Tăng ca nhưng không tăng thu nhập

Bộ luật Lao động 2012 quy định thời gian tăng ca của người lao động (NLĐ) không quá 200 giờ/năm hoặc đối với những công việc đặc biệt thì không quá 300 giờ. Tuy nhiên, thực tế hiện nay, tình trạng doanh nghiệp (DN) vi phạm thời gian tăng ca khá nhiều, trong khi lại mập mờ cách tính tiền lương khiến NLĐ chịu thiệt.


Nhiều cuộc tranh chấp lao động xảy ra vì NLĐ tăng ca nhiều

Nhiều cuộc tranh chấp lao động xảy ra vì NLĐ tăng ca nhiều

Người lao động đồng ý nhưng doanh nghiệp vẫn vi phạm luật!

Anh Nguyễn Công Bình, làm việc tại một Cty chuyên về sản xuất giày da xuất khẩu, đã gửi thư đến Báo Lao Động & Đời sống. Trong thư, anh Bình trình bày, Cty anh có quy định, trong một năm, thời gian làm việc bình thường của nhân viên là 1.500 giờ.

Bên cạnh đó còn có thời gian tăng ca 350 giờ/năm. NLĐ làm cả thứ bảy, chủ nhật và ngày lễ nếu ban giám đốc có yêu cầu. Như vậy, tổng cộng thời gian làm việc của cán bộ công nhân viên lao động trong công ty là 1.850 giờ/năm.

“Tôi thấy làm việc như vậy nhiều quá! Anh chị em trong công ty không có thời gian dành cho gia đình. Chưa kể, nếu cứ làm việc quần quật như vậy, NLĐ không có điều kiện để tái tạo sức lao động. Không đồng ý tăng ca thì công ty gây khó dễ, mà đồng ý tăng ca thì sức mình chịu không nổi. Điều mà anh chị em CN chúng tôi quan tâm là nếu công ty yêu cầu NLĐ tăng ca nhiều như vậy thì có phạm luật không?”, anh Bình thắc mắc.

Trước thắc mắc của anh Bình, luật sư Trần Mạnh Thắng (Đoàn Luật sư TP.HCM) cho rằng, theo khoản 2 Điều 106 Bộ luật Lao động 2012, người sử dụng lao động được sử dụng NLĐ làm thêm giờ khi đáp ứng đủ các điều kiện sau đây: Được sự đồng ý của NLĐ và đảm bảo số giờ làm thêm của NLĐ không quá 50% số giờ làm việc bình thường trong 1 ngày; trường hợp áp dụng quy định làm việc theo tuần thì tổng số giờ làm việc bình thường và số giờ làm thêm không quá 12 giờ trong 1 ngày; không quá 30 giờ trong 1 tháng và tổng số không quá 200 giờ trong 1 năm, trừ một số trường hợp đặc biệt do Chính phủ quy định thì được làm thêm giờ không quá 300 giờ trong 1 năm.

Theo quy định trên, thời giờ làm thêm/tăng ca của NLĐ thông thường sẽ không quá 200 giờ/năm và trong trường hợp đặc biệt cũng không được vượt quá 300 giờ/năm.

“Như vậy, việc Cty của anh Bình quy định tổng thời gian làm thêm/tăng ca của NLĐ là 350 giờ/năm là vi phạm quy định của Bộ luật Lao động về làm thêm giờ. NLĐ nên kiến nghị công ty điều chỉnh thời gian tăng ca theo đúng quy định của pháp luật. Dù NLĐ có thỏa thuận đồng ý tăng ca nhưng số giờ tăng vượt mức cho phép của pháp luật thì công ty vẫn sai”, luật sư Thắng cho ý kiến.

Mập mờ cách tính tiền tăng ca

Không chỉ yêu cầu NLĐ tăng ca vượt số giờ pháp luật quy định, nhiều chủ DN còn mập mờ trong cách tính tiền tăng ca khiến quyền lợi NLĐ bị xâm phạm. Chị Võ Thị Mai Thoa, làm việc tại Cty T.H (quận Thủ Đức, TP.HCM), hỏi: “Chúng tôi làm việc theo ca. Ca 1 từ 6 đến 14 giờ, ca 2 từ 14 đến 22 giờ. Trước đây, thời gian làm từ 20 đến 22 giờ được công ty tính thêm 30% tiền lương nhưng nay không tính nữa mà không biết tại sao?”

Trước ý kiến của NLĐ, đại diện công ty cho rằng: Theo quy định, giờ làm việc ban đêm được tính từ 22 đến 6 giờ hôm sau. Từ năm 2015, công ty tổ chức lại sản xuất từ 3 ca xuống còn 2 ca. Hiện nay, công ty không sản xuất ca đêm. Thời gian làm việc của ca 2 chấm dứt lúc 21 giờ 45 phút, không phải là làm việc ban đêm nên công ty không cộng thêm 30% tiền lương. Trong quy chế của công ty có quy định rõ điều này. Quy chế đã được phổ biến cho toàn thể CN.

“Pháp luật quy định, tiền lương là bao gồm cả lương cơ bản và các khoản phụ cấp, thế nhưng hiện nay khi CN chúng tôi tăng ca, ban giám đốc chỉ tính lương dựa trên tiền lương cơ bản. Tính ra, thu nhập của chúng tôi không tăng được bao nhiêu. Chưa kể, việc tính lương tăng ca giữa làm đêm, làm ngày, tiền ăn đêm, nghỉ giữa ca không được công ty nói rõ ràng”, chị Mai Thoa nói.

Trước những thắc mắc của NLĐ, ông Trần Văn Triều - Giám đốc Trung tâm tư vấn pháp luật (LĐLĐ TP.HCM) - cho rằng, tiền tăng ca được quy định rõ tại Bộ Luật Lao động 2012, Nghị định 05/2015/NĐ-CP, Thông tư 23/2015/TT-BLĐTBXH. NLĐ cần liên hệ với tổ chức công đoàn các cấp để có hướng dẫn cụ thể hơn.

Theo Lê An Nhiên/ Báo Lao động