Nuốt sống đậu đen: kiểu chữa bệnh nguy hiểm!

Gần đây, một số người chuyền tay nhau một tài liệu phổ biến phương pháp chữa bệnh theo đông y bằng cách nuốt sống 49 hạt đậu đen mỗi sáng, để chữa một số loại bệnh như ung nhọt, đau lưng, mắt mờ, tai điếc, táo bón, tim mạch, tiểu đường... Hư thực ra sao?

Trong đậu đen có gì?

Đậu đen có tên khoa học Vigna cylindrica. Trong số các loại đậu làm thực phẩm thông dụng, đậu đen được các nhà dinh dưỡng đặc biệt quan tâm. Tuy hàm lượng đạm thấp hơn đậu nành nhưng đậu đen lại có một tỷ lệ cân đối nhiều loại axit amin thiết yếu; dồi dào về một số khoáng chất như can-xi, sắt, magiê, mangan, đặc biệt có hàm lượng cao chất molypdenum và những sắc tố chống oxy hoá anthocyanins.

Theo đông y, đậu đen có vị hơi ngọt, tính hơi hàn, có tác dụng lợi thuỷ, giải độc, dưỡng âm bổ thận, khu phong hoạt huyết. Theo khuyến nghị của dinh dưỡng học, chế độ ăn nhiều đậu đen là một biện pháp tự nhiên giúp phòng chống các loại bệnh thuộc hội chứng chuyển hoá như cao huyết áp, bệnh tim, tiểu đường. Giống như các loại hạt thô khác, đậu đen có hàm lượng chất xơ cao.

Chất xơ giúp làm chậm và giảm hấp thu mỡ qua màng ruột, đồng thời kết dính một phần muối mật để đào thải ra ngoài, qua đó góp phần làm hạ cholesterol trong máu. Tác dụng tổng hợp của những hợp chất chống oxy hoá và chất xơ có khả năng làm giảm các loại mỡ xấu LDL và triglycerides. Những chất chống oxy hoá trong đậu đen còn có tác dụng kháng viêm và ngăn chặn sự oxy hoá LDL, loại chất béo có tính ổn định thấp dễ bị oxy hóa và bám vào thành mạch để tạo nên các mãng xơ vữa. Chất xơ hoà tan trong nước có vai trò quan trọng trong việc làm tăng lượng phân, tăng nhu động ruột, chống táo bón, kết dính nhiều loại độc tố để thải ra ngoài, giúp giảm nguy cơ một số rối loạn ở ruột già. Với tỷ lệ 24,2% chất đạm và 53,3% chất bột đường và nhiều chất xơ, đậu đen là thực phẩm tốt cho người bệnh tiểu đường.

Đậu đen giải độc khá tốt

Sulfites là loại hoá chất bảo quản thường dùng trong một số loại thực phẩm công nghiệp. Một số người nhạy cảm với sulfites có thể bị tăng nhịp tim, nhức đầu, giảm sự tập trung. Molypdenum trong đậu đen là thành phần của những enzym oxidase có tác dụng khử độc sulfites.

Bên cạnh hàm lượng đạm tốt và dễ tiêu hoá, trong đậu đen còn có sắt và folate, hai loại vi chất cần thiết cho phụ nữ và thai nhi. Nhóm sinh tố B và những khoáng chất Ca, Mg... trong hạt đậu thô còn được xem là vi chất chống stress giúp làm nhẹ những cơn bốc hoả ở phụ nữ tuổi mãn kinh và ổn định hoạt động tim mạch cho mọi giới.

Dùng đậu đen thế nào mới đúng?

Đậu đen khô là loại hạt cứng nên thường được ngâm nước cho mềm trước khi nấu. Không nên nuốt sống đậu đen, bởi nuốt sống nguyên nhiều hạt đậu cùng lúc dễ sinh tâm lý ngán ngại, lại có thể gây nguy hiểm trong trường hợp tiêu hoá kém, viêm loét dạ dày, chưa kể đến việc các cháu bé do không quen hoặc do sợ nuốt có thể làm hạt đậu lạc vào đường thở gây ngạt.

Nói chung những cách sử dụng đậu đen truyền thống như nấu chè, độn cơm, làm tương, làm bánh đều tận dụng được những hoạt chất trong đậu, miễn là dùng hạt toàn phần, dùng cả vỏ đen bên ngoài. Ngoài ra, nếu ngâm đậu vào trong nước khoảng 32^oC trong 22 giờ trước khi nấu, sẽ tạo ra nhiều chất bổ dưỡng hơn do hạt đậu ở trạng thái đang nảy mầm.

Như đã nói, đậu đen toàn phần với tỷ lệ khá cân đối đạm, đường, nhiều chất xơ và vi chất quan trọng có thể xem là loại hạt dễ tìm và có nhiều ưu thế so với những loại hạt khác. Có lẽ cũng vì vậy mà rất dễ nhận thấy chế độ ăn nhiều ngũ cốc và rau quả (bao gồm đậu đen) sẽ hỗ trợ tốt cho việc chữa trị nhiều loại bệnh. Tuy nhiên không nên cho rằng đậu đen chữa được tất cả các loại bệnh hoặc ở tất cả mọi giai đoạn của bệnh.

Việc điều trị các loại bệnh mãn tính phải dựa vào những biện pháp tổng hợp theo chỉ dẫn của thầy thuốc và việc dinh dưỡng hợp lý chứ không thể chỉ dựa vào một bài thuốc hay vị thuốc đơn thuần.

Theo Lương y Võ Hà

SGTT