Euro 2024: Màn lột xác ấn tượng và lời kêu cứu của ngôi sao
(Dân trí) - Tây Ban Nha đã thoát khỏi cái mác "tiqui-taka" để lên ngôi ngoạn mục ở Euro 2024. Trong khi đó, Anh và Pháp để lại nhiều "vị đắng" với CĐV. Euro 2024 cũng là giải đấu mà nhiều ngôi sao gây thất vọng.
Màn lột xác kỳ diệu của Tây Ban Nha
Tây Ban Nha hành quân tới Đức mà không nhận được nhiều kỳ vọng. Họ không nằm trong top 3 ứng cử viên có khả năng vô địch. Giá trị đội hình của La Roja chưa tới 900 triệu euro và chỉ nằm trong top 5. Thế nhưng, sau 6 tuần sau khi đặt chân tới nước Đức, đoàn quân HLV De La Fuente đã trở về với chiếc cúp vô địch cùng tương lai đầy hứa hẹn.
Trước nay, bóng đá Tây Ban Nha thường bị gắn với cái mác "tiqui-taka" nhưng đó là câu chuyện xưa cũ. Lần gần nhất họ lên ngôi ở giải đấu lớn đã cách đây 12 năm (Euro 2012). Trong những năm qua, La Roja sống trong bi kịch của thứ bóng đá "cũ kỹ" này.
Thế nhưng, mọi thứ đã thay đổi ở Euro 2024. Tây Ban Nha đã vươn mình dưới sự chỉ huy của HLV De La Fuente. Trong đó, đôi cánh Lamine Yamal và Nico Williams chính là hiện thân của lối chơi thời kỳ mới của La Roja. Họ dũng mãnh như mãnh hổ, khéo léo như chú khỉ và không hề biết sợ hãi.
Thế hệ của Yamal hay Williams tiếp cận trận đấu theo cách hoàn toàn khác. Họ thi đấu trực diện hơn, năng động và dữ dội hơn. Thậm chí, tờ Telegraph nhận xét đội hình Tây Ban Nha năm 2024 đa dạng và nguy hiểm hơn thế hệ vàng từ năm 2008 đến năm 2010.
Lần đầu tiên, họ đã tháo "vòng kim cô" là lối chơi tiqui-taka để hướng tới thứ bóng đá ít bị bó buộc hơn. Tây Ban Nha của De La Fuente không thiên hẳn về kiểm soát bóng. Nhiều người sẽ thấy lạ lùng khi họ có tới hai trận cầm ít bóng hơn đối thủ trong hai trận đấu với Croatia và Đức. Thế nhưng, họ đủ liều lĩnh và kỹ năng ở thời điểm cần thiết.
Tây Ban Nha đã biết cách vượt qua nghịch cảnh để ghi bàn thắng ở những phút cuối trước Đức (phút 119), Anh (phút 86) hay thực hiện màn ngược dòng chóng vánh trước Pháp.
Sau chức vô địch Nations League 2023, Tây Ban Nha tiếp tục vô địch Euro 2024. Đó là dấu hiệu cho thấy sự thống trị trở lại của nền bóng đá xứ sở Bò tót. Điều đáng nói, HLV De La Fuente đang xây dựng đội hình trẻ và có tiềm năng lớn. Ông có thể bê nguyên đội hình hiện tại (trừ Jesus Navas) tham dự World Cup 2026, thậm chí là Euro 2028.
Cần những cuộc cải tổ mạnh mẽ
Để bình chọn ra hai đội bóng kém thuyết phục nhất Euro 2024, nhiều người chắc hẳn sẽ lựa chọn Pháp và Anh. Đội tuyển Pháp không cho thấy sức mạnh của ứng cử viên vô địch. Trong cả giải đấu, họ chỉ ghi được 4 bàn thắng (chỉ có 1 bàn từ tình huống mở). Trong khi đó, đội tuyển Anh lết vào trận chung kết trong sự phản đối dữ dội.
Có một điểm chung của hai đội bóng, đó là sự rập khuôn và thiếu sáng tạo. Pháp phụ thuộc vào Kylian Mbappe. Ở tuyến giữa, HLV Deschamps vẫn phải "cầu cứu" tới cầu thủ bước qua đỉnh cao là Kante. Mặc dù tiền vệ này thi đấu khá tốt ở Euro 2024 nhưng nó càng phản ánh sự bế tắc trong khâu dùng người của Deschamps. Ông dường như có quá ít sự đổi mới, đủ để tạo nên bước ngoặt lớn cho Les Bleus.
Điều này dẫn tới việc đội tuyển Pháp không tìm ra điều mới mẻ, trong khi những đối thủ đã thuộc lòng bài vở của HLV Deschamps.
Đội tuyển Anh cũng vướng vào bi kịch đó. Trong tay HLV Southgate có quá nhiều cầu thủ tài năng và đạt phong độ cao nhưng thứ bóng đá của ông áp dụng lại cũ kỹ và không hợp thời. Trong khi ở giải Ngoại hạng Anh, những HLV như Pep Guardiola, Mikel Arteta không ngừng cải tổ để thi triển bóng đá mới mẻ thì ở đội tuyển Anh, HLV Southgate vẫn ôm khư khư thứ bóng đá thực dụng thiếu sức sống.
Đó là lý do Phil Foden, Bukayo Saka hay Jude Bellingham không thể hòa nhập với đội tuyển Anh. Họ đã quen với thứ bóng đá mới mẻ ở CLB và bỗng dưng trở nên lạ lẫm với tư duy chơi bóng quá cũ kỹ.
Cựu danh thủ Gary Neville từng nhấn mạnh lối chơi của HLV Southgate quá lạc hậu và cần phải thay đổi mạnh mẽ. Chính vì thế, việc HLV Southgate từ chức không hẳn là điều quá tệ với đội tuyển Anh. Họ cần HLV mạnh dạn hơn về tư duy để tạo nên cuộc cách mạng thực sự giống như Tây Ban Nha.
Trong khi đó, bi kịch của Italy nằm ở sự tầm thường. Khó tin rằng nhà vô địch giải đấu cách đây 3 năm lại yếu đuối tới vậy. Chất lượng đội hình của Azzurri giờ đây thấp hơn khá nhiều so với mặt bằng chung của các đội bóng lớn. So với Pháp và Anh, Italy cần nhiều hơn thời gian để trở lại vị thế.
Lời kêu cứu của các ngôi sao
Kylian Mbappe được kỳ vọng sẽ tạo cú hích lớn trước khi gia nhập Real Madrid nhưng nhiều người chỉ nhớ tới chiếc mặt nạ hơn là màn trình diễn của cầu thủ này. C.Ronaldo trải qua kỳ Euro tệ nhất trong sự nghiệp. Jude Bellingham cũng chết chìm trong sự thất vọng ở giải đấu trên đất Đức.
Có thể nói, Euro 2024 không phải là giải đấu của những ngôi sao. Những người chơi nổi bật nhất ở giải đấu như Lamine Yamal, Nico William (hay kể cả Rodri) chưa được xếp vào hàng "sao số" trong làng túc cầu.
Thống kê cho thấy, Euro 2024 chứng kiến 117 bàn sau 51 trận, tức trung bình 2,29 bàn/trận. Đó là con số thấp nếu so với giải đấu gần đây là Euro 2020 (2,78 bàn/trận) và World Cup 2022 (2,69 bàn/trận).
Điều đó cho thấy chất lượng của Euro 2024 không hẳn hấp dẫn với người hâm mộ. Cần nói thêm rằng giải đấu diễn ra ngay sau khi nhiều ngôi sao vừa trải qua mùa giải cày ải vô cùng mệt mỏi ở cấp độ CLB. Ngay lập tức, họ đã phải "đeo cày lên cổ" để tiếp tục chinh chiến trong màu áo đội tuyển quốc gia.
Sự mệt mỏi của nhiều ngôi sao (đơn cử như Mbappe) đã dấy lên hồi chuông về sức khỏe của các cầu thủ. Ở thời đại bóng đá trở thành ngành kinh doanh, FIFA và UEFA liên tục mở rộng các giải đấu để kiếm tiền.
UEFA đã mở rộng quy mô Champions League lên 48 đội kể từ mùa giải tới. Ở vòng bảng, các CLB phải thi đấu 8 trận, thay vì 6 trận như hiện nay. Trong khi đó, FIFA cũng tổ chức giải FIFA Club World Cup vào mùa Hè năm sau với quy mô 32 đội (12 CLB tới từ châu Âu). Trước nay, giải đấu này chỉ quy tụ những CLB vô địch từng châu lục và thi đấu trong thời gian ngắn nhưng giờ đây, nó kéo dài không kém gì World Cup.
Những đội bóng như Man City, Real Madrid, Bayern Munich…, sẽ tham gia. Điều này làm ảnh hưởng tới quá trình nghỉ Hè của các cầu thủ trước thềm World Cup 2026, giải đấu cũng được nâng quy mô lên thành 48 đội.
Mới đây, Hiệp hội cầu thủ chuyên nghiệp (FIFPro) vừa gửi đơn kiện FIFA lên Tòa án Công lý Châu Âu về việc tổ chức quá nhiều giải đấu. FIFPro tuyên bố: "Các cầu thủ và CLB thực sự quá tải với lịch thi đấu hiện tại. Việc FIFA liên tục nâng quy mô các đội tham dự là điều không khả thi".
Túi tiền của các cầu thủ trở nên rủng rỉnh hơn nhưng tỷ lệ nghịch với sức khỏe của họ. Giờ đây, những giải đấu lớn như Euro, World Cup giống như "màn chạy show" của các ngôi sao, chứ không phải ngày hội thực sự với họ.