DNews

4,3ha đất nông nghiệp giữa Thủ đô "biến mất?"

Nguyễn Hải Bạch An

(Dân trí) - Hàng nghìn m2 đất nông nghiệp ở phường Mễ Trì (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) biến thành các kho bãi, trạm cân, sân bóng... nhiều năm qua nhưng chưa được xử lý dứt điểm.

4,3ha đất nông nghiệp giữa Thủ đô "biến mất?"

Rạng sáng 11/3, tại bãi phế liệu ven Đại Lộ Thăng Long (địa bàn phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, TP Hà Nội) xảy ra vụ hỏa hoạn, kèm theo nhiều tiếng nổ lớn.

Đáng chú ý, bãi phế liệu rộng khoảng 8.000m2 này mọc lên trên đất nông nghiệp nhiều năm qua nhưng chưa được xử lý dứt điểm.

Bên cạnh bãi phế liệu này, phóng viên Dân trí còn phát hiện hàng chục kho bãi tương tự xung quanh khu đất nông nghiệp Đồng Vườn - Đằng Xung - Dộc Khoai, Mễ Trì Thượng trên địa bàn phường Mễ Trì.

Tình trạng xây dựng trái phép trên đất nông nghiệp, đất quy hoạch ở Hà Nội không còn xa lạ. Các quận, huyện đã có nhiều đợt ra quân xử lý công trình vi phạm, thậm chí nhiều cán bộ đã bị kỷ luật liên quan đến vấn đề này.

Nhằm phản ánh và để cơ quan chức năng vào cuộc chấn chỉnh, báo Dân trí đăng loạt bài phản ánh tình trạng vi phạm trên đất nông nghiệp tại phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội.

Kỳ 1: 4,3ha đất nông nghiệp giữa Thủ đô "biến mất?".

Nhiều kho, bãi trái phép công khai hoạt động

Thường xuyên đi làm qua khu vực Đại lộ Thăng Long đoạn qua phường Mễ Trì, ông Nguyễn Hồng Nhật (trú tại phường Phương Canh, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) đặt câu hỏi tại sao một khu vực hoàn toàn là đất nông nghiệp nhưng nhiều năm qua lại biến thành những kho xưởng, bãi phế liệu, gara ô tô, sân bóng… mà không bị cơ quan chức năng phá dỡ.

Ông Nhật sống ở phường Phương Canh hơn 20 năm nay, trong ký ức của ông, từ khi Đại lộ Thăng Long hoàn thành vào cuối năm 2010, dọc tuyến đường này là những đồng ruộng mênh mông. Tuy nhiên, những năm gần đây, nhiều diện tích đất nông nghiệp của người dân dọc khu vực này đã bị "biến tướng".

"Thỉnh thoảng tôi đọc báo thấy thông tin những vụ cháy bãi phế liệu ở Đại lộ Thăng Long, tôi đinh ninh trong đầu rằng chắc lại cháy ở khu vực bãi phế liệu trên đất nông nghiệp ở Mễ Trì", ông Nhật nói.

Theo tìm hiểu của phóng viên Dân trí, khoảng hơn 4,3ha đất nông nghiệp khu vực Đồng Vườn - Đằng Xung - Dộc Khoai, Mễ Trì Thượng trên địa bàn phường Mễ Trì (khu vực hướng từ phố Lê Quang Đạo kéo dài đến cầu vượt Cương Kiên) bị nhiều người tự ý dựng nên những kho, bãi phế liệu, trạm cân, xưởng sản xuất, cửa hàng kinh doanh, gara ô tô, sân bóng đá...

Tình trạng này diễn ra công khai nhiều năm qua nhưng chưa được chính quyền xử lý dứt điểm.

4,3ha đất nông nghiệp giữa Thủ đô biến mất? - 1

Bãi phế liệu rộng hàng nghìn m2 hoạt động chui trên đất nông nghiệp ở phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội (Ảnh: Nguyễn Hải).

Người dân sống gần khu vực này cho biết, những người có đất nông nghiệp được một số người lạ mặt thuê, gom đất thành từng khu rồi cho người khác thuê lại để làm các kho bãi, địa điểm kinh doanh, sân bóng...

Có mặt tại khu vực này, phóng viên Dân trí ghi nhận khu đất nông nghiệp Đồng Vườn - Đằng Xung - Dộc Khoai, Mễ Trì Thượng thuộc phường Mễ Trì rộng hàng chục ha, trong đó nhiều diện tích bị chiếm dụng để kinh doanh. Các kho bãi, trạm cân, sân bóng... rộng hàng nghìn m2 vô tư hoạt động.

"Tình trạng lấn chiếm đất nông nghiệp tại khu vực này đã tồn tại nhiều năm qua, họ hoạt động cả ngày cả đêm, xe cộ ra vào liên tục. Khu vực này cũng thường xuyên xảy ra các vụ cháy, gần đây nhất là vụ cháy kèm theo nhiều tiếng nổ vào rạng sáng 11/3 khiến người dân rất bất an", ông Nguyễn Cường, người dân sống gần khu vực này cho biết.

"Trên bảo dưới không nghe?"

Cuối tháng 5/2023, UBND TP Hà Nội ban hành kế hoạch số 154 về việc tăng cường công tác kiểm tra, xử lý vi phạm trong quản lý, sử dụng đất nông nghiệp.

Theo Hà Nội, trong những năm qua, công tác xử lý các vi phạm trong quản lý, sử dụng đất nông nghiệp tại các quận, huyện, thị xã của thành phố đã được Thành ủy, UBND thành phố quan tâm chỉ đạo, tổ chức thanh tra, kiểm tra. Tuy nhiên, từ năm 2018 đến nay, việc xử lý các vi phạm chỉ đạt khoảng 50% vi phạm cần phải xử lý.

Tại một số địa phương vẫn còn để xảy ra vi phạm mới phát sinh mà không có biện pháp ngăn chặn kịp thời, gây bức xúc trong dư luận.

Nhằm khắc phục tình trạng trên, UBND TP Hà Nội đã xây dựng kế hoạch tăng cường công tác kiểm tra, xử lý vi phạm trong công tác quản lý, sử dụng đất nông nghiệp trên địa bàn thành phố. Kế hoạch này cũng nhằm xem xét trách nhiệm của các tổ chức, cá nhân liên quan.

4,3ha đất nông nghiệp giữa Thủ đô biến mất? - 2

Khu đất nông nghiệp Đồng Vườn - Đằng Xung - Dộc Khoai, Mễ Trì Thượng thuộc phường Mễ Trì (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) bị "biến tướng" nhiều năm qua (Ảnh: Nguyễn Hải).

Theo tìm hiểu của phóng viên, tình trạng lấn chiếm đất nông nghiệp tại khu đất nông nghiệp Đồng Vườn - Đằng Xung - Dộc Khoai, Mễ Trì Thượng thuộc phường Mễ Trì đã tồn tại nhiều năm qua. Các kho bãi, xưởng sản xuất, sân bóng... tại đây hoạt động suốt ngày đêm, xe cộ ra vào liên tục, ảnh hưởng đến an ninh trật tự, an toàn giao thông.

Là người thường xuyên đi làm qua khu vực này, ông Nguyễn Công Phương (trú tại xã An Khánh, huyện Hoài Đức, Hà Nội) bức xúc cho biết, vào giờ cao điểm, đường ùn tắc nhưng nhiều xe cỡ lớn vẫn liên tục ra vào các khu đất lấn chiếm này để sửa chữa, vận chuyển hàng hóa khiến việc ùn tắc càng nghiêm trọng.

"Đường gom Đại lộ Thăng Long đoạn gần cầu vượt Mễ Trì đang sửa chữa, lòng đường thu hẹp nhưng các xe tải lớn, nhỏ liên tục đi ra, vào các kho, bãi trái phép khiến giao thông càng thêm ùn tắc, người dân rất bức xúc", ông Phương nói.

Khu đất nông nghiệp Đồng Vườn - Đằng Xung - Dộc Khoai, Mễ Trì Thượng thuộc phường Mễ Trì được quy hoạch làm trụ sở các cơ quan bộ, ngành Trung ương, song đến nay chưa có cơ quan nào tiến hành xây dựng.

Trách nhiệm chính của phường Mễ Trì

Một cán bộ Thanh tra Sở Nông nghiệp và Môi trường Hà Nội nhận định, trách nhiệm trong việc quản lý khu đất nông nghiệp Đồng Vườn - Đằng Xung - Dộc Khoai, Mễ Trì Thượng trên địa bàn phường Mễ Trì đầu tiên phải thuộc về Chủ tịch phường này. Năm nào thành phố cũng có những chỉ đạo về rà soát, xử lý việc vi phạm đất nông nghiệp.

"Chính quyền phường nắm rõ từng thửa đất trên địa bàn nên không thể không biết nhiều ha đất nông nghiệp sát mặt đường lớn như Đại lộ Thăng Long biến thành những kho bãi. Trách nhiệm đầu tiên là phường Mễ Trì, thuộc về chủ tịch phường, tiếp đó là Đội quản lý trật tự xây dựng và đô thị, Phòng Tài nguyên và Môi trường, lãnh đạo quận…", vị này nhận định.

Bên cạnh đó, vị cán bộ thanh tra này cũng cho rằng cần xác định rõ diện tích đất công và đất của người dân trong số hàng nghìn m2 vi phạm này để quy rõ trách nhiệm, vì sai phạm trong quản lý đất công sẽ nặng hơn.

4,3ha đất nông nghiệp giữa Thủ đô biến mất? - 3

Hàng loạt vi phạm trên đất nông nghiệp ở phường Mễ Trì, quận Nam Từ Liêm, Hà Nội (Ảnh: Nguyễn Hải).

Trao đổi với phóng viên Dân trí về vấn đề trên, Đại biểu Quốc hội Trương Xuân Cừ (TP Hà Nội) cho rằng, trách nhiệm quản lý trật tự xây dựng, quản lý đất nông nghiệp đầu tiên phải do chính quyền phường, quận, sau đó mới đến trách nhiệm của các sở ngành và thành phố.

Theo ông Cừ, ở Hà Nội có rất nhiều công trình xây dựng, lấn chiếm đất nông nghiệp thành kho bãi, công trình trái phép.

"Chính quyền xã, phường phải quản lý và phải chịu trách nhiệm về vấn đề này. Các vi phạm nếu không được phát hiện từ sớm và xử lý sẽ dẫn đến khó khăn trong xử lý sau này. Nếu phát hiện vi phạm thì phải bị xử lý nghiêm, bất kể là ai. Thành phố đã có những chỉ đạo quyết liệt về vấn đề đất nông nghiệp, các cấp phải thực hiện nghiêm", ông Cừ cho hay.

Hàng loạt vi phạm nhưng phường chỉ bị rút kinh nghiệm

Theo một báo cáo của UBND quận Nam Từ Liêm, trong năm 2022, quận đã tiến hành thanh tra công vụ công tác quản lý, sử dụng đất nông nghiệp tại khu vực đường Cương Kiên, phường Mễ Trì và thanh tra trách nhiệm UBND phường Tây Mỗ trong công tác quản lý đất đai giai đoạn từ 1/4/2014 đến cuối năm 2024.

Đoàn thanh tra đã ban hành kết luận, các đơn vị tổ chức, cá nhân vi phạm trong kết luận thanh tra được xử lý theo đúng quy định. Theo đó, có 2 tập thể phải xử lý trách nhiệm bằng hình thức rút kinh nghiệm gồm UBND phường Mễ Trì và UBND phường Tây Mỗ.

Bên cạnh đó, có 11 cá nhân bị kiểm điểm, trong đó 6/11 cá nhân nhận hình thức rút kinh nghiệm, 2/11 cá nhân nhận hình thức khiển trách, 3/11 cá nhân nhận hình thức cảnh cáo.