1. Dòng sự kiện:
  2. Viện Y dược học dân tộc TPHCM

Ăn ốc sên “chữa bệnh”, mắc thêm viêm màng não

(Dân trí) - Cục An toàn thực phẩm (Bộ Y tế) lên tiếng cảnh báo trước tình trạng người dân ăn ốc sên vì nghe đồn “chữa bệnh”, “bổ khớp”, “đẹp da”. Thực tế, công dụng chữa bệnh đâu chưa thấy nhiều người đã bị viêm não, viêm màng não, thậm chí tử vong vì ăn ốc sên.

Ốc sên là vật chủ trung gian của loài giun tròn, khi ăn phải sẽ gây bệnh cho con người.
Ốc sên là vật chủ trung gian của loài giun tròn, khi ăn phải sẽ gây bệnh cho con người.

Theo đó, thời gian gần đây, các cơ sở điều trị của ngành y tế tại Đà Nẵng, thành phố Hồ Chí Minh đã phải tiếp nhận và điều trị nhiều ca bệnh nặng, đã có một số ca tử vong do dùng ốc sên làm mồi nhậu hoặc với mục đích chữa bệnh.

Khai thác từ thân nhân các ca bệnh này thì được biết, người dân dùng ốc sên bởi nghe đồn ốc sên là thực phẩm có thể chữa bệnh, lại tốt cho khớp, trẻ hóa…

“Trong khi đó, đến nay chỉ có những nghiên cứu về sự nguy hiểm của ốc sên, chứ chưa có bằng chứng khoa học nào chứng minh ốc sên có những công dụng thần kỳ như đồn thổi”, Cục An toàn thực phẩm khẳng định.

Trong khi đó, ốc sên sống tự nhiên trong các vườn cây, ăn lá cây và nhiễm kí sinh trùng (giun tròn A. cantonensis). Vì thế, khi ốc sên được chế biến ở dạng sống, tái, nướng khiến ấu trùng giun tròn chưa chết sẽ khiến chúng vào đường tiêu hóa, xuyên qua thành ruột, vào máu, di chuyển đến các mô, tổ chức khắp cơ thể, đặc biệt tập trung ở não gây ra gây ra tổn thương não, màng não, thần kinh trung ương, mạch máu đáy mắt và dẫn đến viêm não, màng não cấp tính, làm xuất hiện bệnh lý cấp tính ảnh hưởng đến sức khỏe và tính mạng của người ăn.

Thời gian khởi phát các triệu chứng đầu tiên của bệnh sau khi ăn thức ăn chế biến từ ốc sên tự nhiên từ vài ngày đến 5 tuần. Xuất hiện sốt nhẹ, vừa (37,80C-390C), phát ban đỏ (hồng ban), ngứa, đau đầu (đau đầu khu trú chủ yếu vùng chẩm và thái dương), đau bụng, buồn nôn, nôn ói nhiều, có thể mờ mắt, mù mắt, cứng gáy, rối loạn tim mạch, khó thở, có khi liệt thần kinh trung ương (liệt một số dây thần kinh sọ não như dây III, IV, VI, VII, yếu, liệt một hoặc 2 chi dưới), rối loạn tâm thần, rối loạn ý thức, hôn mê và tử vong. Có thể gây viêm phổi nặng, ổ abces trong nhu mô phổi, xuất tiết và xuất huyết đường hô hấp. Xét nghiệm loại bạch cầu ái toan (Eosine) ở trong máu, dịch não tủy tăng cao.

Tại Việt Nam, một số trường hợp viêm não, màng não nghi ngờ do A. cantonensis cũng được ghi nhận và báo cáo từ năm 1960. Mỗi năm khoảng 70-100 ca được phát hiện trên phạm vi toàn quốc. Nguy cơ xuất hiện bệnh đang có chiều hướng gia tăng do thói quen ăn sống, ăn tái ốc sên, ốc bươu tự nhiên nhiễm ấu trùng giun tròn. Đến thời điểm này chưa có thuốc đặc trị, chữa khỏi hoàn toàn bệnh viêm màng não do giun A.cantonensis kể cả các thuốc chống giun sán.

Đối với ốc sên tự nhiên, đến nay vẫn chưa có công trình nghiên cứu khoa học nào chứng minh tác dụng của ốc sên để “chữa bệnh” hoặc dùng để “dưỡng khớp” hay “làm đẹp”. Và cũng chưa có bất kỳ hướng dẫn chính thức nào khuyến cáo sử dụng để làm thực phẩm do “độc hại” của ốc sên.

Vì thế, Cục An toàn thực phẩm khuyến cáo người dân tuyệt đối không theo lời “đồn đại” hay “kinh nghiệm” để sử dụng hoặc “thử sử dụng” ốc sên, ốc bươu, ốc ma tự nhiên để chế biến thành thức ăn với bất cứ mục đích nào.

Tuyệt đối không ăn sống, ăn tái, nấu chưa chín kỹ hoặc nấu chín nguyên con không qua sơ chế, vệ sinh sạch sẽ đối với ốc, sò tự nhiên .

Nếu sau khi ăn mà có các biểu hiện, triệu chứng khác thường sốt, đau đầu, đau bụng, buồn nôn, nổi ban… cần đến ngay các cơ sở y tế để được khám và điều trị kịp thời.

Hồng Hải