Cổ phần hoá DNNN ở Hà Nội: Dấu hiệu thất thoát trong quản lý đất đai

Tại báo cáo tổng hợp kết quả kiểm toán năm 2018, Kiểm toán Nhà nước đã có riêng phần báo cáo chuyên đề việc xác định giá trị doanh nghiệp, thực hiện cổ phần hóa DNNN thuộc thẩm quyền quản lý của UBND TP Hà Nội giai đoạn 2013 - 2017.

Theo cơ quan kiểm toán, trong giai đoạn 2013-2017, Thành phố Hà Nội đã hoàn thành CPH 57/60 doanh nghiệp, trong đó đã quyết toán, bàn giao 44 doanh nghiệp sang công ty cổ phần.

Quá trình cổ phần hóa được Kiểm toán Nhà nước nhận xét là "cơ bản tuân thủ quy định, song còn một số hạn chế", chẳng hạn như: Hầu hết các doanh nghiệp cổ phần hoá chưa xây dựng phương án sử dụng đất trình cơ quan có thẩm quyền xem xét, quyết định trước khi thực hiện xác định giá trị doanh nghiệp.

Ngoài ra, UBND thành phố cho phép chuyển đổi mục đích sử dụng đất hoặc bổ sung mục đích sử dụng đất không đúng phương án sắp xếp lại, xử lý cơ sở nhà, đất thuộc sở hữu Nhà nước và phương án sử dụng đất khi cổ phần hoá.

Cụ thể trường hợp này xảy ra tại Khu đất 38.155,9m2 số 423 Minh Khai của Công ty Cổ phần Dệt Minh Khai; Khu đất 2.746,9m2 tại số 358 đường Láng của Công ty Cổ phần Cung ứng nhân lực và Thương mại quốc tế; Khu đất 2.001m2 số X3 phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội của Công ty TNHH MTV 19/12 Hà Nội.

Báo cáo của cơ quan kiểm toán cũng chi rõ, UBND thành phố không xác định lại giá trị quyền sử dụng đất để tính vào giá trị doanh nghiệp khi cổ phần hoá tại khu đất 4.184m2 Lô 2 – E9 đường Phạm Hùng của Công ty TNHH MTV Hanel.

Ngoải ra còn cho phép Công ty TNHH NN MTV Giầy Thụy Khuê hợp tác, liên doanh trong khi liên doanh đã thành lập và đã có giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh để hợp thức hóa cho việc góp vốn không đúng quy định.

Đáng lưu ý, TP cũng chưa có cơ chế giám sát chặt chẽ tiền thu bán cổ phần lần đầu và thoái vốn dẫn đến dấu hiệu thất thoát 313 tỷ đồng (Tiền thu được từ cổ phần hoá Nhà máy Dệt Minh Khai 39,6 tỷ đồng; Công ty TNHH MTV Dệt 19/5 Hà Nội 179 tỷ đồng; Tiền thoái vốn Nhà nước tại Công ty Cổ phần Dệt Minh Khai 19,4 tỷ đồng; Công ty Cổ phần HBI 75 tỷ đồng).

Còn có trường hợp sử dụng quyền thuê đất trả tiền thuê đất hàng năm để góp vốn liên doanh không đúng quy định tại Điều 111, Luật Đất đai 2003 (Khu đất 152 Thụy Khuê của Công ty TNHH NN MTV Giầy Thụy Khuê).

Bên cạnh đó cũng chưa tính đầy đủ lợi thế quyền thuê đất trả tiền hàng năm vào giá trị doanh nghiệp để CPH trong khi doanh nghiệp sử dụng lợi thế quyền thuê đất trả tiền hàng năm để góp vốn.

Nguyễn Mạnh