Vụ thi hành án kiểu "kì lạ": Cục Thi hành án dân sự TPHCM lên tiếng!

Liên quan đến những vấn đề Báo Dân trí phản ánh về vụ thi hành án kiểu “kì lạ” trong việc kê biên, bán đấu giá tài sản là quyền sử dụng hơn 4.700 m2 đất và quyền sở hữu nhà xưởng tại số 7/6 ấp Xuân Thới Đông I, xã Xuân Thới Đông, huyện Hóc Môn liên quan đến Công ty cổ phần Trung Nam (Chủ đất) và Công ty TNHH Đông Nam Việt Nam (bên thuê nhà xưởng) và nhiều văn bản của các cơ quan ở Trung ương nêu quan điểm trong việc kê bên, bán đấu giá quyền sử dụng đất (QSDĐ) và nhà xưởng, Cục Thi hành án dân sự thành phố Hồ Chí Minh (THADS TPHCM) đã có văn bản do bà Phạm Thị Thanh Loan, Phó Cục trưởng Cục THADS TPHCM ký trả lời nhiều câu hỏi của PV Dân trí xoay quanh vụ việc này.

- Cục THADS TPHCM kê biên nhà xưởng và quyền sử dụng đất (QSDĐ) tại xã Xuân Thới Đông (huyện Hóc Môn) thuộc quyền sử dụng của Công ty Cổ phần Trung Nam để thi hành án cho bản án mà Công ty này không có liên quan liệu có đúng pháp luật?

Công ty Trung Nam I đang phải thi hành các bản án số 42/KTPT ngày 6/9/2001 của Tòa phúc thẩm - TANDTC tại TPHCM, bản án số 976/DSPT ngày 18/6/2003 của TAND TPHCM với tổng số tiền phải thi hành án (THA) hơn 5 tỷ đồng. Sau khi cơ quan THA thi hành các bản án trên thì Công ty Trung Nam I đã không tự nguyện THA mà còn chuyển nhượng QSDĐ thuê và quyền sở hữu nhà xưởng xây dựng trên đất cho Công ty Trung Nam. Do vậy, Chấp hành viên (CHV) đã kê biên tài sản này để đảm bảo THA. Việc kê biên xử lý tài sản là đúng quy định của pháp luật.

Căn cứ khoản 1 Điều IV của thông tư liên tịch của Bộ Tư pháp - Viện KSND Tối cao số 12/2001/TTLT-BTP-VKSNDTC ngày 26/1/2001 hướng dẫn thực hiện một số quy định pháp luật về THA dân sự (Thông tư 12) quy định: "...Đối với các trường hợp sau khi có bản án, quyết định của Tòa án, người phải THA đã chuyển nhượng các tài sản thuộc quyền sở hữu của mình thì CHV có quyền kê biên tài sản đó và có văn bản đề nghị cơ quan có thẩm quyền hủy bỏ giao dịch đó. Người được THA, người có quyền lợi, nghĩa vụ liên quan có quyền yêu cầu cơ quan có thẩm quyền hoặc khởi kiện yêu cầu Tòa án hủy bỏ giao dịch đó...".

Trong quá trình giải quyết có phát sinh một số khó khăn, vướng mắc từ các quy định của pháp luật. Tuy nhiên, các cơ quan liên quan đã họp và thống nhất việc kê biên xử lý tài sản của cơ quan THA là đúng pháp luật. Đồng thời, từ tháng 6/2013, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc (nay là Thủ tướng Chính phủ) đã có ý kiến chỉ đạo chấm dứt xem xét giải quyết khiếu nại đối với vụ việc này.

- Theo qui định tại Điều 2 Nghị định 164/2004/NĐ-CP ngày 4 tháng 9 năm 2004 của chính phủ về kê biên bán đấu giá tài sản thì: “Quyền sử dụng đất của người phải thi hành án được kê biên, đấu giá khi có các điều kiện sau đây: Người phải thi hành án có giấy chứng nhận quyền sử dụng đất được cấp theo quy định của Luật Đất đai năm 1987, Luật Đất đai năm 1993, Luật Đất đai năm 2003...”. Tuy nhiên thời điểm Cục thi hành án tiến hành kê biên, bán đấu giá tài sản là nhà xưởng và quyền sử dụng đất 4.721 m2 tại tại xã Xuân Thới Đông, huyện Hóc Môn thì Công ty TNHH Trung Nam I đã thanh lý Hợp đồng thuê đất với UBND TP.HCM và không còn GCNQSDĐ có trái với qui định trên?

Căn cứ theo các quy định của pháp luật về THA thì việc cơ quan THA kê biên tài sản trên là không trái với quy định tại Điều 2 Nghị định 164. Bởi vì thời điểm để xác định quyền sở hữu, sử dụng tài sản của người phải THA là thời điểm sau khi có bản án (năm 2001). Do vậy, tại thời điểm này tài sản trên vẫn thuộc quyền sở hữu, sử dụng của Công ty TNHH Trung Nam I. Đến năm 2004, Công ty mới chuyển nhượng và việc chuyển nhượng này trái với pháp luật về THADS. Nên căn cứ Thông tư 12 để kê biên là đúng quy định và không trái với Nghị định 164.

- Viện kiểm sát nhân dân tối cao (Vụ kiểm sát thi hành án dân sự) đã xác định tại văn bản 2574/VKSTC-V10 ngày 20/8/2008: “ Tài sản là quyền sử dụng đất 4.721 m2 Công ty cổ phần Trung Nam trực tiếp thuê lại của UBND TP.HCM ; như vậy quyền sử dụng đất trên được xác lập giữa UBND TP.HCM với Công ty CP Trung Nam thông qua hợp đồng thuê đất, không liên quan đến người phải thi hành án là Công ty TNHH Trung Nam I”. Quan điểm Cục THADS TPHCM về việc này thế nào ?

Trong quá trình giải quyết có một số quan điểm khác nhau, cơ quan THA không có thẩm quyền để xem xét các quan điểm này đúng hay sai. Do vậy, cơ quan THA đã có văn bản xin ý kiến chỉ đạo của cấp trên để tổ chức họp liên ngành Trung ương, thống nhất ý kiến, sau đó cơ quan THA sẽ căn cứ vào quy định của pháp luật, ý kiến chỉ đạo của cấp trên và ý kiến kết luận của liên ngành để tổ chức THA.

- Cục thi hành án có quyền thay mặt Tòa án phán xét tính hợp pháp của giao dịch chuyển nhượng quyền sử dụng đất hay không?

Đương nhiên là Cục THA không có quyền thay mặt Tòa án phán xét tính hợp pháp của giao dịch chuyển nhượng QSDĐ. Cơ quan THA chỉ căn cứ vào các quy định của pháp luật để tổ chức thi hành các bản án, quyết định của Tòa án để đảm bảo tính nghiêm minh của pháp luật.

- Theo qui định tại Điều 166 Luật đất đai và Khoản 6 Điều 87 Nghị định số 43 ngày 15/5/2014 của Chính phủ thì : “Việc thu hồi, hủy bỏ Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chỉ được thực hiện khi có bản án của Tòa án có hiệu lực pháp luật”. Tại sao Cục THADS TPHCM vẫn yêu cầu Sở Tài nguyên và Môi trường TPHCM thu hồi?

Cơ quan THADS có nhiệm vụ tổ chức thi hành các bản án, quyết định của Tòa án theo đúng trình tự thủ tục mà pháp luật quy định. Do vậy, pháp luật quy định đối với trường hợp trên thì sau khi kê biên cơ quan THA phải có văn bản đề nghị cơ quan có thẩm quyền hủy bỏ giao dịch. Vì vậy, việc Cục THA yêu cầu cơ quan có thẩm quyền thu hồi giấy chứng nhận đã cấp cho Công ty CP Trung Nam là đúng quy định. Còn việc có thu hồi được hay không và căn cứ nào thì thuộc thẩm quyền của cơ quan chức năng, cơ quan chuyên môn chứ cơ quan THA không có thẩm quyền trong việc này.

- Vụ việc này Thành ủy TP.HCM đã có văn bản yêu cầu Ban cán sự Đảng UBND chỉ đạo chuyển hồ sơ đến cơ quan chức năng để điều tra làm rõ. Quan điểm của Cục THADS TPHCM thế nào?

Hiện nay chúng tôi vẫn chưa nhận được văn bản của các cơ quan trên. Tuy nhiên, nếu có thì chúng tôi vẫn sẵn sàng hợp tác với cơ quan chức năng và cung cấp đầy đủ hồ sơ tài liệu nếu có yêu cầu.

Báo Dân trí sẽ tiếp tục thông tin vụ việc.

Trung Kiên