Nhóm tác giả Vbee: “Chiến lợi phẩm” lớn nhất là ý kiến của Hội đồng giám khảo

Với việc chấm giải khắt khe nên Hội đồng giám khảo Giải thưởng Nhân tài Đất Việt 2018 đã quyết định không có giải Nhất vì chưa tìm thấy sản phẩm xứng đáng đứng đầu. Điều này một lần nữa cho thấy sự công tâm, minh bạch của Giải thưởng Nhân tài Đất Việt.

Giải Nhì hệ thống sản phẩm Công nghệ thông tin triển vọng được trao cho nhóm tác giả “Giải pháp ứng dụng công nghệ trí tuệ nhân tạo chuyển đổi văn bản tiếng Việt sang giọng nói tự nhiên Vbee (VIETNAMESE TEXT TO SPEECH) – Công ty Cổ phần Dịch vụ và Giải pháp Xử lý Dữ liệu Vbee”.

Ông Võ Văn Thưởng – Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương và ông Trần Mạnh Hùng – Chủ tịch Hội đồng Thành viên Tập đoàn Bưu chính Viễn thông Việt Nam (VNPT) – trao giải Nhì lĩnh vực CNTT.

Vbee là dịch vụ đầu tiên tại thị trường Việt Nam được áp dụng thành công trí tuệ nhân tạo học máy vào ngôn ngữ tự nhiên tiếng Việt, cho phép chuyển đổi văn bản tiếng Việt sang giọng nói, với kết quả giọng nói tự nhiên như con người, có cảm xúc, có “tâm hồn”. Đặc biệt Vbee còn có thể chuyển đổi giọng văn bản sang giọng nói với âm điệu phù hợp theo từng ngữ cảnh, đặc trưng của tiếng Việt và vùng miền…

Với giải pháp Vbee, cộng đồng xây dựng nội dung số bằng tiếng nói sẽ có được một công cụ tự động, nhanh và tiết kiệm để tạo ra các nội dung bằng tiếng Việt. Vbee còn rất hữu ích trong việc giúp cộng đồng người khuyết tật tiếp cận được với thông tin như người bình thường.

Ngoài ra sản phẩm còn có thể được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực khác nhau trong đời sống xã hội như phát triển các kho sách nói, ứng dụng báo nói, các dịch vụ bằng tiếng nói trên điện thoại thông minh cũng như các thiết bị nhà thông minh, dịch vụ ngân hàng thông minh, tổng đài tự động thông minh, hệ thống chăm sóc khách hàng, trong y tế, giáo dục…

PV Dân trí đã có cuộc trao đổi với chị Nguyễn Thị Thu Trang (trưởng nhóm tác giả) ngay sau lễ trao giải.

“Chiến lợi phẩm” lớn nhất mà nhóm thu được từ Giải thưởng Nhân tài Đất Việt năm nay là gì?

Chúng tôi quyết định tham dự cuộc thi hơi muộn. Đăng ký vào phút chót nên tâm thế chúng tôi rất thoải mái, chơi hết mình. Giành giải thưởng tuy rất quan trọng nhưng chúng tôi không đặt nặng vấn đề đó.

Cuộc thi phải trải qua nhiều cuộc tuyển chọn sơ khảo, chung khảo – đây là cơ hội để Vbee có thể trình bày ý tưởng của mình trước Hội đồng giám khảo, từ đó để có thể nhận được ý kiến góp ý của ban giám khảo. Thứ hai, tham dự cuộc thì này sẽ giúp cho Vbee có thể đến với đông đảo những người thực sự có nhu cầu với giải pháp này.

Đó là 2 chiến lợi phẩm lớn mà cả nhóm thu được, đặc biệt là sau buổi bảo vệ, thu được rất nhiều ý kiến từ hội đồng. Tôi nghĩ nhờ giải thưởng này mà nhiều người sẽ biết đến, nhiều đối tác sẽ tìm đến Vbee hơn và Vbee có thể thực hiện được những nguyện vọng của mình.

Chuyển đổi từ văn bản sang giọng nói đã khó, việc làm thế nào để giọng nói đó tự nhiên, có cảm xúc còn khó hơn. Nhóm giải quyết vấn đề này như thế nào, đặc biệt khi áp dụng vào thuyết minh phim có rất nhiều, thậm chí hàng trăm diễn viên?

Nhóm Vbee có đội ngũ nghiên cứu rất mạnh, có kiến thức nền tảng cũng như nghiên cứu chuyên sâu lĩnh vực tiếng nói, chuyển văn bản tiếng nói. Chúng tôi nghiên cứu và phân tích rất kỹ vấn đề âm vị học và ngữ âm học tiếng Việt, từ đó đưa ra những phân tích làm thế nào để đưa những đặc trưng của ngôn ngữ về ngữ cảnh để đưa vào huấn luyện cho máy học được những đặc trưng đó. Những đặc trưng ấy tương ứng với đặc trưng về mặt âm học. Sau đó, chúng tôi sẽ xây dựng những mô hình học máy, khi tổng hợp những văn bản bằng tiếng nói thì sẽ trích xuất những đặc trưng và sẽ đọc những mô hình của máy ấy để chuyển vào những tiếng nói, tạo ra tiếng nói theo đúng ngữ cảnh.

Ví dụ cùng chữ “Tôi” nhưng trong ngữ cảnh này sẽ nói kiểu khác và trong ngữ cảnh khác nói kiểu khác. Vì vậy, khi chúng tôi ứng dụng cái học máy vào theo ngữ cảnh và nó sẽ tự nhiên theo ngữ cảnh chứ không phải là 2 giọng khác nhau sẽ khác nhau và trong cùng câu đấy, cùng từ đấy trong câu này khác với từ đấy trong câu khác.

Về thuyết minh phim có rất nhiều giọng khác nhau, chúng tôi cũng phát triển rất nhiều giọng khác nhau, đa dạng có thể sử dụng giọng đó cho những người khác nhau. Đồng thời, chúng tôi đang nghiên cứu vấn đề phong cách đọc, tức là trong phong cách dẫn truyện sẽ khác với phong cách hội thoại nói với nhau. Với mỗi tình huống, chúng tôi sẽ sử dụng những cái riêng.

Những ý kiến phản biện của Hội đồng giám khảo giúp ích cho nhóm như thế nào trong việc hoàn thiện sản phẩm? Ví dụ việc chuyển đổi tên riêng, chữ số, tên người nước ngoài, các chữ viết tắt…

Khi đưa 1 sản phẩm nghiên cứu ra thị trường, rõ ràng có nhiều vấn đề trong thực tế gặp phải. Những vấn đề đó là vấn đề mà chúng tôi đã gặp phải và chúng tôi đã đưa ra những giải pháp. Tất nhiên có những giải pháp hoàn thiện, có những giải pháp vẫn phải đang tiếp tục phát triển và cải tiến.

Khi ban giám khảo hỏi những câu hỏi đó, chúng tôi thấy những vấn đề ấy đều là vấn đề đang gặp phải. Ban giám khảo đã đưa ra rất nhiều ý kiến khá thú vị giúp chúng tôi có thể nhìn lại xem những cái gì cần tập trung, cái gì cần có thể trước mắt chưa tập trung.

Như đánh giá của Hội đồng giám khảo, ý tưởng của nhóm không mới. Sau cuộc thi này, nhóm đã có kế hoạch, chiến lược như thế nào để cạnh tranh với các sản phẩm tương tự?

Khi đi vào thị trường về lĩnh vực này, chúng tôi thấy cũng có 1 số đối tác cung cấp sản phẩm tương tự. Tuy nhiên, vẫn có một số vấn đề về chất lượng, giải pháp chưa hoàn thiện, còn rất nhiều vấn đề liên quan đến việc tôi cũng đang làm. Rõ ràng là những vấn đề đó đối thủ khác gặp phải và họ có thể chưa xử lý được hoặc là họ có vấn đề trong việc xử lý.

Theo tôi hiểu thì sản phẩm công nghệ ai nhanh thì sẽ chiếm được thị trường. Chúng tôi hiểu điều đó nên đã phải dành rất nhiều thời gian để cải tiến chất lượng và hoàn thiện giải pháp hoàn chỉnh để có thể tiếp cận khách hàng. Bằng chứng là rất nhiều khách hàng khi tiếp cận với sản phẩm tương tự thì đã chuyển sang sản phẩm của chúng tôi vì vấn đề chất lượng và rất nhiều vấn đề khác.

Tôi cũng nói thêm một chút, nhóm của Vbee đặc biệt là các thành viên đều xuất thân từ trường Đại học Bách khoa Hà Nội. Nhân buổi hôm nay, chúng tôi muốn gửi lời chúc đến các thầy cô giáo trường ĐH Bách khoa Hà Nội nhân dịp 20-11 nói riêng và các thầy cô giáo cả nước nói chung. Bản thân Vbee cũng là sản phẩm phát triển từ trường Bách khoa Hà Nội nên chúng tôi rất cảm ơn nhà trường.

Chị đánh giá thế nào về Giải thưởng Nhân tài Đất Việt?

Nhân tài Đất Việt là giải thưởng rất danh giá đối với lĩnh vực CNTT và nhóm rất mong chờ. Được nhận một trong hai giải cao nhất của NTĐV là điều quá tuyệt vời đối với chúng tôi.

Xin cảm ơn chị!

Tiến Nguyên – Báo Dân trí