Nghệ An:

Giống ớt lạ chưa qua kiểm dịch đã được gieo trồng

(Dân trí) - Mới đây một giống ớt cay do một Công ty tại Trung Quốc cung cấp cho nông dân thông qua Liên minh Hợp tác xã (HTX) Nghệ An.

Tuy nhiên, trong khi giống ớt này chưa hoàn tất thủ tục kiểm dịch thực vật và giấy tờ liên quan thì Chi cục BVTV Nghệ An đã phát hiện giống ớt này đã được gieo trồng ở 4 xã của các huyện Nam Đàn, Nghi Lộc và Diễn Châu

Nông dân khổ vì… ớt lạ

Chúng tôi đến Cánh đồng Trữ Càn, xã Khánh Sơn (huyện Nam Đàn) đây là một trong ba điểm đã ươm và dự định trồng giống ớt chưa qua kiểm dịch thực vật. Ông Nguyễn Xoan (trú xóm 5) một trong những hộ trồng ớt cho biết: "Nói dân bà tui trồng thì trồng thôi. Mấy hôm vừa rồi nghe cán bộ bảo phải tạm ngừng đã, người dân bà tui đứng ngồi không yên. Nếu không trồng thì nói một tiếng để dân tui chuyển sang trỉa lạc cho kịp thời vụ, chứ cứ “treo” như ri thì sang năm dân chết đói mất".

Được biết, khu vực cánh đồng Trữ Càn quy hoạch gần 10ha để đưa vào thử nghiệm trồng loại ớt cay do Liên minh HTX Nghệ An phối hợp với Công ty TNHH Rau quả Toàn Thịnh Cảng Liên Vân (Trung Quốc), mà người đại diện trực tiếp làm việc là bà Bành Bội Tuấn.
Người dân xã Khánh Sơn (huyện Nam Đàn) đang “sống dở, chết dở” vì giống ớt lạ.
Người dân xã Khánh Sơn (huyện Nam Đàn) đang “sống dở, chết dở” vì giống ớt lạ.

Để tiến hành việc thử nghiệm này, hiện đã có 75 hộ của các xóm từ 1 đến xóm 9 tham gia. Việc ngâm ủ giống được tiến hành ngày 26/11/2013 và đưa ra ươm ngày 30/11/2013…

Ông Phạm Viết Hùng cán bộ nông nghiệp xã Khánh Sơn cho biết: “Việc trồng ớt cho thu nhập cao hơn nhiều so với trồng lạc, nếu bỏ bà con cũng tiếc. Việc làm đất đã hoàn tất, bà con chỉ chờ đưa cây ớt ra trồng. Hiện nhiều luống ớt giống đã vào thời kỳ phát triển, chỉ mong các cấp có thẩm quyền sớm xem xét để bà con biết đường gieo trồng cho kịp thời vụ".

Trồng nhưng không kiểm dịch?

Liên minh HTX Nghệ An đã có Tờ trình số 414, đề nghị Sở NN&PTNT, Chi cục Bảo vệ thực vật (BVTV) về việc xin trồng khảo nghiệm giống ớt cay GB16715.3-2010, do Công ty TNHH Hạt giống Phú Tư, TP Hợp Phì, tỉnh An Huy (Trung Quốc) cung cấp.

Để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước theo quy định của pháp luật và phối hợp theo dõi dịch hại trong quá trình khảo nghiệm, Chi cục BVTV đã đề nghị Liên minh HTX Nghệ An cung cấp hồ sơ kiểm dịch thực vật liên quan đến giống ớt cay nói trên. Tuy nhiên, công văn đề nghị này đã bị Liên minh HTX “phớt lờ”.

Tiếp đó, ngày 25/11/2013, Liên minh HTX lại có Tờ trình số 430 gửi Sở NN&PTNT đề nghị cho phép trồng khảo nghiệm giống ớt trên tại các huyện Nam Đàn, Nghi Lộc và Diễn Châu.

Ngày 27/11/2013, Chi cục BVTV có Công văn số 471 gửi Sở NN&PTNT và Liên minh HTX, nêu rõ: Vì đây là giống lần đầu tiên nhập vào Việt Nam và căn cứ vào qui định của pháp luật trong lĩnh vực bảo vệ và kiểm dịch thực vật, đề nghị Liên minh HTX không được phép gieo trồng khảo nghiệm giống ớt GB17615.3-2010.

Tuy nhiên, trong khi các thủ tục kiểm dịch thực vật chưa hoàn tất thì việc ươm giống ớt đã được "âm thầm" thực hiện. Theo đó, ngày 20/12/2013, Đoàn kiểm tra của Chi cục BVTV phát hiện tại cánh đồng Trự Càn (xã Khánh Sơn, huyện Nam Đàn) đã được gieo 4kg giống ớt GB17615.3-2010.

Nhận thấy “trát” cấm trồng khảo nghiệm giống ớt lạ này khi chưa được kiểm dịch bị “phớt lờ”, Chi cục BVTV đã tiến hành kiểm tra tại các xã Nghi Kiều, huyện Nghi Lộc và xã Diễn Lộc, huyện Diễn Châu thì phát hiện ở các địa phương này cũng đã được gieo trồng.
Bao bì giống ớt chưa được kiểm dịch.
Bao bì giống ớt chưa được kiểm dịch.

Cụ thể, 4kg giống được ươm tại xóm 13B, 19, 20 và 21, xã Nghi Kiều và 6kg ớt giống đã được ươm tại xã Diễn Lộc. Tại các buổi làm việc, cả 3 địa phương trên đều khẳng định, giống ớt ươm lấy từ bà Bành Bội Tuấn thông qua giới thiệu của Liên minh HTX Nghệ An.

Trước sự việc trên, Chi cục BVTV đã lập biên bản sự việc và đề nghị các địa phương trên chưa được đưa giống ớt trên ra trồng khi chưa có thủ tục kiểm dịch thực vật; đồng thời cắt cử người bảo vệ, thường xuyên kiểm tra để phát hiện mầm bệnh có thể xảy ra bất cứ lúc nào.

Trước sự việc trên, Chi cục BVTV đã mời các bên liên quan đến làm việc. Trao đổi với báo chí, ông Trần Đình Hường - Chủ tịch Liên minh HTX Nghệ An khẳng định, trách nhiệm thuộc về nhà cung cấp giống, tức bà Bành Bội Tuấn. Cũng theo ông Hường thì: “Liên minh HTX đã nhắc bà Tuấn phải sử dụng giống GS888, nhưng bà này lại tự ý làm việc với các xã rồi đưa giống GB17615.3-2010 vào mà không báo cáo với chúng tôi”.

Thiết nghĩ, nếu Liên minh HTX Nghệ An không “rộng cửa” thì liệu Công ty TNHH Rau quả Toàn Thịnh Cảng Liên Vân, mà người đại diện trực tiếp là bà Bành Bội Tuấn - Phó Giám đốc có dám “tự ý” đưa giống ớt mới cho người dân gieo trồng khi chưa được sự đồng ý của Chi cục BVTV Nghệ An?

Lê Việt