Thu phí ATM: Vẫn câu hỏi về tính minh bạch

Anh bạn tôi cho hay, cơ quan anh nhận lương qua thẻ ATM của ngân hàng V. đã mấy năm nay. Sống nhờ lương nên đầu tháng lúc nào cũng ngong ngóng, hễ nghe tin có lương là lập tức đi rút tiền ngay. Đồng tiền cầm chưa ấm tay đã phải chạy đến ngân hàng khác để chuyển cho con đang học ở thành phố, vì thẻ ATM của hai bố con không cùng ngân hàng.

Thấy ngân hàng có dịch vụ nhắn tin báo lương, anh liền đăng kí để khỏi mất công đi hỏi đồng nghiệp. Từ khi sử dụng dịch vụ này anh mới biết, té ra lâu nay cứ mỗi lần rút tiền qua thẻ, ngân hàng lại thu phí 3.000 đồng. Lương anh 7,5 triệu đ/ tháng nhưng phải rút tới 3 lần vì mỗi lần chỉ cho rút tối đa 3 triệu, vị chi hàng tháng anh mất 9.000 đồng.

Còn con anh, với 2 triệu bố mẹ gửi hàng tháng, cháu phải rút khoảng mươi lần, mỗi lần chỉ vài trăm ngàn đủ chi tiêu trong vài ba ngày. Thế nghĩa là sẽ có 30 ngàn chạy qua túi ngân hàng. Bị mất tiền một cách vô lí, bức xúc nhưng… nỗi niềm biết ngỏ cùng ai ?

Theo công bố của Hội Thẻ ngân hàng Việt Nam, hiện nay hệ thống ATM trên toàn quốc có khoảng 13.920 cây. Số tài khoản thanh toán cá nhân bằng thẻ khoảng 40 triệu.  Giá máy ATM hiện nay xê dịch từ 10 đến 15 ngàn đô la Mĩ một máy. Lấy giá bình quân mức cao 300 triệu tiền Việt (15 ngàn đô la Mĩ) thì với 13.920 cây hiện có, ngân hàng phải bỏ ra 4.176 tỉ.

Nếu thu phí rút tiền nội mạng 3.000 đồng/lần như của ngân hàng V. hiện nay thì với 40 triệu tài khoản, mỗi tài khoản rút 3 lần trong một tháng thì số tiền mà ngân hàng thu được là: 40 triệu x 9.000 đồng = 360 tỉ. Một năm sẽ là 4.320 tỉ. Nếu tính cả chi phí lắp đặt, thuê mặt bằng, nhân công, bảo dưỡng… (cứ cho là bằng khoản tiền bỏ ra mua máy) thì cũng chỉ hai năm sau với khoản thu phí này ngân hàng đã hoàn vốn đầu tư ban đầu. Mà một máy ATM có tuổi thọ bao nhiêu? Chắc không dưới 10 năm ! Vậy không phải là một khoản lãi khủng sao???

Ngoài ra, các ngân hàng còn thu phí quản lý thẻ 3.300 đồng mỗi tháng. Với 40 triệu thẻ thì số tiền này mỗi năm ngân hàng thu được là 40 triệu x 3.300 x 12 tháng = 1.584 tỉ.

Ấy là chưa kể lãi từ số dư tiền gửi qua thẻ, phí rút tiền, chuyển khoản ngoại mạng…

Nếu những tính toán trên đây hợp lí thì việc thu phí rút tiền nội mạng ATM là bất cập. Và nếu ngân hàng không đưa ra luận chứng có sức thuyết phục mà cứ áp đặt việc thu phí, thì khó có thể tạo được sự đồng thuận cao trong xã hội và dễ mang tiếng là “móc túi” khách hàng.

Rốt cuộc chỉ là chuyện minh bạch cần phải có, mà sao ở nước ta sao vẫn… khó lắm thay???

Nguyễn Duy Xuân