Nổi hạch nách khi nào cần đi khám?

Hạch nách là những hạch bạch huyết nằm tại nách. Bình thường, mỗi bên nách có từ 20 đến 40 hạch. Dịch bạch huyết từ vú, một phần ổ bụng, tay và cổ chảy qua những hạch này rồi nhập vào hệ tuần hoàn.

Theo bác sĩ Nguyễn Việt Cường, khoa Khám bệnh, Bệnh viện Ung bướu Hà Nội, khi vi khuẩn xâm nhập vào cơ thể, chúng sẽ bị dòng bạch huyết đưa tới các hạch. Các tế bào bạch cầu nằm trong hạch bạch huyết sẽ tấn công và tiêu diệt các tác nhân gây bệnh. Nói cách khác, hạch bạch huyết có tác dụng như một hàng rào bảo vệ cơ thể.

Bình thường chúng ta hầu như không thể sờ thấy các hạch này. Trong một số trường hợp, hạch nách trở nên tăng kích thước, sưng to và gây đau.

Dưới đây là một số nguyên nhân dẫn đến tình trạng nổi hạch nách:

Hạch nách ở trẻ sau tiêm phòng lao

Một số trẻ nhỏ sau tiêm vắcxin phòng lao BCG từ vài tuần đến vài tháng có thể xuất hiện hạch nách bên trái (tương ứng với bên tiêm phòng). Thông thường những hạch này ít gây đau, sốt, không mưng mủ và sẽ tự khỏi. Một số ít sưng to, tấy đỏ, có lúc chảy mủ khiến trẻ sốt, đau và quấy khóc nhiều. Cha mẹ cần đưa con đi khám.  

Viêm nhiễm, nhiễm trùng

Đây là nguyên nhân thường gặp nhất, bao gồm nhiễm trùng cấp tính và mạn tính. Tình trạng viêm nhiễm, vết thương ngoài da tại nách và những khu vực lân cận như vú, cánh tay, bàn tay đều có thể khiến hạch nách sưng to và đau, gọi là hạch phản ứng. Thường những hạch này sẽ co lại sau khi nguyên nhân nhiễm trùng được điều trị khỏi hẳn. Song nếu tình trạng nhiễm trùng kéo dài hoặc điều trị không đúng cách có thể dẫn đến áp xe, bên trong chứa mủ và dịch viêm.

Trong trường hợp nhiễm trùng mạn tính, phổ biến nhất là lao hạch, những hạch này sẽ không biến mất mà tồn tại dai dẳng và có xu hướng tăng lên về số lượng và kích thước. Hạch dính với nhau thành chùm, dính vào tổ chức xung quanh gây hạn chế vận động. 

Một số bệnh truyền nhiễm khác cũng có thể là nguyên nhân gây hạch như HIV-AIDS, bệnh Brucella...

Ung thư

Theo bác sĩ Cường, một số bệnh ung thư cũng là nguyên nhân xuất hiện hạch nách như u lympho ác tính Hodgkin và không Hodgkin, ung thư vú, ung thư hắc tố, bệnh bạch cầu cấp… Các hạch tăng kích thước nhưng ít đau, đôi khi kèm theo mệt mỏi kéo dài, sốt không rõ nguyên nhân, vã mồ hôi về đêm, sút cân, người bệnh có khi tự sờ thấy khối bất thường tại vú… Những triệu chứng này không phải lúc nào cũng xuất hiện rõ ràng và điển hình.

Để xác định một hạch nách có tính chất ác tính hay không, bác sĩ thường chọc hút tế bào bằng kim nhỏ để lấy một số mẫu tế bào và quan sát dưới kính hiển vi hoặc sinh thiết hạch làm giải phẫu bệnh.

Triệu chứng nổi hạch nách bao gồm cả nguyên nhân lành tính và ác tính. Vì vậy, bác sĩ khuyên bạn khi nổi hạch nách sưng đau, hoặc tồn tại trong thời gian dài không biến mất thì cần đến các cơ sở y tế để được chẩn đoán nguyên nhân và điều trị kịp thời.

Hà An