"Tiền không thiếu, sao không tiêu được?"

Sáng ngày 25/5, Quốc hội thảo luận ở tổ về kết quả thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội và ngân sách nhà nước năm 2021; tình hình thực hiện kế hoạch năm 2022.

Gói hỗ trợ nền kinh tế "chưa giải ngân được đồng nào"

Phát biểu tại tổ, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ cho biết: "Đây là thách thức rất lớn. Hiện chi ngân sách vô cùng khó khăn; khả năng hấp thụ vốn của nền kinh tế "rất thấp. Gói hỗ trợ kích thích nền kinh tế thì chưa giải ngân được đồng nào". 

Chủ tịch Quốc hội dẫn chứng, 14.000 tỷ đồng cho lĩnh vực y tế chưa có danh mục nào. Chương trình "sóng và máy tính cho em" tiền có sẵn mà không tiêu được, không biết lý do là gì, trong khi thể chế không vướng.

"Ngay cả vấn đề mua sắm liên quan đến phòng chống dịch, Quốc hội, Chính phủ đã có nghị quyết cho mua theo cơ chế đặc thù, đặc cách, đặc biệt nhưng xuất hiện 2 trạng thái là một số nơi không dám mua, có nơi mua thì sai. Không hiểu lý do vì sao…" - Chủ tịch Quốc hội đặt vấn đề và cho rằng phải làm rõ.

Ông Vương Đình Huệ dẫn lại báo cáo quyết toán ngân sách năm 2020 để thấy chuyển nguồn sang năm sau hơn 600.000 tỷ đồng do không tiêu được ngân sách, chứ không phải không có tiền.

"Có người nói, tôi cũng hay nói, cần có giải pháp mới cho những vấn đề đã cũ. Nhưng giải pháp mới là gì? Ta không bàn thì Quốc hội họp xong, Chính phủ họp xong rồi vẫn tắc" - Chủ tịch Quốc hội nhấn mạnh và dẫn chứng thêm vướng mắc không chi tiêu được ngân sách, lo nhất là gói kích thích kinh tế 347.000 tỷ cho các lĩnh vực giao thông, thủy lợi, y tế…. chưa phân bổ được đồng nào.

Ông Huệ cho rằng tiền không tiêu được phải chăng là khâu chuẩn bị đầu tư? Việc mua sắm có tỉnh mời cả cơ quan nội chính, thanh tra, công an vào hội đồng nhưng vẫn không mua được. Rõ ràng trong mua sắm thể chế không vướng gì, thậm chí còn cho cơ chế đặc thù, đặc cách, chỉ định thầu.

Đại biểu Nguyễn Thị Kim Bé (đoàn Kiên Giang) đề cập đến giải ngân vốn đầu tư công chậm. Nữ đại biểu đoàn Kiên Giang cũng bày tỏ lo lắng khi gói hỗ trợ, phục hồi kinh tế triển khai rất chậm, địa phương rất lo. 

"Thủ tục giải ngân từ trên xuống giờ rất khó khăn, địa phương rất tâm tư", bà Bé nói, trong khi gói hỗ trợ này chỉ thực hiện đến năm 2023 nên cần quan tâm, sớm triển khai.

Chứng khoán, trái phiếu, bất động sản rất "nóng"

Đại biểu Nguyễn Ngọc Bảo (đoàn Bắc Ninh) cho biết, thị trường chứng khoán, trái phiếu, bất động sản thời gian vừa qua rất "nóng". Đây là các thị trường chúng ta từng bước xây dựng hình thành thị trường vốn, đây là chủ trương hết sức đúng đắn của Đảng, Nhà nước để hình thành thị trường vốn trên cơ sở đó có kênh huy động song song với kênh huy động tín dụng của ngân hàng để hỗ trợ cho các doanh nghiệp và hỗ trợ cho việc phát triển của nền kinh tế. 

Theo ông Bảo, trong thời gian vừa qua công tác quản lý cũng như một số việc tham mưu văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến nội dung này chưa bảo đảm được điều kiện để cho đối tượng có thể thao túng, bắt tay với các cơ quan quản lý thiếu trách nhiệm để tạo ra những sai phạm lớn trong thời gian vừa qua. 

"Ở đây, chúng ta phải xem lại công tác tham mưu trong ban hành văn bản quản lý trong lĩnh vực này. Hiện chúng ta đang định hướng bảo vệ nhà đầu tư là chỉ định bán cho ai, bán cho những nhà đầu tư chuyên nghiệp, hay trên quan điểm quản lý cơ chế xin - cho các cơ quan quản lý để cấp phép cho các doanh nghiệp huy động vốn" - ông Bảo nói và cho rằng cần phải được cân nhắc, xem xét thay đổi tư duy trên hướng là đưa ra những điều kiện để nâng cao chất lượng trái phiếu riêng lẻ của doanh nghiệp, như: Quy định điều kiện doanh nghiệp như thế nào thì mới được phát hành; kết quả sản xuất kinh doanh ra sao, khối lượng phát hành so sánh với lượng vốn của doanh nghiệp hiện có…

"Chúng ta nâng cao chất lượng trái phiếu doanh nghiệp thay vì chúng ta chỉ định là họ phải bán ra cho nhà đầu tư chuyên nghiệp như vậy là thông qua một cấp trung gian, đồng thời tạo ra kẽ hở cho việc hợp tác giữa nhà đầu tư chuyên nghiệp khi huy động vốn của người dân tham gia mua trái phiếu doanh nghiệp" - ông Bảo góp ý.