Những điều cần biết về ung thư thực quản
(Dân trí) - Những tiến bộ trong chẩn đoán và điều trị đã cải thiện đáng kể tỷ lệ sống của nhiều bệnh ung thư. Tuy nhiên, một số bệnh ung thư trong đó có ung thư thực quản lại kháng lại những tiến bộ này.
Tỷ lệ sống thêm 5 năm của những người được chẩn đoán mắc ung thư thực quản trung bình khoảng 20% trên tổng số bệnh nhân, dựa trên số liệu thống kê năm 2010-2016 của Hội Ung thư Mỹ. Những người có chẩn đoán ung thư khu trú sớm có tỷ lệ sống là 47%. Con số này giảm xuống còn 25% nếu ung thư đã lan ra vùng lân cận và 5% nếu ung thư di căn xa.
Tuy nhiên, có tin tốt đằng sau những con số đáng buồn này. Bệnh nhân ung thư thực quản hiện nay có thể có triển vọng tốt hơn, bởi vì các phương pháp điều trị đã được cải thiện trong 5 năm qua. Các công cụ chẩn đoán mới cũng đang được phát triển, có thể giúp tìm ra bệnh sớm hơn, khi khả năng điều trị là tốt nhất.
Ung thư thực quản là gì?
Thực quản là đường ống nối và đưa thức ăn từ miệng đến dạ dày. Ung thư thực quản thường bắt đầu trong các tế bào bao phủ trên bề mặt bên trong thực quản.
Có hai loại ung thư thực quản chính là:
- Ung thư biểu mô tế bào vảy. Các tế bào vảy phủ mặt trong thực quản. Ung thư có thể bắt đầu ở bất cứ đâu dọc theo thực quản.
- Ung thư biểu mô tuyến. Bắt đầu từ các tế bào tuyến và chủ yếu ở phần dưới của thực quản, gần dạ dày.
Loại đầu tiên là loại phổ biến nhất ở nhiều nơi trên thế giới, chiếm khoảng 90% tổng số trường hợp. Tuy nhiên, ở các nước phương Tây, ung thư biểu mô tuyến chiếm khoảng 60% các trường hợp. Nguyên nhân chính rất có thể là do lối sống phương Tây - đặc biệt là chế độ ăn kiêng dẫn đến béo phì và trào ngược axit.
Ung thư biểu mô tuyến là do thực quản bị viêm mãn tính. Các yếu tố nguy cơ bao gồm hút thuốc lá, uống rượu và thường gặp nhất là trào ngược dại dày thực quản mãn tính. Axit dạ dày trào ngược gây tổn thương mô thực quản, dẫn đến một tình trạng gọi là bệnh Barrett thực quản, một sự thay đổi tiền ung thư ở các mô mà hầu hết bệnh nhân mắc phải trước khi phát triển thành ung thư.
Triệu chứng và chẩn đoán
Trong giai đoạn sớm thường không có triệu chứng. Khi ung thư tiến triển, các triệu chứng có thể bao gồm:
- Khó nuốt.
- Tức ngực.
- Sụt cân.
- Khàn giọng.
- Ho liên tục.
Những triệu chứng này có thể là hệ quả của nhiều rối loạn khác, vì vậy bác sĩ có thể đề nghị một hoặc nhiều xét nghiệm sau để chẩn đoán:
- Soi thực quản: Một ống mềm, mỏng, có đèn và camera được đưa từ miệng xuống thực quản và đến dạ dày. Nếu có những tổn thương đáng ngờ, bác sĩ có thể lấy một mẩu mô nhỏ để sinh thiết.
- Chụp thực quản có thuốc cản quang: Bạn được uống một dung dịch đặc như phần chứa bari, chất này phủ lên mặt trong ống thực quản và cho thấy bất kỳ sự phát triển đáng ngờ nào, có thể được phát hiện khi chụp X quang.
- Chụp CT, MRI hoặc PET. Bác sĩ cũng có thể yêu cầu chụp những hình ảnh chi tiết hơn.
Nếu sinh thiết phát hiện ung thư, nó sẽ được phân độ và và phân loại để cho bác sĩ biết đây là loại ung thư nào, khả năng phát triển nhanh như thế nào và mức độ di căn của nó.
Điều trị
Phẫu thuật và xạ trị thường được sử dụng để điều trị ung thư giai đoạn sớm. Hóa trị, liệu pháp trúng đích và liệu pháp miễn dịch được sử dụng để điều trị ung thư đã di căn đến các bộ phận khác của cơ thể. Nhiều bệnh nhân được kết hợp các liệu pháp này.
Nếu bệnh nhân có chẩn đoán mắc bệnh Barrett thực quản tiền ung thư, bác sĩ có thể chỉ cắt bỏ phần mô bị ảnh hưởng. Nhưng phẫu thuật có thể khó khăn hơn nhiều nếu mô đã chuyển sang ung thư và lan rộng, có thể phải cắt bỏ toàn bộ hoặc một phần thực quản và đôi khi cả một phần dạ dày, được gọi là phẫu thuật cắt đoạn thực quản.
Ung thư biểu mô tuyến thực quản khởi phát sớm
Có một quan niệm sai lầm phổ biến rằng ung thư thực quản là bệnh của người già. Nhưng trong những năm gần đây, ung thư biểu mô tuyến thực quản ở bệnh nhân trẻ tuổi đã tăng gấp đôi.
Các bác sĩ chưa biết tại sao điều này lại xảy ra. Có thể là do trào ngược axit hay xảy ra hơn, hoặc nó có liên quan đến chế độ ăn, hoặc liên quan đến đến béo phì, nhưng không phải tất cả bệnh nhân đều thừa cân. Đã từng có vận động viên không hề thừa cân bị căn bệnh này.
Công cụ chẩn đoán mới
Một vấn đề để điều trị ung thư thực quản thành công hơn là có rất ít công cụ chẩn đoán có sẵn, như những công cụ được sử dụng cho ung thư vú và ung thư đại tràng, để phát hiện bệnh sớm. Tuy nhiên, điều đó có thể đang thay đổi. Hiện có hai xét nghiệm bao gồm nuốt một thiết bị giống như viên thuốc được gắn vào một sợi dây. "Viên thuốc" đi đến dạ dày, ở đó viên nang bên ngoài tan ra, để lộ một miếng bọt xốp được kéo ngược lên thực quản và ra khỏi miệng, lấy mẫu tế bào hoặc ADN để xét nghiệm.
Hai xét nghiệm này đã được FDA Mỹ phê duyệt, nhưng cho đến nay mới chỉ được áp dụng tại một số cơ sở điều trị tiên tiến. Bệnh nhân không cần phải nghỉ làm cả ngày, chỉ mất vài phút, tương đối rẻ và không cần dùng thuốc an thần.