Mặc hở cỡ nào thì bị gọi là phản cảm, bị cấm phát tán hình ảnh?

Mơ hồ về khái niệm “phản cảm”

Thông tư 01/2016 do Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch mới ban hành, quy định chi tiết việc thi hành một số điều của Nghị định số 15 và 79 của Chính phủ về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang; thi người đẹp và người mẫu; lưu hành, kinh doanh bản ghi âm, ghi hình ca múa nhạc, sân khấu. Trong đó, tại Điểm a, khoản 1, điều 3 của thông tư quy định người đoạt danh hiệu tại cuộc thi người đẹp, người mẫu không được chụp ảnh, ghi hình hình ảnh cá nhân không có trang phục hoặc sử dụng trang phục, hóa trang phản cảm và vô ý hoặc cố ý phổ biến, lưu hành trên mạng viễn thông.

Quy định này đã và đang gây nên nhiều tranh cãi trái chiều trong giới người mẫu, người đẹp và Hoa hậu. Cho đến thời điểm này, nhiều người vẫn mơ màng về khái niệm phản cảm và mơ màng luôn cả quyền tự do cá nhân của bản thân.

Cựu người mẫu Thuý Hạnh cho rằng, cơ quan chức năng, nhất là cơ quan quản lý văn hoá đề ra các quy định để xiết chặt việc phát tát hình ảnh tràn lan trên mạng là hợp lý. Tuy nhiên, đã gọi là quản lý thì phải có phương pháp và chế tài cụ thể chứ không nên vì không quản lý được thì cấm.

“Bản thân khái niệm “phản cảm” ở đây đưa ra rất chung chung, mơ hồ, không cụ thể... Tôi đồ rằng, nếu hỏi 10 người thì cũng phải đến 9 người không hiểu như thế nào gọi là “phản cảm” trong quy định này. Kể cả chuyện phạt, phạt như thế nào, phạt bao nhiêu, phạt theo quy định nào… tất cả đều không rõ ràng.

Đồng quan điểm, Hoa khôi Trần Ngọc Lan Khuê cũng cho rằng, cô đọc đi đọc lại thông tư 01/2016 nhiều lần nhưng vẫn thấy mơ hồ vì không hiểu “phản cảm” ở đây nên được hình dư như thế nào. Theo Lan Khuê, lĩnh vực thời và người đẹp là một lĩnh vực đặc thù, việc thực hiện những bộ trang phục hơi mát mẻ một chút là chuyện rất đỗi bình thường. Quy định không rõ ràng như thế này sẽ khiến cho những người mới đạt danh hiệu như cô bị hạn chế trong việc làm nghề.

“Chẳng hạn bây giờ chúng tôi đi chơi với nhau ngoài biển, chụp những hình ảnh vui vẻ trong trang phục áo tắm đưa lên trang cá nhân, thế là bị phạt. Việc phạt này sẽ không những không khiến chúng tôi cảm thấy tâm phục khẩu phục mà còn khiến chúng tôi bức xúc hơn. Vì rõ ràng, xét trong quyền tự do cá nhân, chúng tôi được phép làm điều đó. Còn nếu xử phạt chúng tôi vì chúng tôi là người mẫu, người đẹp… thì phải cho chúng tôi biết như thế nào là phản cảm hoặc tại sao gọi hành động đưa ảnh cá nhân mang tính vui vẻ lên trang cá nhân lại là phản cảm”, Lan Khuê nói thêm.

Siêu mẫu Phương Mai lại cho rằng, nếu quy định vô ý bị phát tán hình ảnh vẫn bị phạt là vô lý. Vì luật cho phép người ta lưu giữ hình ảnh nude nhưng vô tình bị hack máy tính hoặc điện thoại hoặc bị mất điện thoại và bị người xấu tung những hình ảnh lưu giữ trong phương tiện cá nhân đó lên mạng và “nạn nhân” bị phạt là không thể nào chấp nhận được. “Điều này cần phải xem lại cụ thể từng chi tiết”, Phương Mai nói.

Không nên đưa ra luật rồi để chìm vào quên lãng

Cựu người mẫu Thuý Hạnh đưa ra ví dụ, đối với việc đăng ký kiểm soát xe ô tô có quy định rất rõ ràng, việc sơn màu thân xe, bao nhiêu phần trăm được gián quảng cáo, bao nhiêu phần trăm sơn màu, quá bao nhiêu phần trăm thì sẽ phạt... điều này sẽ khiến cho chủ xe hiểu rõ hơn về luật và chấp hành điều đó một cách “automatic” (tự động), không cần phải giải thích gì.

“Việc này tôi cho cũng nên quy định rõ ràng như thế. Như thế nào là hở, hở bao nhiêu phần trăm thì được phép, bao nhiêu phần trăm thì bị phạt. Tôi nhớ, ngày xưa từng tranh cãi gay gắt quanh chuyện hở 3/4 ngực nhưng sau cùng cũng chẳng đi vào đâu cả, thậm chí bây giờ còn hở táo bạo hơn. Cho nên, nếu đưa luật ra để gây tranh cãi rồi lại chìm vào quên lãng thì cũng như không”, Thuý Hạnh nói thêm.

Theo Thuý Hạnh, những quy định trên chỉ nên giới hạn hiệu lực đối với các thí sinh đang tham gia các cuộc thi sắc đẹp vì như thế sẽ giúp các bạn ấy giữ gìn được hình ảnh khi đang là thí sinh. Còn với những người đã thi xong hoặc đã có chỗ đứng rồi thì việc xử phạt phải thực sự rõ ràng nếu không thì nên dừng lại.

Còn theo Hoa khôi Áo dài 2015 chuyện ngày càng có nhiều người mẫu hoặc người đẹp có danh hiệu tìm cách gây chú ý bằng việc đưa những hình ảnh không đẹp lên mạng và cần phải có chế tài xử phạt những người này. Tuy nhiên, không vì thế mà bắt những người làm nghề nghiêm túc khác bị “trói” trong những quy định không rõ ràng.

Mọi quy định đều đã rõ ràng?!

Ông Nguyễn Đăng Chương - Cục trưởng Cục Nghệ thuật Biểu diễn cho rằng, việc đưa ảnh nude lên mạng là trái với thuần phong mỹ tục, trái với đạo đức, xã hội… cho nên không thể nào vin vào “quyền tự do cá nhân” để lạm dụng việc này được. Tất cả các quy định đều nêu rõ, con người có quyền tự do nhưng tự do trong khuôn khổ và quy định của pháp luật chứ không thể muốn làm gì thì làm.

Trước ý kiến cho rằng, nhiều người chỉ đơn giản đưa những hình ảnh cá nhân lên mạng với mục đích vui vẻ, lưu giữ những khoảnh khắc bên bạn bè làm kỷ niệm và không hề biết chuyện đó bị phạt hoặc thấy quy định rõ ràng về việc xử phạt thì sẽ xử lý như thế nào, ông Chương cho biết, nếu muốn lưu giữ khoảnh khắc riêng tư, kể cả việc lưu giữ nét thanh xuân, thì con gái… thì cũng chỉ được phép trong phạm vi cá nhân hoặc với bạn bè chứ không phải mang phạm vi xã hội. Vì rõ ràng, khi phát tán lên mạng viễn thông nghĩa là bản thân người đó chủ ý muốn những hình ảnh đó xuất hiện trước cộng đồng và như thế là vi phạm luật.

Ông Chương cũng khẳng định, những quy định trong Nghị định số 15 và 79 của Chính phủ về biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang là đã rất rõ ràng đó là , điều quan trọng là những đối tượng liên quan đến quy định phải hiểu mọi quy định hoặc chế tài đưa ra nhằm ổn định trật tự, đưa mọi thứ về đúng với quỹ đạo đạo đức, đạo lý.

Hà Tùng Long