Làm từ thiện cần 4 chữ "T": Thiện tâm, tiếng nói, lòng tin và trách nhiệm!

Bùi Hoàng Tám

(Dân trí) - Dẫu không cố tình biển thủ thì hình như Hoài Linh không ý thức được trách nhiệm của mình với những nhà hảo tâm và với bà con vùng thiên tai, bão lũ. Sự thiếu trách nhiệm, vô tâm đã trở thành nhẫn tâm.

Làm từ thiện cần 4 chữ T: Thiện tâm, tiếng nói, lòng tin và trách nhiệm! - 1

Vụ việc của nghệ sĩ Hoài Linh vẫn đang xôn xao dư luận nhiều ngày qua và chia làm hai phía vì có hai khả năng xảy ra. Hoặc là Hoài Linh quá bận mải như lời anh này giải thích, hoặc là cố tình biển thủ.

Do thấu hiểu việc làm từ thiện là lĩnh vực hết sức nhạy cảm, đồng tiền từ thiện có "căn" rất nặng đồng thời ở một cơ quan báo chí đã và đang làm tốt việc này qua mục "Tấm lòng Nhân ái", xin chia sẻ đôi điều.

Theo tôi, người làm công tác từ thiện cần phải có ít nhất 04 chữ "T". Một là "thiện tâm". Hai là "tiếng nói". Ba là "lòng tin" và bốn là "trách nhiệm".

Về thiện tâm, là yếu tố đầu tiên bởi đây là việc phi lợi nhuận, "vác tù và hàng tổng", thậm chí việc "bù lõm" chuyện xăng xe, cầu phà là bình thường. Người không có thiện tâm, sẽ không ai muốn làm.

Song, người có thiện tâm chưa đủ mà cần phải có tiếng nói có uy tín và sức lan tỏa. Do đó, đây thường là lĩnh vực của những người nổi tiếng, người của công chúng.

Có thiện tâm, có tiếng nói chưa đủ mà còn phải có niềm tin. Để được mọi người trao gửi tiền bạc, tài sản không dễ nếu không có niềm tin rất lớn.

Tiếp theo, đó là trách nhiệm. Khi đã chấp nhận làm việc này, phải xác định sẽ rất khó khăn, vất vả, song phải hoàn thành một cách tốt nhất với tinh thần trách nhiệm cao nhất.

Xét với 4 yếu tố trên, trong trường hợp Hoài Linh không cố tình gian dối thì anh này đã mắc ít nhất hai chữ "T", đó là niềm tin và trách nhiệm.

Dẫu không cố tình biển thủ thì hình như Hoài Linh không ý thức được trách nhiệm của mình với những nhà hảo tâm và với bà con vùng thiên tai, bão lũ. Sự thiếu trách nhiệm, vô tâm đã trở thành nhẫn tâm.

Có vẻ như Hoài Linh không nhận thức rằng số tiền đó dù nằm trong tài khoản của anh ta nhưng không phải của anh mà là của các tấm lòng nhân ái. Hoài Linh chỉ là người chuyển số tài sản đó đến đúng địa chỉ theo yêu cầu. Nói cách khác, nó từa tựa như việc "chuyển phát nhanh" không thu phí.

Chính vì sự thiếu trách nhiệm này, Hoài Linh đã đánh mất một tài sản vô cùng quý giá, đó là niềm tin. Cái giá càng đắt hơn, niềm tin không chỉ mất ở Hoài Linh mà còn mất vào công tác từ thiện, một truyền thống quý báu của Người Việt từ muôn đời nay.

Nhân đây, xin kể vài nét về việc báo Dân trí chúng tôi với mục "Tấm lòng Nhân ái", nơi tiếp nhận hảo tâm có tuổi đời gần 15 năm và đã nhận được hàng trăm tỉ đồng của bạn đọc trong và ngoài nước gửi tới các hoàn cảnh khó khăn, học sinh nghèo học giỏi, bệnh nhân nặng… và xây các cây cầu, điểm trường mang tên Dân trí tại những vùng khó khăn.

Người sáng lập ra quỹ này là Nhà báo Phạm Huy Hoàn, nguyên Tổng biên tập Dân trí nhằm thực hiện mục đích "tam nhân" của báo: Nhân văn, nhân ái, nhân bản. Tại báo Dân trí, Nhà báo Phạm Huy Hoàn luôn tâm huyết và tự hào với Giải thưởng Nhân tài Đất Việt, mục Tấm lòng Nhân ái và mục Blog (mục duy nhất do ông trực tiếp chỉ đạo và duyệt bài rất khắt khe).

Với mục Tấm lòng Nhân ái, "khẩu hiệu hành động" ở đây là "Một đồng đến là một đồng đi", tất cả mọi đóng góp của các nhà hảo tâm đều được chuyển đầy đủ, đúng địa chỉ và công khai minh bạch hàng ngày, hàng tuần trên báo Dân trí.

Về nhân sự, những người được giao làm nhiệm vụ này không chỉ trung thực mà còn phải có tinh thần trách nhiệm rất cao.

Ông Hoàn còn nghiêm khắc đến độ trong những bài viết của mục Nhân ái, không được phép xuất hiện từ "cho" mà thay bằng từ "đến - trao đến, gửi đến" bởi theo lý giải của ông Hoàn, đây không phải là của mình mà "cho" và dù có là của mình, cũng không nên dùng từ ít tôn trọng đó.

Trở lại với vụ việc của Hoài Linh, nếu không có sự gian dối, có lẽ cách tốt nhất lúc này là hãy thôi thanh minh, thanh nga và cả đối phó (nếu có) mà dũng cảm xin lỗi những nhà hảo tâm, xin lỗi người dân vùng thiên tai và xin lỗi người hâm mộ cũng như đông đảo người dân... Song, bằng mọi giá ngay lập tức (xin nhắc lại "BẰNG MỌI GIÁ  NGAY LẬP TỨC) chuyển số tiền đó đến đúng địa chỉ để mong nhận được sự thể tất.

Có lẽ, khó có cách nào khác cho Hoài Linh lúc này?