Hội VHNT Trà Vinh thu hồi giải thưởng đối với tác phẩm “Biển chết”

Tại buổi họp báo, ông Lê Văn Bài, Chủ tịch Hội văn học Nghệ thuật tỉnh Trà Vinh cho biết, vào tháng 7/2016, Hội Văn học Nghệ thuật Trà Vinh tổ chức Cuộc thi Sáng tác Mỹ thuật năm 2016. Tổng kết cuộc thi vào ngày 5/7/2016, Ban Tổ chức và Ban Giám khảo Cuộc thi đã thống nhất trao giải Ba cho tác phẩm “Biển chết” của họa sĩ Nguyễn Nhân.

Sau đó có nhiều ý kiến phản hồi, cho rằng bức tranh “Biển chết” của họa sĩ Nguyễn Nhân có dấu hiệu sao chép lại tác phẩm nhiếp ảnh “Điêu đứng vì biển chết” của tác giả Thành Quang được đăng trên báo Thanh niên, số ra ngày 21/4/2016.

Ngày 23/1/2017, Chi hội Mỹ thuật Trà Vinh đã có buổi làm việc, đề nghị họa sĩ Nguyễn Nhân viết tường trình về sự việc trên. Trong bản tường trình, họa sĩ Nguyễn Nhân thừa nhận “đã phóng tác từ ảnh chụp trắng đen…, đã một phần nào đó sao chép bản quyền. Tôi thành thật nhận lỗi với tác giả mà tôi chưa biết tên, hoàn toàn nhận lỗi với chi hội”.

Ngày 14/3/2017, Ban Chấp hành Chi hội Mỹ thuật tổ chức họp có mời các họa sĩ thuộc chi hội về dự. Tại đây, họa sĩ Nguyễn Nhân có thừa nhận: “đã sai như đã tường trình và hội xử lý thế nào tôi cũng chấp nhận”. Tất cả các ý kiến của các họa sĩ dự họp đều khẳng định bức tranh “Biển chết” là sao chép bức ảnh “Điêu đứng vì biển chết” kể cả hình ảnh, bố cục, tên tác phẩm nên rõ ràng đã xâm phạm bản quyền tác giả.

Sau đó, Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Trà Vinh ban hành quyết định kỷ luật với họa sĩ Nguyễn Nhân và thu hồi giải thưởng đối với tác phẩm “Biển chết”. Hình thức kỷ luật là cảnh cáo, thời gian thử thách 1 năm; Hủy kết quả và thu hồi Giải Ba cuộc thi Sáng tác Mỹ thuật tỉnh Trà Vinh năm 2016 với tác phẩm "Biển chết".

Kèm quyết định này, họa sĩ Nguyễn Nhân phải nộp lại chứng nhận giải thưởng và tiền thưởng 2 triệu đồng; Thu hồi kinh phí hỗ trợ sáng tác mỹ thuật năm 2016 là 3,2 triệu đồng. Trong thời gian thử thách, họa sĩ Nguyễn Nhân không được tham gia cuộc thi Mỹ thuật.

Theo Chủ tịch Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Trà Vinh thì quá trình ra quyết định kỷ luật đối với họa sĩ Nguyễn Nhân của Hội Văn học Nghệ thuật tỉnh Trà Vinh là hoàn toàn đúng quy trình, hợp tình, hợp lý. Việc hủy kết quả giải Ba của bức tranh Biển chết hoàn toàn vì lý do xâm phạm bản quyền, chứ không vì nội dung phản ảnh của bức tranh có liên quan đến các vấn đề có tính nhạy cảm, tính chính trị.

Liên quan đến vụ việc, chiều 3/7 trao đổi với phóng viên, họa sĩ Nguyễn Nhân buồn rầu nói: “Năm ngoái, khi coi trên một tờ báo thấy một ngư dân đau đớn vì cá chết, từ đó tôi mượn cấu tứ trên tôi đã phóng tác lên bức ảnh của mình. Nhưng bây giờ hội kỷ luật thì tôi đành chịu. Thiện chí của tôi là gặp xin lỗi tác giả nhưng không gặp được. Qua đây cho tôi xin lỗi, tôi nhận khuyết điểm”.

Ông Nhân cũng cho biết, khoảng 10 ngày nay, ông bị tai biến, “Mấy hôm nay tôi không nói được vì bị liệt một bên hàm. Tâm trạng tôi đang dồn nén quá! Tôi tin vào số đông nhận định vấn đề. Giữa ảnh vẽ và ảnh chụp hoàn toàn khác nhau, tôi mượn hình dáng của người khác thật nhưng tôi vẽ lại bằng nét vẽ riêng của mình vì tôi là họa sĩ mà. “Tôi yêu cầu Hội VHNT trả lại bức tranh cho tôi. Bức tranh đó là tài sản, là con đẻ của tôi, không ai được quyền chiếm giữ”, ông Nhân nói.

Họa sĩ Nguyễn Nhân cho biết “Ngay sau khi tác phẩm đạt giải, có người đã định giá bức tranh đó 1.200 USD. Tuy nhiên, cùng là giới nghệ sĩ nên tôi đồng ý bán với giá 700 USD. Nhưng bây giờ tranh bị thu giữ rồi lấy đâu giao cho khách”, họa sĩ Nguyễn Nhân nói.

Phạm Tâm