Ca sĩ đua nhau ra MV vì nạn sao chép đĩa lậu đã trở nên bất trị?

Ca sĩ ra album đang dần trở thành của hiếm?

Cách đây khoảng 5 năm, cứ gần dịp tết người ta lại chứng kiến sự ra mắt ồ ạt của sản phẩm âm nhạc được thể hiện dưới dạng CD, VCD, DVD.

Tuy nhiên, hai năm trở lại đây, điều đó đang trở nên khan hiếm. Số lượng người ra album có thể tiêu thụ được số lượng đĩa tới hàng vạn như Mỹ Tâm, Sơn Tùng, Hồ Ngọc Hà… bây giờ đang trở thành của hiếm. Nhiều nghệ sĩ, ca sĩ bỗng trở nên “sợ” ra album bởi mới trình làng buổi sáng, buổi chiều album đã tràn lan trên thị trường băng đĩa lậu.

Thừa điều kiện để có thể làm được một album hoành tráng nhưng NSƯT Tố Nga đã chọn cách ra MV “Phía quê” và phát hành online trên Youtube. “Phía quê” là một sáng tác mới của nhạc sĩ Xuân Hoà, phổ thơ Đậu Hoài Thanh. Là một sản phẩm dành cho dịp tết, kể câu chuyện về một người đàn ông ở tuổi trung niên đã lâu không được đón tết quê nhà.

MV này theo NSƯT Tố Nga là tiếng lòng của những người con xa quê luôn hướng về quê nhà, nơi in đậm góc ký ức tuổi thơ và nồng ấm tình yêu thương. Đây đồng thời cũng là mong ước của Tố Nga về một cái tết đoàn viên - một mùa xuân sum vầy đối với những người con xa quê.

Tương tự, dù từng tính chuyện làm album khi mới đoạt giải Á quân Sao Mai 2017 nhưng cuối cùng Vũ Thị Thanh Thanh đã quyết định ra MV “Nghe em hát”. MV là sản phẩm âm nhạc khởi đầu cho chặng đường ca hát chuyên nghiệp và là một sự khẳng định về phong cách âm nhạc mà cô gái đất Cảng sẽ theo đuổi trong tương lai.

MV là một ca khúc có giai điệu trữ tình, thiên về cảm xúc nội tâm với những dồn nén và khát khao của một cô gái trẻ. “Nghe em hát” được đạo diễn Vũ Lâm lấy ý tưởng từ chính câu chuyện mà thi sĩ Hồng Thanh Quang gửi gắm trong tác phẩm. Chuyện tình đẹp nhưng dang dở giữa người đàn ông và cô ca sĩ trẻ.

Ca sĩ Phan Anh cũng cho biết, đã lâu vì quá bận rộn với công việc tổ chức chương trình ở Châu Âu nên kế hoạch ra album cứ “khất lần, khất lửa”. Cách đây không lâu, khi gặp ca sĩ Quang Linh - chính nam ca sĩ này đã khuyên Phan Anh nên ra một MV vào dịp tết mà không nên ra album vội. “Bài ca tết cho em” là ca khúc do Quang Linh chọn cho Phan Anh và được phối mộc acoustic. Theo Phan Anh, người Việt dù ở đâu và làm gì vẫn luôn yêu văn hóa truyền thông. Vào dịp tết, người ta vẫn thích những bài hát xưa bởi chất chứa trong đó không chỉ có âm nhạc mà còn có cả ký ức và kỷ niệm.

Ngoài 3 MV kể trên, các ca sĩ Subin Hoàng Sơn, Trọng Hiếu Idol, Lương Nguyệt Anh… cũng đã và sắp trình làng những MV mang đậm không khí xuân. Tất cả các MV đều được phát hành online để hạn chế việc in sao đĩa lậu.

Vừa trình làng buổi sáng, buổi trưa đĩa lậu đã tràn lan

NSƯT Tố Nga chia sẻ, trong 20 năm gắn bó với nghiệp hát, chị đã ra mắt tổng cộng 8 album. Những lần ra mắt album trước chị vô cùng hào hứng, chỉ mong “đứa con tinh thần” sớm thành hình để còn trình làng. Tuy nhiên, sau DVD “Giếng quê” ra mắt hồi tháng 8/2017 thì chị đã bắt đầu có cảm giác sợ làm album.

Bởi để ra được một album, ca sĩ lẫn ê-kíp sản xuất phải mất rất nhiều tiền của, thời gian và tâm sức. Nhưng album vừa ra mắt ngay lập tức nhiều sạp đĩa đã bày bán đĩa lậu tràn lan. Việc này khiến cho nhiều ca sĩ trở nên hoang mang và sợ hãi.

“Trong thời buổi ngày nay, không ai nghĩ tới chuyện làm đĩa để kinh doanh cả, chỉ là để thỏa mãn đam mê. Nhưng không thể tin nổi thị trường băng đĩa lậu lại quá nhanh và quá nguy hiểm đến thế. Vì lẽ nàu mà tôi sợ ra album lắm.

Làm MV phát hành trên Youtube dù nguồn thu không đáng kể, thậm chí không có nguồn thu nhưng vẫn yên tâm hơn vì ở đó mình có thể đo đếm được lượng xem và số đông có cơ hội tiếp cận được với sản phẩm chất lượng. Tôi cùng nhiều ca sĩ dòng dân gian còn bàn tính với nhau có khi từ nay về sau chỉ làm MV, không làm album nữa vì quá sợ chuyện ăn cắp bản quyền”, NSƯT Tố Nga nói.

Ca sĩ Phan Anh cho rằng, anh đã hoạt động âm nhạc nhiều năm ở nước ngoài nên rất xót xa trước chuyện “ăn cắp bản quyền” âm nhạc ở Việt Nam. Và chính câu chuyện này mà một số bạn bè của anh dù thừa điều kiện để làm một năm vài CD/VCD/DVD nhưng vẫn không dám làm vì sợ bị sao chép.

“Nhiều người bảo tôi, thôi đừng ra album nữa mà mỗi năm làm vài ba cái MV. MV tung lên mạng cho mọi người nghe và xem miễn phí nhưng lại nghe được sản phẩm chất lượng còn hơn ra album mà bị “xào xáo” thành những cái đĩa “nghe - xem chỉ muốn đập vỡ màn hình”. Chúng ta đã từng nói rất nhiều đến chuyện bảo vệ bản quyền âm nhạc, nhất là với vấn nạn sao chép đĩa lậu nhưng đến nay câu chuyện này vẫn đang khiến giới âm nhạc hết sức đau lòng. Chưa bao giờ sản phẩm âm nhạc lẫn phim ảnh lại bị xâm phạm một cách trầm trọng như thế”, ca sĩ Phan Anh nói.

Thực tế không năm nào là không có các hội thảo bàn về các giải pháp ngăn chặn nạn sao chép đĩa lậu. Tuy nhiên, cho đến nay, đối với nhiều người đây vẫn là “vấn nạn bất trị”, “căn bệnh trầm kha”…

Thử đặt phép tính, một CD phải đầu tư từ vài tháng lên tới vài năm với số tiền hàng trăm triệu nhưng khi bị sao chép lại chỉ bán có 5000 - 10.000 đồng trở xuống. Một DVD/VCD cũng đầu tư tới cả năm và có khi đổ tiền tỷ nhưng cũng trong nháy mắt đã bị sao chép lậu bán với giá 5000-20.000 đồng.

Trong khi đó, một MV có thể chỉ mất một tuần sản xuất với chi phí ít hơn rất nhiều nhưng khi tung lên mạng mức độ phổ cập lại rộng rãi hơn rất nhiều. Thậm chí, nếu lượt xem cao còn có thể thu được lợi nhuận không thua kém gì bán đĩa. Vì thế, việc dịch chuyển sang ra mắt MV thay vì album như trước được dự đoán là xu thế tất yếu trong tương lai.

Hà Tùng Long