Chủ nghĩa dân tộc lành mạnh

 Có ba chủ đề nổi bật: Một là Trung Quốc (TQ) lớn tiếng cho rằng đây là thắng lợi của họ; họ cảm ơn nước chủ nhà đã “bảo vệ lợi ích cốt lõi” của TQ.

Tuy nhiên, một nhà nghiên cứu uyên thâm về Châu Á lại cho rằng, TQ chỉ thắng về chiến thuật, nhưng sẽ thất bại chiến lược, bởi vì họ đã làm cho nhiều nước lo ngại, đang tìm mọi cách để chống lại. Hai là, có phải VN bị thất bại? Các nhà bình luận sáng suốt có ý kiến ngược lại: Tính chính đáng về lịch sử và về pháp lý, cùng với quan điểm chủ trương xử lý tranh chấp bằng thương lượng hòa bình của VN đã thu phục tình cảm của cộng đồng quốc tế.

Đó chính là sức mạnh to lớn sẽ giúp VN giành thắng lợi cuối cùng. Ba là lợi ích dân tộc đã khiến nước chủ nhà Campuchia đặt lợi ích quốc gia lên trên khối thống nhất ASEAN. Dư luận rất đông đảo kể cả của những nước không có quyền lợi trực tiếp ở biển Đông cũng chê trách và rất lấy làm tiếc động thái trên. Cả ba chủ đề kể trên đều cho thấy sự chi phối của chủ nghĩa dân tộc. Vậy lấy gì để phân định chân lý đây?

Từ lâu, nhân loại đã phân biệt chủ nghĩa dân tộc lành mạnh với chủ nghĩa dân tộc sôvanh (Ph. Nicolas Chauvin).    

Chủ nghĩa dân tộc lành mạnh bảo vệ lợi ích của dân tộc mình, nhưng không theo nước mạnh, lấn át nước yếu. Chủ nghĩa dân tộc lành mạnh giúp cho các dân tộc chọn liên minh đúng đắn với những quốc gia tiến bộ của thời đại, khởi đầu có thể yếu thế, nhưng dần dần lớn mạnh và cuối cùng giành được thắng lợi. Ngược lại, chủ nghĩa dân tộc sôvanh khuyến khích chạy theo lợi ích hẹp hòi, sẵn sàng tước đoạt lợi ích của các dân tộc khác, chụp giật lợi ích trước mắt, nhưng cuối cùng sẽ thua thiệt thảm hại. Nhân loại đã ghi nhận sự thắng thua như vậy trong suốt hàng ngàn năm lịch sử, lịch sử ba nước Đông Dương cũng có những chứng minh vô cùng sinh động về sức mạnh của chủ nghĩa dân tộc lành mạnh và tác hại khủng khiếp của chủ nghĩa dân tộc hẹp hòi.

Trong khi quân Nhật tràn vào đè bẹp chính quyền thực dân Pháp và tiến đánh như chẻ tre cả Trung Quốc và các nước Đông Nam Á, thì VN trong tình trạng “một cổ hai tròng” vẫn “gan góc đứng về phe đồng minh chống phátxít mấy năm nay”. Chủ nghĩa dân tộc lành mạnh đã cho ta nhãn quan sáng suốt để chọn đúng đồng minh chính nghĩa. Suốt gần nửa thế kỷ chúng ta chẳng những giành được độc lập cho dân tộc mình mà còn đem xương máu giúp Campuchia, Lào giành độc lập, đặc biệt đã giúp nhân dân Campuchia khỏi nạn diệt chủng.

Mấy hôm nay, dù rất lấy làm tiếc, nhưng VN vẫn cố gắng không gây sứt mẻ tình cảm với Campuchia, người bạn mà mình từng hy sinh xương máu. Tuy nhiên, có lẽ qua dư luận của khu vực và thế giới đã đủ làm cho các bạn Campuchia giật mình suy nghĩ cẩn trọng hơn trong việc cân nhắc lợi ích dân tộc trong mối quan hệ với lợi ích quốc gia khác cũng như lợi ích toàn cục của khu vực.

Theo Tống Văn Công

Lao động