"Thủ phủ hạt dẻ" ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch

Hà Hiền

(Dân trí) - Hằng năm, cứ vào đầu mùa thu là hạt dẻ ở Trùng Khánh (Cao Bằng) lại bắt đầu chín rộ, nơi đây được mệnh danh là "xứ dẻ" với hương vị đặc trưng không đâu có được.

Trùng Khánh, Cao Bằng không chỉ được thiên nhiên ưu đãi bởi cảnh đẹp, mà nơi đấy cuốn hút du khách bởi những nông sản và những món ăn nổi tiếng như: Cá Trầm, hạt dẻ, nếp ong…

Cây hạt dẻ được trồng tập trung nhiều ở thị trấn Trùng Khánh, các xã Chí Viễn, Khâm Thành, Đình Phong, Ngọc Khê và Phong Châu. Năm 2014, sản phẩm hạt dẻ Cao Bằng được công bố chỉ dẫn địa lý Trùng Khánh, đem lại lợi thế về thương mại, du lịch cho địa phương.

Thủ phủ hạt dẻ ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch - 1
Những cây dẻ ở Trùng Khánh thường cao 10-16 m, những gốc lâu năm có đường kính đến 0,5 m với tán rộng.
Thủ phủ hạt dẻ ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch - 2
Nhờ điều kiện tự nhiên đặc thù của khu vực địa lý, phân bố ở các sườn đồi có độ cao khoảng 450 - 600m, xung quanh được bao bọc bởi núi đá vôi tạo nên khí hậu mát mẻ quanh năm thích hợp cho sự phát triển và sinh trưởng của cây dẻ, đặc biệt là thời kỳ ra hoa.
Thủ phủ hạt dẻ ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch - 3
Mới đây, nhiếp ảnh trẻ Lục Thị Niên (sinh năm 1989) thường gọi Mác Kham, người Tày sống tại Cao Bằng đã chia sẻ bộ ảnh về "Mùa hạt dẻ Trùng Khánh" và nhận được sự chú ý của cộng đồng mạng.
Thủ phủ hạt dẻ ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch - 4
Mác Kham cho biết, vào mùa xuân đến, cây dẻ bung ra những chùm hoa trắng xóa, có mùi hương thơm đặc trưng thoang thoảng không lẫn vào đâu được, đến cuối hạ mới nhú quả.
Thủ phủ hạt dẻ ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch - 5
Những quả dẻ còn xanh, thoạt nhìn như quả chôm chôm.
Thủ phủ hạt dẻ ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch - 6
Khi sang thu, quả mới chín dần, rơi rụng xuống gốc. Quả chín trên đầu thường nứt ra lấp ló những hạt nâu sẫm, vỏ cứng, có nhiều lông tơ bên trong.
Thủ phủ hạt dẻ ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch - 7
Mỗi quả có thể có từ 1-3 đến 3 hạt ở trong vỏ, hạt to nhỏ tùy từng cây.
Thủ phủ hạt dẻ ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch - 8

Khi dẻ chín, người dân mang dụng cụ vào vườn để nhặt quả hoặc dùng sào tre móc vào cành và rung cho trái chín rụng xuống. Có thể tách hạt tại chỗ, hoặc mang cả quả về nhà để bóc tách.

Thủ phủ hạt dẻ ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch - 9
Khi hái về phải chế biến ngay, để lâu hạt sẽ bị hỏng.
Thủ phủ hạt dẻ ở Cao Bằng vào mùa thu hoạch - 10
Có rất nhiều cách chế biến hạt dẻ: Có thể mang luộc hạt dẻ cho chín nhừ, nướng trên bếp than hay rang hạt dẻ trong một chiếc chảo. Hạt dẻ luộc thì thơm bùi và bở ngọt, vị ngọt từ tự nhiên của dẻ khiến thực khách thích mê. Hạt dẻ rang lại ráo nước hơn, vừa thơm lại vừa ngọt đậm.

Ngoài cách chế biến hạt dẻ thông thường, người dân Trùng Khánh còn chế biến hạt dẻ kết hợp cùng với những món ăn khác, như món nộm hạt dẻ hay hầm chân giò. Hạt dẻ khi luộc chín được mang đi giã nhuyễn, trộn cùng với chút đường và cốm ăn ngọt nhẹ, thanh thanh lạ miệng.

Huyện Trùng Khánh xác định cây hạt dẻ là cây trồng đặc sản cần đẩy mạnh khai thác. Huyện đã có chính sách hỗ trợ, phát triển cây hạt dẻ gắn với quảng bá du lịch thác Bản Giốc, động Ngườm Ngao.

Hãy đến Trùng Khánh vào những ngày thu, để hòa mình vào những cảnh đẹp ở đây, cũng như trải nghiệm hái dẻ và thưởng thức món ngon từ dẻ.