Sau methadone, sẽ có thêm một liệu pháp “thay thế ma túy”!

Thời gian vừa qua, thành phố đã triển khai chương trình methadone dành cho đối tượng tiêm chích ma túy. Đặc biệt, trong thời gian tới, Việt Nam sẽ chủ động nguồn thuốc methadone, nhờ sản xuất trong nước. Dự kiến đến cuối năm 2015, 8.000 người được điều trị methadone. Hiện nay, con số này mới chỉ đạt hơn 2000.

Đồng thời, các điểm uống methadone sẽ được triển khai ở quy mô nhỏ hơn, ra khắp 24 quận/huyện, không “đồ sộ” như thời gian trước. Điều khó khăn nhất trong thời gian đầu là tính toán, dò liều methadone đến lúc bệnh nhân đạt được liều ổn định, có thể dứt bỏ ma túy.

Tuy nhiên, methadone có tương tác với thuốc chống lao và thuốc kháng HIV - ARV. Cho nên, nếu người nghiện ma túy đang uống ARV hoặc uống thuốc chống lao, đồng thời với methadone, thời gian bán hủy của thuốc methadone không còn là 24g nữa mà sẽ giảm đi một nửa. Và liều methadone trên những bệnh nhân này sẽ rất cao, có thể từ 300 - 400mg/ngày, trong khi bình quân, một người tiêm chích ma túy chỉ cần từ 60 - 80mg/ngày.

Vì vậy, sắp tới, thành phố có thể sẽ khởi động một đề tài nghiên cứu về loại thuốc mới, cũng là “liệu pháp thay thế ma túy”, bên cạnh methadone.

Bên cạnh đó, TPHCM hiện có khoảng 1.000 cơ sở xét nghiệm đang hoạt động, nhưng nhằm bảo đảm tính chính xác, bảo mật trước khi tuyên án tử cho bệnh nhân nhiễm HIV/AIDS, chỉ có khoảng 6 cơ sở uy tín vừa xét nghiệm, sàng lọc và khẳng định kết quả dương tính.

Để hướng tới chấm dứt đại dịch, mục tiêu thế giới đã đề ra mục tiêu “3 không”: không người nhiễm mới, không kỳ thị phân biệt đối xử, không chết do AIDS. Vì vậy, người dân cần phải được xét nghiệm, phát hiện và sớm được điều trị; đặc biệt là nhóm có nguy cơ cao như gái mại dâm, tiêm chích ma túy, nam giới có quan hệ tình dục đồng giới. Điều này đòi hỏi mở rộng hệ thống tư vấn xét nghiệm HIV (sàng lọc và khẳng định).

Đối với HIV/AIDS, hiện nay đã có các test nhanh, bằng nước bọt hoặc máu, trong vòng 2 phút đã có kết quả. Độ nhạy và độ đặc hiệu lên đến 99,5%. Nhưng dù test nhanh hay không, người cần xét nghiệm vẫn cần phải thử 3 lần khác nhau.

Bệnh nhân nhiễm HIV nếu được tiếp cận sớm với thuốc ARV, có thể giảm thiểu nguồn lây lan trong cộng đồng. Kết quả sơ bộ nghiên cứu khoa học được thực hiện vào năm 2013, cứ 10 người được điều trị sớm bằng thuốc kháng vi-rút ARV, sẽ cắt giảm được 9 nguồn lây. Khi điều trị dự phòng sớm, tải lượng vi rút giảm xuống dưới ngưỡng phát hiện (<50con/ml máu), khi đó không còn nguy cơ lây nhiễm cho người khác.

An Quý