Chuyên gia tư vấn sử dụng kháng sinh đúng cách

Kháng sinh là vũ khí để điều trị bệnh nhiễm khuẩn do vi khuẩn, nhưng chỉ có hiệu quả nếu sử dụng đúng cách. Việc không tuân thủ điều trị này sẽ dẫn đến các hậu quả trước mắt và lâu dài sau:

- Bệnh không hết hẳn, dễ tái phát.

- Khi tái phát, đáp ứng với điều trị kém hơn, tăng thể bệnh nặng, dễ có biến chứng.

- Tốn kém hơn do phải điều trị khi bệnh tái phát, có biến chứng, nhập viện, và thường phải đổi kháng sinh khác (thường đắt tiền hơn).

- Phát sinh tình trạng vi khuẩn đề kháng kháng sinh. Đây là hậu quả lâu dài đáng ngại nhất.

Bác sĩ có thể cho biết những sai lầm thường gặp khi sử dụng kháng sinh?

Không tuân thủ đúng hướng dẫn sử dụng kháng sinh của thầy thuốc là vấn đề khá phổ biến hiện nay. Trong nhiễm khuẩn hô hấp cấp tính, nghiên cứu cho thấy 30-60% người bệnh không tuân thủ điều trị đúng, nhất là khi thời gian điều trị trên 7 ngày, cụ thể là những sai lầm sau đây:

- Sử dụng thuốc không đúng liều lượng, số lần dùng trong ngày.

- Khi chỉ mới bớt bệnh, chưa khỏi bệnh hẳn thì nhiều người đã tự ý ngưng kháng sinh sớm hơn thời gian chỉ định của bác sĩ. Thực tế, người bệnh thường có xu hướng tự ngưng thuốc sau khi thấy bớt bệnh 2-5 ngày.

Sử dụng kháng sinh cần tuân thủ đầy đủ liệu trình chỉ định của bác sĩ

- Khi bệnh chưa cải thiện sau một thời gian dùng kháng sinh nhưng người bệnh lại tự ý kéo dài thời gian dùng thuốc thay vì đi tái khám để bác sĩ đánh giá khả năng đáp ứng của thuốc để xem xét phương án đổi thuốc hay tiếp tục sử dụng.

- Trên thực tế và qua nhiều nghiên cứu trong và ngoài nước, thường người bệnh kém tuân thủ điều trị nếu phải dùng thuốc dài ngày (từ 7 ngày trở lên) hay nhiều lần trong ngày (3-4 lần/ngày).

Có giải pháp nào để khắc phục tình trạng sử dụng kháng sinh không đúng cách dẫn đến kháng kháng sinh không thưa bác sĩ?

Giải pháp tối ưu nhất, vẫn là tuân thủ nghiêm ngặt chỉ định của bác sĩ, uống đúng thuốc kê toa, đúng liều lượng, đúng thời gian và liệu trình.

Tuy nhiên, do người bệnh thường kém tuân thủ liệu trình thuốc dài ngày, nên điều trị với kháng sinh có liệu trình ngắn ngày (3-5 ngày) là xu hướng mới có thể hạn chế được những sai lầm của người bệnh.

Xin bác sĩ nói rõ hơn về kháng sinh có liệu trình ngắn ngày?

Kháng sinh có liệu trình ngắn ngày vẫn có tác dụng điều trị hiệu quả, đạt được mục tiêu sử dụng kháng sinh trong thời gian ngắn hơn nhưng vẫn đủ khả năng khỏi bệnh hoàn toàn và tránh tái phát.

Kháng sinh liệu trình ngắn ngày hiệu quả trong điều trị nhiễm khuẩn

Ngoài ra, liệu trình điều trị này còn có các ưu điểm sau:

- Giúp người bệnh tuân thủ điều trị tốt hơn, và tránh được những hậu quả liên quan đến việc kém tuân thủ điều trị

- Hạn chế tác dụng phụ của kháng sinh, tránh tương tác thuốc.

- Ít tốn kém chi phí.

- Giảm nguy cơ kháng kháng sinh.

- Người bệnh và người thân cũng hài lòng.

Cần lưu ý là không phải bệnh nào, người bệnh nào, kháng sinh nào cũng có thể áp dụng biện pháp điều trị kháng sinh có liệu trình ngắn ngày. Chỉ qua thăm khám và đánh giá đầy đủ, bác sĩ của bạn mới quyết định được điều này.

Xin cảm ơn bác sĩ!

Thanh Hồng