Giá lúa giảm nhưng gạo đặc sản vẫn tăng mạnh, nông dân "thoải mái nuôi con"

Gần giữa tháng 3, gia đình bà Lê Thị Lời (64 tuổi, ngụ tại huyện Vị Thủy, tỉnh Hậu Giang) vừa gặt xong 2,1ha lúa. Vụ Đông Xuân vừa qua, bà Lời trồng giống ST25 trên toàn bộ diện tích ruộng nhà mình.

Chốt được giá tốt với thương lái, cả gia đình bà Lời không cần lội chân xuống ruộng, chỉ việc đứng trên bờ cân lúa. Mọi việc từ gặt, tuốt, đóng bao, vận chuyển lúa lên bờ đều do đội thợ đi cùng thương lái đảm nhiệm.

Mảnh ruộng nằm ven Quốc lộ 61C. Trên lộ lớn, xe tải đi gom lúa của thương lái đã chờ sẵn.

"Trúng quá, năm nay trúng đậm! Tôi thu hoạch hơn 23 tấn lúa, bán 8,9 triệu đồng/1 tấn. Giá lúa năm nay lên so với năm trước, mỗi công lãi gần 6 triệu đồng. Một vụ lúa này đủ tiền nuôi 7 đứa cháu nội ngoại để cho các con thoải mái đi làm", bà Lời cười vui chia sẻ.

Cách ruộng bà Lời chừng 5km, gia đình ông Dương Văn Ninh (62 tuổi) vừa chốt xong giá bán lúa, thương lái bắt đầu cho máy gặt xuống ruộng.

"Nhà tôi 4 cha con, mỗi người làm 4 công (0,4ha), vụ này đều trồng ST25. Năng suất dự đoán khoảng 1 tấn/công, giá thì tôi vừa chốt được 9 triệu đồng/tấn.

Năm nay giá lúa ST25 tăng 500.000 đồng/tấn so với năm ngoái, lúa lại trúng nên cha con vui lắm", lão nông hồ hởi khoe.

Cũng như bà Lời, ông Ninh cho biết có nghe chuyện nhiều loại lúa mất giá trong mùa vụ này, chỉ riêng ST25 được giá. Lão nông nói rằng bản thân không có khả năng dự đoán thị trường, ông chọn trồng ST25 là do may mắn. "Thấy hàng xóm trồng gì thì mình trồng đó", lão nông cười xòa.

Vẫn dọc theo Quốc lộ 61C đoạn qua Hậu Giang, ruộng của gia đình ông Nguyễn Văn Bảy (60 tuổi) đã gặt xong từ 5 ngày trước. Ông Bảy thuê 2 máy cày cùng lúc, chuyển sang làm đất để tiếp tục sạ vụ Hè Thu.

"Vụ rồi trúng ST25, vụ này tôi lại trồng tiếp. Năm trước quanh đây có khoảng 80% ruộng trồng ST25, năm nay chắc 100%. Lúa cứ có giá vậy thì nông dân cũng sống được, không đến nỗi nào. Nhưng mấy hàng xóm của tôi năm rồi trồng giống OM thì không được giá, có lẽ không lời lãi gì mấy", ông Bảy giải thích khi vẫn luôn tay đắp bờ ruộng.

Về giá cả lúa gạo vụ Đông Xuân vừa qua, chủ một doanh nghiệp thu mua được hơn 1.500 tấn lúa ở Hậu Giang cho biết, trên thị trường, chỉ gạo ST25 tăng giá. Các giống khác như OM, Đài Thơm đều mất giá nặng, từ trên 8 triệu đồng/tấn về còn 6,3 triệu đồng/tấn, rồi tăng nhẹ trở lại, lên mức 6,4 triệu đồng/tấn.

Vị doanh nhân cho biết năm nay giá lúa biến động quá lớn so với các năm trước, khiến nhiều người vui nhưng cũng không thiếu người buồn. Những nông hộ không trồng ST25 sẽ gặp khó khăn do giá lúa giảm.

"Giá lúa lên xuống là do khối lượng hàng ra thị trường, các giống OM, Đài Thơm chiếm đến 80% khối lượng lúa tôi mua được. Dư cung, thị trường không hấp thụ kịp nên giá xuống. Ngược lại giống ST25 chỉ chiếm khoảng 20% sản lượng vụ này, nhu cầu thị trường vẫn nhiều nên giá tăng", vị chủ doanh nghiệp chia sẻ.

Dù công việc gắn chặt với thị trường, nhưng vị doanh nhân không dám dự đoán mức biến động giá lúa trong ngắn hạn. Về dài hạn, ông tin rằng giá các loại lúa sẽ tăng trở lại từ khoảng cuối năm nay.

Theo Bộ Nông nghiệp và Môi trường, sản lượng lúa khu vực ĐBSCL năm 2025 dự kiến đạt trên 24 triệu tấn, riêng vụ Đông Xuân đạt gần 11 triệu tấn.

Đến hết tháng 2, khu vực ĐBSCL đã thu hoạch hơn 4 triệu tấn lúa, năng suất tăng so với năm trước, sản lượng ít biến động.

Về giá cả thị trường, Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) cho biết trong 2 tháng đầu năm giá gạo xuất khẩu giảm hơn 18% so với cùng kỳ năm 2024, trung bình ở mức 553,6 USD/tấn.

Giá gạo tiếp tục giảm mạnh trong đầu tháng 3, xuống ở mức 310-393 USD/tấn tùy loại. Thị trường chính của gạo Việt Nam là Philippines, Bờ Biển Ngà và Ghana. Tuy thị trường biến động nhưng các giống lúa thơm vẫn hút hàng.

VFA cho rằng giá lúa giảm là do xu hướng của thế giới. Bên cạnh đó, việc doanh nghiệp ít vốn, cần bán hàng nhanh cũng là một nguyên nhân góp phần kéo giá lúa giảm sâu.