Trung thu lung linh trong miền ký ức nhiều thế hệ

Cứ đến mùa trăng hàng năm, người Việt lại hướng về tết trung thu. Những câu chuyện về mùa thu xưa lại được các thế hệ 8X, 7X lần giở, gợi nhắc với tâm thế hào hứng, hạnh phúc.

Trung thu truyền thống thời bao cấp của thế hệ 7x

Không đèn màu nhấp nháy, không nhạc “công nghiệp” inh ỏi, cũng không có những đồ chơi chạy bằng pin tự động như bây giờ, trung thu của thế hệ 7x mộc mạc, giản dị và thiếu thốn đủ đường. Tết trung thu thời bao cấp chẳng có nhiều đồ chơi, chỗ chơi cũng không có nhiều. Ngày đó, bánh nướng, bánh dẻo cũng phải mua bằng tem phiếu. Khó khăn, thiếu thốn là thế nhưng với thế hệ 7x những đêm trăng Trung thu thời đó lại là cả một sự háo hức, mong chờ từ trước đó hàng tháng trời.

Vui nhất là cứ gần đến ngày trung thu, cả đám trẻ con trong xóm lại xúm nhau làm đủ thứ đồ chơi. Mặt nạ ông Địa, chú Cuội ngày đó hầu hết được làm thủ công từ những tờ báo cũ. Rồi đèn ông sao cũng được kết từ tre, đèn lồng làm bằng hộp xà phòng nhựa, rồi đám trẻ con lấy hạt bưởi được phơi khô từ cả tháng, sau đó xâu dây thép, đốt làm đèn, nổ lép bép .

Cỗ Trung thu hồi ấy cũng đơn giản, chỉ có bưởi, hồng, thêm cái bánh nướng, bánh dẻo là đủ đầy. Phá cỗ xong, cả đám lại hò nhau ra rước đèn trên trên những con đường làng hoặc sân chơi của các khu tập thể. Với thế hệ 7x, niềm vui trung thu khi ấy đơn giản chỉ là được đi rước đèn, được phá cỗ đủ đầy có cả bánh nướng, bánh dẻo là đã hoan hỉ lắm rồi.

Trung thu rực rỡ của thế hệ 8x, 9x

Đến thế hệ của 8x, 9x, tết trung thu đã rực rỡ hơn với nhiều đồ chơi lấp lánh đủ màu sắc. Năm nào cũng thế, cứ gần đến Trung thu, bọn trẻ cùng xóm lại rủ nhau đi chợ để ngắm đồ chơi. Những chiếc đèn ông sao, đèn cù, đèn kéo quân bọc giấy báo cũ xưa kia giờ đã được thay bằng giấy bóng kính xanh, đỏ.

Và chỉ đến đêm Trung thu thì không khí mới trở nên rộn rã, tưng bừng nhất. Đúng giờ, đám trẻ nối đuôi nhau thành hàng dài vừa rước đèn, vừa đi theo đoàn múa lân, rộn ràng cười nói. Ngoài chiếc đèn cầm trên tay, những đứa trẻ sẽ đem theo vô số những đồ chơi được mẹ mua cho để cùng khoe với đám bạn. Đám con trai sẽ háo hức đeo mặt nạ với đủ hình thù từ các bộ phim hoạt hình để trêu chọc các bạn, trên tay không quên cầm cây gậy Như Ý phát sáng của Tôn Ngộ Không - món đồ chơi “xịn” nhất lúc bấy giờ. Còn với con gái sẽ không thể thiếu mũ Hoàn Châu Cách Cách, vương miện đội đầu,...để tha hồ hóa thân thành những nhân vật mình yêu thích.

Ngoài đồ chơi cho đám trẻ thì bố mẹ cũng không quên chuẩn bị một mâm cỗ trung thu cổ truyền với các thức quà dân dã như: chuối tiêu, na chín, ổi, bưởi, lựu, cốm vòng, bánh nướng, bánh dẻo với đủ hình thù khác nhau. Ở những nơi như Hà Nội, trên mâm cỗ Trung thu xưa còn có đèn ông sao, có ông Tiến sĩ giấy, ông Phỗng với ý nghĩa khuyến khích tinh thần học tập. Dù mâm cỗ không cầu kì nhưng vẫn đủ để tạo nên những cảm xúc háo hức kỳ diệu trong mỗi đứa trẻ khi chờ đợi phút giây phá cỗ. Có lẽ tuổi thơ của nhiều người đã từng trôi qua êm đềm như thế.

Lưu giữ giá trị truyền thống của trung thu xưa

Thời gian trôi qua, tết Trung thu cũng dần thay đổi. Với nhiều người, có lẽ trung thu nay khác với trung thu xưa nhiều lắm. Chẳng còn thời gian để ăn một miếng bánh trung thu một cách chậm rãi, thong thả, cũng không có thì giờ để ngắm trăng, thưởng trà, người ta chỉ nghe thấy những tiếng ồn ào, tiếng nhạc xập xình của những bài hát trung thu xưa được “remix” lại trên khắp các con phố.

Thế nhưng, giữa những thay đổi ta vẫn sẽ bắt gặp những giá trị truyền thống của mùa trăng xưa được giữ nguyên. Đâu đó ở các con phố, thấy tiếng múa lân vẫn rộn ràng vang lên. Hay dọc đường Hàng Mã, hình ảnh đèn ông sao bọc bóng kính xanh đỏ thuở xưa vẫn còn đó. Đặc biệt, những chiếc bánh nướng, bánh dẻo truyền thống với nhân lạp xưởng, xá xíu, hạt bí, mỡ muối đậm hương hoa bưởi đã in sâu vào tiềm thức người Hà Nội thì vẫn luôn là một điều mà ai cũng trân quý.

Mùa trăng này, hãy tự cho phép bản thân được nhàn nhã một chút với những giây phút đoàn viên bên mâm cỗ cùng gia đình. Ăn một miếng bánh nhỏ, nhấp một ngụm trà sen để cảm nhận được vị thu ngọt ngào đang lan tỏa và bỗng nhiên hồi ức của những mùa trung thu cũ dưới ánh trăng lại ùa về. Giờ đây, hình ảnh mâm cỗ trung thu cổ truyền, hình ảnh ánh đèn xanh đỏ rực rỡ hay những chiếc bánh nướng, bánh dẻo không chỉ còn là một thức quà của trung thu, mà còn là một bầu trời kí ức mà ai cũng khát khao được tìm về.