Bế mạc Liên hoan sân khấu cải lương 2018: “Thiếu vắng kịch bản lớn...”

(Dân trí) - “Liên hoan lần này chưa có nhiều kịch bản mới sáng tác, vẫn phải dựa vào số kịch bản đã có từ khá lâu, được chuyển thể. Số lượng các vở diễn phục dựng lại chiếm số lượng không nhỏ. Thiếu vắng những kịch bản lớn, xứng tầm với tư tưởng và thời đại hôm nay”, NSƯT Lê Chức - Phó Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam - Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật đã thẳng thắn đưa ra nhận định.

Tối ngày 19/9, tại sân khấu Đoàn Nghệ thuật Cải lương Long An đã diễn ra Lễ bế mạc Liên hoan sân khấu Cải lương 2018.

Nhìn lại liên hoan năm nay, xuyên suốt 15 ngày diễn ra liên hoan đã có 32 vở diễn của 25 đơn vị được chia đều 2-3 buổi diễn/ngày giữa Long An và TPHCM. Liên hoan diễn ra khá dài, lại liên tục kể cả ngày thường nên mặc dù rất yêu nghệ thuật cải lương nhưng rất khó để khán giả có thể theo dõi toàn bộ các vở diễn trong liên hoan.

Đông đảo các khán giả đã có mặt tham dự Bế mạc liên hoan sân khấu cải lương 2018
Đông đảo các khán giả đã có mặt tham dự Bế mạc liên hoan sân khấu cải lương 2018
Trong số 25 đơn vị tham dự Liên hoan lần này, có 17 đơn vị nghệ thuật công lập, còn lại là 8 đơn vị được tổ chức hoạt động theo mô hình xã hội hóa, đã vượt qua những khó khăn về tập hợp lực lượng, huy động được tài chính để dàn dựng vở và biểu diễn dự thi là một sự cố gắng lớn lao, đáng trân trọng.
Trong số 25 đơn vị tham dự Liên hoan lần này, có 17 đơn vị nghệ thuật công lập, còn lại là 8 đơn vị được tổ chức hoạt động theo mô hình xã hội hóa, đã vượt qua những khó khăn về tập hợp lực lượng, huy động được tài chính để dàn dựng vở và biểu diễn dự thi là một sự cố gắng lớn lao, đáng trân trọng.

Đánh giá chất lượng của Liên hoan, NSƯT Lê Chức, Phó Chủ tịch Hội Nghệ sĩ Sân khấu Việt Nam - Chủ tịch Hội đồng Nghệ thuật cho biết: “Do không khống chế nên đề tài và nội dung của 32 vở diễn khá đa dạng, bao gồm đề tài chiến tranh cách mạng; những vấn đề xã hội và gia đình; xây dựng Đảng; về nông nghiệp nông thôn; về thân phận buồn thương; về tôn giáo… Dường như nhiều mặt của cuộc sống từ xa xưa đến hôm nay được hiện diện trên sân khấu của 32 vở diễn với những góc nhìn và phương thức tiếp cận khác nhau”.

Tuy nhiên, NSƯT Lê Chức cũng thẳng thắn chỉ ra, ở Liên hoan lần này đó là chưa có nhiều kịch bản mới sáng tác, hoặc viết trực tiếp cho loại hình, vẫn phải dựa vào số kịch bản đã có từ khá lâu, được chuyển thể.
Tuy nhiên, NSƯT Lê Chức cũng thẳng thắn chỉ ra, ở Liên hoan lần này đó là chưa có nhiều kịch bản mới sáng tác, hoặc viết trực tiếp cho loại hình, vẫn phải dựa vào số kịch bản đã có từ khá lâu, được chuyển thể.

“Số lượng các vở diễn phục dựng lại chiếm số lượng không nhỏ. Thiếu vắng trên sân khấu những kịch bản lớn, xứng tầm với tư tưởng và thời đại hôm nay. Kịch bản viết về quá trình diễn biến, phát triển tâm lý con người trong xã hội và đời sống đương đại có khi còn thiếu sự hợp lý, sự giản dị tự nhiên và có phần gượng ép. Có một số lời thoại, ca từ rơi vào tình huống nhạy cảm chính trị trong vấn đề biển đảo, đất đai, tình đồng đội… Chỉ đạo nghệ thuật của một số đơn vị còn thiếu sự phối với đạo diễn nên đã ảnh hưởng đến chất lượng tác phẩm”, NSƯT Lê Chức cho biết thêm.

Ông khẳng định, sân khấu Cải lương cần nhiều hơn, cấp thiết hơn sự xuất hiện và khẳng định mình của lực lượng đạo diễn chuyên ngành có kiến thức tổng hợp, chuyên sâu, có tâm huyết và trách nhiệm nghề nghiệp để có sự bứt phá trong tư duy đổi mới cách tân, kịp với sự phát triển tâm lý con người trong đời sống và sinh hoạt hôm nay. Còn quá ít các đạo diễn trẻ, mới, có năng lực nghệ thuật cũng là một thực tế “chưa vui” của Liên hoan lần này.

Chia sẻ về một số mặt hạn chế khác trong liên hoan lần này, NSƯT Lê Chức cho biết: "Diễn viên gánh vai quá sức mình về hình thể và khả năng ca diễn, ca lỗi nhịp, thiếu màu, chưa tròn vành rõ chữ, thiếu sự nền nã giản dị và chắc chắn của các âm tiết. Vẫn có một số nghệ sĩ mắc những lỗi cơ bản, rất đáng tiếc như: không thuộc lời thoại và ca từ, phản cảm nhất là khán - thính giả nghe thấy cả tiếng nhắc tuồng từ 2 bên cánh gà vọng xuống khán phòng; có diễn viên không bật mic hoặc bật một cách tùy tiện; có diễn viên lại để rơi râu, rơi mũ, tạo hình thiếu ý thức thẩm mỹ…”.

Nghệ sĩ Kim Tử Long và Quế Trân biểu diễn trong đêm bế mạc.
Nghệ sĩ Kim Tử Long và Quế Trân biểu diễn trong đêm bế mạc.

Kết quả giải thưởng Liên hoan sân khấu cải lương 2018:

6 vở diễn đã được trao Huy chương Vàng: Chiếc áo thiên nga (Nhà hát Cải lương Việt Nam), Kiếp tằm (Đoàn Nghệ thuật Quảng Ninh), Tổ quốc nơi cuối con đường (Nhà hát Thế giới trẻ - Trường Đại học Sân khấu Điện ảnh Thành phố Hồ Chí Minh), Hiu hiu gió bấc (Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang), Cuộc đời của mẹ (Đoàn Nghệ thuật cải lương Long An), Bão táp một vương triều (Nhà hát Nghệ thuật truyền thống Đồng Nai).

7 vở diễn đạt Huy chương Bạc: Phù sa đỏ (Đoàn Văn công Quân khu 9), Hồn của đá (Công ty TNHH Nguyễn Vĩnh Lộc), Những tấm lòng vàng (Nhà hát Cải lương Hà Nội), Bão dậy trời Long Hưng (Đoàn Nghệ thuật tổng hợp Tiền Giang), Cánh buồm ngược gió (Nhà hát Tây Đô), Người đồng bằng (Đoàn Văn công Đồng Tháp), Nỗi niềm sau cuộc chiến (Chi hội Nghệ sĩ sân khấu tỉnh Cà Mau).

Ban tổ chức đã trao 49 Huy chương Vàng, 66 Huy chương Bạc cho cá nhân các nghệ sĩ.

Bên cạnh đó Liên hoan cũng vinh danh các cá nhân đạt giải xuất sắc dành cho các thành phần sáng tạo: Tác giả xuất sắc: Hoàng Song Việt - Triệu Trung Kiên (vở Cuộc đời của mẹ – Đoàn Nghệ thuật Cải lương Long An); Đạo diễn xuất sắc: NSND Hoàng Quỳnh Mai (vở Chiếc áo thiên nga – Nhà hát Cải lương Việt Nam); Nhạc sĩ xuất sắc: nhạc sĩ Minh Tâm (vở Hiu hiu gió bấc – Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang); Họa sĩ xuất sắc: họa sĩ Trần Hồng Vân (vở Tình yêu thời chiến – Nhà hát Cải lương Trần Hữu Trang).

Băng Châu

Ảnh: BTC