NSND Đàm Liên qua đời ở tuổi 77

NSND Đàm Liên sinh năm 1943 tại Phú Yên. Bà sinh ra trong một gia đình có nghề tuồng, ông ngoại là chủ gánh hát Bầu Leo, mẹ cũng là một nghệ sĩ tuồng với nghệ danh đào Cúc. Bà từng theo học tuồng với những nghệ sĩ, đồng nghiệp của mẹ trong đoàn Tuồng liên khu 5.

Từ năm 1975, NSND Đàm Liên là nghệ sĩ của Nhà hát Tuồng Việt Nam. Bà là một trong số ít những nghệ sĩ tuồng được đông đảo công chúng biết tới, đặc biệt với nghệ danh “bà chúa Tuồng”, “Nữ hoàng sân khấu Tuồng”, “Vua Tuồng”... Bà được Nhà nước phong tặng danh hiệu Nghệ sĩ Nhân dân vào năm 1993.

NSND Đàm Liên có nhiều vai diễn làm nên tên tuổi như: Trưng Trắc trong “Trưng Nữ Vương”, Phương Cơ trong “Ngọc lửa Hồng Sơn”, Liễu Nguyệt Tiêm trong vở “Đào Phi Phụng”, Hồ Nguyệt Cô trong “Hồ Nguyệt Cô hóa cáo” và đặc biệt là vai Ông già cõng vợ đi xem hội.

Riêng Ông già cõng vợ đi xem hội, NSND Đàm Liên lập kỷ lục hơn 2 nghìn đêm diễn, có thời điểm kỷ lục ngày diễn bốn tăng. Đây cũng là vở tuồng được đưa đi giới thiệu ở rất nhiều quốc gia như Nga, Ấn Độ, Pháp, Đức. Sự sáng tạo cho mỗi vai diễn đã làm nên một Đàm Liên có một không hai trong lịch sử tuồng Việt Nam.

NSND Đàm Liên còn giữ nhiều chức vụ như Ủy viên Ban chấp hành Hội nghệ sĩ Sân khấu (1984 - 1989), Ủy viên Ban chấp hành UNESCO Việt Nam (1996), Đoàn trưởng Đoàn tạp kỹ UNESCO, Trưởng đoàn bảo tồn, nghiên cứu và phát huy văn hoá dân tộc. Ngoài ra, bà còn có 3 công trình nghiên cứu về sân khấu. NSND Đàm Liên còn có nhiều đóng góp trong việc đào tạo những lớp nghệ sĩ tuồng kế cận.

Bà đã giành được 5 huy chương vàng, 3 huy chương bạc các Liên hoan nghệ thuật chuyên nghiệp toàn quốc. Bà còn giành được huy chương vàng "Tiếng cười đầu tiên" và  Huân chương kháng chiến hạng Nhì.

Nhiều năm qua, NSND Đàm Liên phải chống chọi với căn bệnh suy thận. Bà sống cùng con gái trong căn nhà nhỏ ở phố Chùa Hà - Cầu Giấy, kể từ khi chồng (nhạc sĩ Vĩnh An) qua đời gần 30 năm trước.

Dẫu tuổi cao sức yếu nhưng nữ nghệ sĩ vẫn thường xuyên tham gia các hoạt động của Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam và các hội nghề nghiệp. Bà vẫn thường đóng góp nhiều ý kiến tâm huyết với nỗi niềm đau đáu giữ gìn Tuồng cổ cũng như mong muốn truyền dạy nghệ thuật truyền thống trong thời sân khấu ngày càng vắng khách.

Lễ viếng của NSND Đàm Liên sẽ diễn ra hồi 9h ngày 28/4. Lễ truy điệu và đưa tang vào 10h ngày 28/4, hỏa táng tại Đài hóa thân Hoàn Vũ.

 Hà Tùng Long