1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Kéo dài chân kiểu mới

Phương pháp kéo dài chân Thổ Nhĩ Kỳ là một sự kết hợp ngoạn mục giữa 2 trường phái kỹ thuật cao và kỹ thuật thấp; giữa cố định trong và cố định ngoài; giữa vật liệu cao cấp và vật liệu thông dụng rẻ tiền; giữa Đông và Tây.

Vì thế nó phát huy được nhiều ưu điểm của cả hai, giúp cải thiện đáng kể những khuyết điểm của phương pháp Ilizarov truyền thống cũng như phương pháp đinh nội tủy điện tử. Phương pháp này đã đáp ứng được yêu cầu xã hội rút ngắn thời gian điều trị, nhanh chóng trở lại cuộc sống đời thường cho người bệnh.

Cho đến nay, phẫu thuật vẫn là phương cách duy nhất an toàn để kéo dài chân. Kỹ thuật thông dụng nhất là phương pháp Ilizarov (Liên Xô) - người được xem là ông tổ của ngành phẫu thuật kéo dài chi. Từ năm 1951, Ilizarov, một bác sĩ ngoại khoa ở Liên Xô, đã tìm ra phương pháp tạo xương. Đầu tiên phương pháp này được thực nghiệm trên chó, sau đó thực hiện thành công trên cơ thể người. Ông cắt xương, đặt khung bất động ngoài dạng vòng, kéo dần dần với tốc độ thật chậm và nhận thấy khoảng trống giữa hai đầu xương xuất hiện sự tạo xương. Theo thời gian, khối xương này đậm dần lên và sau đó thông tủy để tạo thành một ống xương mới. Bên cạnh đó, các mô mềm xung quanh cũng kéo giãn và tái tạo mới như xương. Kết quả chi dài ra và có chức năng, hình dạng giống hệt chi bình thường.

Mãi đến thập niên 80, công trình nghiên cứu này của ông mới được phương Tây biết đến. Sau đó phương pháp Ilizarov nhanh chóng được phổ biến trên toàn thế giới và “phương pháp tạo xương từ xương” được xem như một cuộc cách mạng trong khoa học chỉnh hình.

Bất tiện của phương pháp Ilizarov chính thống là thời gian mang khung kéo dài trong khi chờ đợi cho cal xương lấp đầy khoảng trống. Thời gian mang khung trung bình 2-2,5 tháng cho 1 cm kéo dài. Do đó, thời gian tổng cộng thường là 12-18 tháng. Điều này gây bất tiện đối với các đối tượng kéo dài chân thẩm mỹ. Khắc phục nhược điểm này, các nhà chỉnh hình Đức, Hàn Quốc đã chế tạo ra một loại đinh nội tủy điện tử đặt vào trong ống xương. Đinh này sẽ dài ra theo sự điều khiển qua dây điện truyền ra ngoài da. Tuy nhiên loại đinh này khá đắt tiền, khoảng 8.000-10.000 USD/cây, tỷ lệ nhiễm trùng khá cao, khó khắc phục. Người bệnh vẫn còn bất tiện vì phải mang kè kè bộ điều khiển dính trên người trong suốt thời gian dài chờ lành xương hoàn toàn.

Đến năm 1997, ý tưởng kết hợp khung bất động ngoài Ilizarov và đinh nội tủy trong phẫu thuật kéo dài chân đã được nhóm nghiên cứu của Paley (Mỹ) công bố và áp dụng thực tế lâm sàng bởi hai bác sĩ Thổ Nhĩ Kỳ, Mehmet Kocao và Mehmet Cakmak - khoa chỉnh hình Bệnh viện Đại học Y khoa Istanbul.

Phương pháp phẫu thuật gồm các bước sau: Đóng đinh nội tủy cùng chốt đầu gần, Gắn khung bất định ngoài Ilizarov với hai vòng trên và dưới đầu đinh nội tủy. Đây là bộ phận giúp kéo giãn xương ra. Cắt xương. Sau mổ 10-14 ngày tiến hành kéo giãn xương. Tốc độ kéo là 1 mm/ngày. Khi đạt đến chiều dài mong muốn, ngưng kéo giãn khoảng 4 tuần. Tháo khung, chốt đầu xa đinh nội tủy. Có thể tăng cường thêm bột Sarmiento nếu khối xương chưa đủ chắc; theo dõi cal xương lấp đầy khoảng trống. Khối xương mới này sẽ có ống tủy nhờ có đinh nội tủy tạo ra.

Trước đây phải chờ một khoảng thời gian trên 6 tháng để cal xương đặc chuyển thành xương ống, nay với phương pháp mới đã rút ngắn thời gian đáng kể. Trong thời gian này, người bệnh có thể đi lại thoải mái vì không bị vướng víu bất tiện của bộ khung bất định ngoài.

Ưu điểm của phương pháp cải tiến này là thời gian mang khung giảm đi rất nhiều. Để kéo dài 6-7 cm, thời gian mang khung chỉ còn 3-5 tháng thay vì 12-15 tháng như trước. Thời điểm xuất hiện cal xương sớm hơn; không cần thời gian chờ thông tủy như trước; số vòng khung giảm còn 2 vòng mỗi chân nên trọng lượng khung giảm đi nhiều; người bệnh thoải mái hơn trong sinh hoạt hàng ngày, và nhanh chóng quay lại cuộc sống trước mổ. Tuy nhiên phương pháp này có chi phí điều trị cao, kỹ thuật phức tạp hơn vì phải đặt thêm đinh nội tủy có chốt; thời gian mổ kéo dài tăng gấp đôi; nguy cơ nhiễm trùng cao hơn và sẹo mổ cũng nhiều hơn.

Do ưu điểm nhiều hơn nên phương pháp này hiện nay đã được ứng dụng tại nhiều trung tâm phẫu thuật kéo dài chân ở châu Á như Thổ Nhĩ Kỳ, Iran, Ấn Độ, Trung Quốc. Ở Việt Nam, bệnh viện Chấn thương Chỉnh hình TPHCM đã triển khai kỹ thuật mới này từ cuối năm 2004.

Theo Khoa Học Phổ Thông