Ông trùm của thể loại phim “gangster”... “rửa tay gác kiếm” trong năm 2019

Phim chuyển thể dựa trên một cuốn sách kể về cuộc đời có thật của một người đàn ông “bất hảo” khi đã ở vào những năm tháng tuổi già, ông này nhìn nhận lại những phi vụ từng diễn ra trong cuộc đời mình.

Phim quy tụ một dàn diễn viên ngôi sao gạo cội, gồm Robert De Niro, Al Pacino, và Joe Pesci... Chuyện phim theo chân nhân vật Frank Sheeran (Robert De Niro), một lái xe tải trở thành một tay sát thủ, hành động theo lệnh của một “ông trùm xã hội đen”.

Bộ phim đã phải mất nhiều năm phát triển mới đi đến chính thức thực hiện với mức kinh phí sản xuất 159 triệu USD và thời lượng phim lên tới 209 phút. Đây là một trong những bộ phim đắt giá nhất trong sự nghiệp của đạo diễn Scorsese, cũng là phim dài nhất do ông dàn dựng.

Bộ phim nhận được nhiều lời khen ngợi và liên tục được đề cử tại nhiều giải thưởng điện ảnh uy tín. Bộ phim được xem như một lễ tang trọng thể mà Martin Scorsese dành cho thể loại phim “gangster”.

Người khổng lồ của giới làm phim Hollywood đã đưa lại một bộ phim chất chứa sự bi thương nhưng không kém phần hoành tráng, kể về thế giới ngầm của những băng nhóm tội phạm. Phim không có thứ năng lượng hừng hực từng thấy trong “Goodfellas” hay những phim “gangster” thành công khác của đạo diễn Scorsese, nhưng điều này hoàn toàn nằm trong chủ ý của đạo diễn.

“The Irishman” là một cái nhìn lạnh lùng vào thực tế đời sống của thế giới tội phạm, nơi đây có những toan tính dã man, tàn ác, không có chỗ cho nhân tính. Lần này, đạo diễn Scorsese muốn lột bỏ vẻ ngoài gan lì, sừng sỏ của các nhân vật để thấy những tay tội phạm cũng có thể bị lừa dối, bị thất vọng, bị bàng hoàng sửng sốt như thế nào.

“The Irishman” được tờ tin tức The Guardian (Anh) bình chọn là phim hay nhất năm 2019. Nhân dịp này, “người khổng lồ” trong giới đạo diễn điện ảnh - Martin Scorsese - đã có một cuộc phỏng vấn chứa đựng nhiều nội dung sâu sắc.

Phim vừa ra mắt vào cuối năm nay, nhưng đã tạo được hiệu ứng mạnh mẽ, ông có lý giải nào về mối liên hệ giữa phim và công chúng?

Tôi không thể đưa ra một câu trả lời thông minh trong vấn đề này. Việc thực hiện bộ phim này gần như thuộc về số phận. Chúng tôi gặp may mắn về điều kiện tài chính và sự tự do sáng tạo đến từ kênh phim trực tuyến Netflix, mọi việc cứ thế chảy trôi. Mọi người nghĩ đây là một bộ phim nơi những người bạn cũ quy tụ lại với nhau và cùng vui đùa với điện ảnh. Không hẳn vậy.

Bộ phim là việc chúng tôi cần phải làm. Tôi không dám kỳ vọng phim sẽ được đón nhận nồng nhiệt. Chúng tôi đều đã ở chặng cuối trong đời và đang cố làm điều tốt nhất có thể. Nếu điều đó cộng hưởng với công chúng và được đón nhận, đó là điều kỳ diệu.

Với nền tảng trực tuyến hiện nay, các nhà làm phim có thể thử nghiệm nhiều hơn, từ nội dung, hình ảnh, cho tới độ dài... Chúng ta đang trong một giai đoạn chứng kiến điện ảnh biến đổi nhanh chóng, giờ đây, người ta không biết chắc chắn khán giả sẽ xem phim ở đâu.

Không còn một chỗ duy nhất để xem phim nữa. Tôi đã lớn lên với quan niệm chỉ có rạp chiếu là nơi dành để xem điện ảnh. Thế rồi xuất hiện chiếc tivi đen trắng cỡ nhỏ đầu tiên... Xem phim trong rạp vẫn là tuyệt nhất, đó là kênh chính thống, nhưng phải nói rằng bây giờ có quá nhiều lựa chọn. Vì vậy, tôi làm phim theo cảm nhận của mình.

Đó là còn chưa nói tới công nghệ mô phỏng hình ảnh bằng máy tính (CGI) mà tôi coi như đỉnh cao của hóa trang điện ảnh. Đó đều là những thử nghiệm siêu việt. Chúng tôi không biết liệu bộ phim của mình có thành công hay không nên chúng tôi cứ làm theo cảm nhận trước đã.

Công chúng rất ấn tượng khi ông có thể mời Joe Pesci, Robert De Niro, Al Pacino diễn xuất trong cùng một bộ phim, ông đã làm như thế nào vậy?

De Niro và tôi đã cố gắng trong rất nhiều năm để có thêm một dự án chung. Đã có những ý tưởng bất thành. Khi De Niro biết tới cuốn sách “I Heard You Paint Houses” và đưa cuốn sách đó cho tôi, anh ấy nói: “Đây sẽ là một vai tuyệt vời cho Joe, nếu anh ấy đồng ý tham gia”.

Và cả cho Al Pacino nữa. Chúng tôi biết rằng mình phù hợp với dự án này. Và rồi chúng tôi nhìn nhau và càng nhận ra điều đó. Đây không nhất thiết phải là bộ phim đỉnh cao, nhưng nó là một sự định liệu về vị trí của chúng tôi, khi đã ở vào chặng cuối cuộc đời.

Nhận xét của ông gần đây về thể loại phim siêu anh hùng, rằng đây không phải điện ảnh đích thực, đã gây nên tranh cãi. Phát ngôn này đã được tính toán như thế nào?

Giới làm phim chúng tôi đã nói về câu chuyện này rất nhiều, rằng rạp chiếu giờ đây đã bị thống trị bởi thể loại siêu anh hùng, một thể loại mà toàn thấy những nhân vật bay qua bay lại, đánh nhau, hủy diệt... Cũng tốt thôi nếu bạn thích xem.

Chỉ có điều không còn chỗ cho những thể loại phim khác nữa. Tôi không biết mình còn có thể làm được bao nhiêu bộ phim nữa, có lẽ “The Irishman” là bộ phim cuối cùng. Nên tôi mong ít nhất phim của mình được chiếu một ngày tại một số rạp lớn. Tôi không đùa đâu.

Chúng ta đang ở vào một hoàn cảnh mà các rạp chiếu chỉ muốn chiếu phim siêu anh hùng. Chẳng hạn có 12 phòng chiếu thì tới 11 phòng chiếu phim siêu anh hùng. Điều đó là điên rồ bởi có những phim không phải phim thương mại kinh phí lớn, nhưng lại là những phim nghệ thuật kinh phí thấp thu hút khán giả.

Câu hỏi đặt ra là làm thế nào chúng ta có thể bảo vệ phim nghệ thuật? Chúng tôi càng nhận ra điều này khi đưa dự án phim đi mời chào hợp tác, nhưng các cánh cửa đóng lại. Điều gì đang xảy ra? Tôi đi tới các rạp chiếu và thấy hầu như các phòng chiếu đều chiếu cùng một thể loại phim.

Nhiều người nói với tôi rằng những phim nghệ thuật được chiếu ngoài rạp trong quãng thời gian quá ngắn, họ chưa kịp thu xếp đi xem. Chúng tôi thử để thời lượng chiếu ngoài rạp dài hơn, nhưng không thương lượng được với các chủ rạp. Tôi có những phim chỉ được chiếu trong vòng một tuần và rồi phải rời rạp.

Ông có hình dung như thế nào khi nhận lời làm “The Irishman” cho kênh phim trực tuyến Netflix, cũng như cuộc chạy đua của các kênh phim trực tuyến hiện nay?

Một khi tôi đồng ý làm phim với Netflix là tôi đã hiểu và chấp nhận nhiều điều. Tôi biết phim sẽ chủ yếu được xem trên kênh trực tuyến, nhưng cũng sẽ có một khoảng thời gian được ra rạp hạn chế. Nhưng chúng tôi hiểu mình cần phải làm bộ phim này và cần phải có tiền để làm phim. Điều quan trọng nhất là phải có được sự tự do sáng tạo.

Chúng tôi đồng ý với điều kiện đưa ra là phim sẽ được chiếu ngoài rạp trong vòng một tuần. Điều quan tâm chính của tôi là thái độ của các diễn viên và phim có đủ điều kiện để được tranh tài tại giải Oscar hay không. Điều này không phải vì tôi hay vì phim…

Tôi biết mình đã ở vào điểm cuối của một chặng đường dài. Điều quan trọng là bộ phim được thực hiện. Người làm phim hiện nay cần đón nhận một thế giới điện ảnh mới, khi cách thức xem phim của công chúng đã thay đổi rất nhiều.

Bích Ngọc

Theo The Guardian/The Atlantic