Nhạc sĩ Chu Minh - tác giả bài "Người là niềm tin tất thắng" - qua đời

Chia sẻ với phóng viên Dân trí, PGS.TS Nguyễn Lân Cường, Phó Chủ tịch Hội Âm nhạc Hà Nội nói: "Tôi được biết, nhạc sĩ Chu Minh mất vào lúc 2h50. Sự ra đi của ông khiến người thân, đồng nghiệp vô cùng thương tiếc".

Trên trang cá nhân, NSND Quốc Hưng viết: "Một mất mát to lớn của gia Đình và nền âm nhạc Việt Nam. Nhạc sĩ Chu Minh - cây đại thụ âm nhạc đã xa rời chúng ta mãi mãi". 

Ca sĩ Việt Hoàn cũng chia sẻ: "Người nhạc sĩ tôi yêu kính! Mỗi lần tôi gặp, gần chú đều thấy ấm áp vô cùng. Nhiều tuổi mà không ai thấy không già vì tâm hồn và trí tuệ như thanh niên. Con yêu chú nhiều lắm, nhạc sĩ Chu Minh".

Giáo sư, nhạc sĩ Chu Minh có tên khai sinh là Triệu Đạt Hiền, sinh ngày 5/1/1931 tại Hà Nội. Ông Trưởng thành trong một gia đình công chức khá giả. Từ nhỏ, nhạc sĩ Chu Minh đã bộc lộ niềm đam mê với âm nhạc.

Năm 11 tuổi, Chu Minh bắt đầu học đàn vĩ cầm và dành hầu hết thời gian cho nhạc cụ này bên cạnh việc học văn hóa.

Cách mạng Tháng Tám diễn ra thành công ở Việt Nam nhưng ngay sau đó chiến tranh Đông Dương bùng nổ tại quốc gia, Chu Minh tình nguyện tham gia cách mạng (từ năm 1947 - 1950). Cũng trong giai đoạn này, ông bắt đầu sử dụng bút danh Chu Minh để sáng tác các ca khúc, trong đó có Việt Trung Xô và Chiến thắng biên giới.

Sau đó, ông được cử đi học chương trình trung cấp ngắn hạn về âm nhạc tại Vũ Hán (Trung Quốc). Từ năm 1961 - 1965, ông tiếp tục theo học chuyên ngành Sáng tác tại Nhạc viện Trung ương Bắc Kinh.

Sau khi tốt nghiệp đại học, ông trở về Trường Âm nhạc Việt Nam (nay là Học viện Âm nhạc Quốc gia Việt Nam) để giảng dạy chuyên ngành sáng tác, đồng thời từng có thời gian làm Chủ nhiệm của khoa Lý luận - Sáng tác - Chỉ huy của trường.

Ông tiếp tục sáng tác thanh nhạc và khí nhạc, qua đó dần tạo được phong cách sáng tác riêng cho mình. Ông là một trong số ít nhạc sĩ Việt Nam đương thời thành công với cả hai loại hình thanh nhạc và khí nhạc.

Là người vinh dự 5 lần được gặp Bác Hồ và được trao giải thưởng cao quý nhất về văn học nghệ thuật mang tên Bác, nhạc sĩ Chu Minh là người có sáng tác thành công về Bác Hồ. Trong đó, đặc biệt phải kể đến ca khúc Người là niềm tin tất thắng ra đời cách đây 54 năm. 

Lúc còn sinh thời, nhạc sĩ Chu Minh thừa nhận, sáng tác về Bác Hồ là không dễ, bởi trong khuông nhạc và lời ca phải khắc họa được hình ảnh một vị lãnh tụ vĩ đại nhưng cũng rất đỗi bình dị.

Ca khúc Người là niềm tin tất thắng đáp ứng yêu cầu đó, đã khắc sâu vào tâm trí người dân Việt Nam và nhân dân yêu chuộng hòa bình trên toàn thế giới trong suốt hơn nửa thế kỷ qua.

Trong sáng tác của mình, nhạc sĩ Chu Minh luôn đề cao tinh thần dân tộc để người nghe thêm tự hào về quê hương, đất nước. Ông đã sáng tác nhiều ca khúc về Bác Hồ với sự kính trọng, mến phục từ chính con tim, khối óc, như Nước non tên Người, Ngày ấy Người đi dặm dài thế kỷ, Đêm nhớ Bác, Tên Người đẹp mãi Bến Tre rồi tác phẩm lớn Tổ quốc giao hưởng (gồm 3 chương), trong đó, ông đã chọn 6 bài thơ trong tập thơ Nhật ký trong tù của Bác để viết thành 4 ca khúc.

Ông thành công trên cả 3 vai trò: Sáng tác, giảng dạy, nghiên cứu khoa học; là thầy dạy của nhiều nhạc sĩ như Phó Đức Phương, Trương Ngọc Ninh, Tôn Thất Lập, Ngọc Đại, Đức Trịnh, Đỗ Bảo, Minh Đạo...

Sinh thời, nhạc sĩ Phó Đức Phương nhận định, chỉ với 2 tác phẩm Người là niềm tin tất thắng và Ta tự hào đi lên, ôi Việt Nam! (thơ Hoàng Trung Thông), nhạc sĩ Chu Minh đã xứng đáng là gương mặt sáng giá của lịch sử âm nhạc Việt Nam.

Nhạc sĩ Chu Minh được Nhà nước Việt Nam trao tặng Giải thưởng Nhà nước năm 2001, Huân chương Kháng chiến chống Pháp hạng Ba, Huân chương Kháng chiến chống Mỹ hạng Nhì, Huân chương Lao Động hạng Nhì. Năm 2017, ông được trao Giải thưởng Hồ Chí Minh lĩnh vực Văn học - nghệ thuật.