Những chiếc máy bán hàng tự động “cô đơn” ở Nhật Bản

Hơn nữa, máy vẫn hoạt động kể cả khi bị tuyết chôn vùi bởi chúng thường xuyên được bảo trì - điều này cho thấy người Nhật cẩn thận ra sao".

Máy bán hàng tự động là một phần quan trọng trong văn hóa Nhật Bản. Hiện nay, ở Nhật có tới hơn 5,5 triệu máy bán hàng tự động - tức là cứ 23 người thì có 1 máy. Đây là tỷ lệ cao nhất thế giới.

Chúng có mặt ở khắp nơi và hầu như luôn được đặt ở ngoài trời. Điều này khiến máy bán hàng tự động trở nên bắt mắt ngay lập tức đối với bất kỳ ai tới Nhật Bản. Máy bán gần như mọi thứ, trong đó có cả những mặt hàng khá đặc biệt. Đa phần phục vụ đồ uống nóng, lạnh.

Nhiếp ảnh gia Eiji Ohashi đã dành nhiều năm để ghi lại hình ảnh những máy bán hàng tự động đứng đơn độc giữa đêm tối trên khắp Nhật Bản. "Vào buổi đêm, thay vì ngắt nghỉ, những chiếc máy trở nên sống động với màu sắc và ánh sáng rực rỡ. Những ngọn đèn bên đường" là tựa của cuốn sách ảnh mà Ohashi đã xuất bản.

Đối với Ohashi, đã có lúc máy bán hàng tự động không khác nào những ngọn hải đăng.

"Tôi bắt đầu dự án này cách đây 9 năm, khi tôi để ý thấy một chiếc máy bán hàng tự động phát sáng gần nhà trên đường trở về sau ca làm đêm", Ohashi chia sẻ, "Thời điểm đó, tôi đang sống ở một thị trấn phía Bắc Nhật Bản, nơi hứng chịu những cơn bão tuyết khủng khiếp trong suốt những tháng mùa đông. Tôi lái xe trong tình trạng ấy và nhờ ánh sáng của máy bán hàng tự động dẫn lối cho mình".

Giống như điện thoại thông minh, máy bán hàng tự động tạo ra tấm lá chắn tương tác giữa người với người. Điều này dường như đã ăn sâu vào truyền thống của Nhật Bản: Ở các vùng nông thôn, vẫn có thể tìm thấy những quầy gỗ không người bên lề đường, nơi nông dân đặt rau củ quả và các thứ hàng hóa khác, người đến mua chỉ cần để lại đúng số tiền.

Có lẽ điều này chỉ có thể diễn ra ở một quốc gia với tỷ lệ phạm tội thuộc vào hàng thấp nhất thế giới. Ohashi cho rằng, đây là một trong những nguyên do lý giải cho sự phổ biến của chúng.

"Bạn có thể đặt máy ở bất cứ đâu và máy không hề bị trộm cắp hoặc phá hoại", anh nói, "Hơn nữa, máy vẫn hoạt động kể cả khi bị tuyết chôn vùi bởi chúng thường xuyên được bảo trì - điều này cho thấy người Nhật cẩn thận ra sao".

Còn một lý do nữa khiến máy bán hàng tự động phổ biến, Ohashi nói. Đó là người Nhật yêu thích sự tiện lợi.

"Tôi nghĩ không có ai ở Nhật Bản cho là máy bán hàng tự động có thể gây ảnh hưởng tới cảnh quan của thị trấn. Chúng tôi luôn tìm cách để khiến cuộc sống trở nên tiện lợi hơn. Tôi nghĩ rằng máy bán hàng tự động là biểu tượng cho điều đó".

Theo nhiếp ảnh gia Ohashi, điều thú vị là nhiều chiếc máy trông tương tự nhau, về cả hình dáng và sản phẩm bày bán. Đây là một điều kỳ lạ ở một đất nước vốn đề cao sự khác biệt vùng miền, nơi mà ngay cả kẹo bánh cũng được sản xuất theo phong vị địa phương. Chuyện KitKat ở Nhật có tới hơn 300 vị là một ví dụ.

Có lẽ, với bề ngoài tương đồng, máy bán hàng tự động có thể phần nào làm ấm lòng những người lữ khách khi họ phải tới một vùng khác của đất nước, Ohashi nhận định.