Xử hình sự chủ quán cà phê: Xấu môi trường kinh doanh TPHCM

Tại huyện Bình Chánh, TPHCM hôm qua (19/4), một câu chuyện hi hữu được Dân trí nêu lên về việc chủ một quán cà phê, ăn sáng, cơm trưa văn phòng bị cơ quan chức năng xử lý hình sự vì… chậm đăng ký kinh doanh 5 ngày. Theo hồ sơ vụ án, quán cà phê “Xin Chào” của anh Nguyễn Văn Tấn khai trương vào tháng 8/2015 do chậm đăng ký kinh doanh nên bị Công an huyện Bình Chánh xử phạt hành chính 17 triệu đồng.

Sau đó, dù đã đăng ký nhưng do không có tiền đóng phạt anh đã tạm ngưng kinh doanh. Tuy vâỵ, gần 1 tháng sau đó Công an huyện Bình Chánh lại tiếp tục đến kiểm tra về vệ sinh an toàn thực phẩm. Phía gia đình anh Tấn giải thích rằng đã ngưng kinh doanh ăn uống, chỉ bán nước giải khát, nhưng không được chấp nhận. Công an huyện Bình Chánh đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự, khởi tố bị can đối với Nguyễn Văn Tấn về tội “Kinh doanh trái phép” theo Điều 159 Bộ luật Hình sự. Hiện vụ việc đang được TAND huyện Bình Chánh thụ lý và chuẩn bị đưa ra xét xử sơ thẩm.

Trao đổi về vấn đề này, luật sư Trần Minh Hùng - Văn phòng Luật Gia đình (Đoàn luật sư TPHCM) cho rằng: “Việc Công an huyện Bình Chánh ra quyết định xử phạt 17 triệu đồng là chưa có cơ sở và chưa đảm bảo quy định. Lỗi “không đăng ký kinh doanh” chỉ phạt mức 7,5 triệu đồng và việc phạt thêm 4 hành vi đối với chủ quán cà phê cũng chưa có cơ sở”.

Về việc xử lý hình sự đối với trường hợp trên, luật sư Hùng khẳng định: "Cá nhân tôi cho là không đúng vì hành vi của anh chủ quán chưa đủ yếu tố cấu thành tội kinh doanh trái phép. Nếu việc xử lý hình sự không có cơ sở, không đúng, gây oan sai thì hành vi của cơ quan tố tụng có dấu hiệu xâm phạm hoạt động tư pháp và có thể bị xử lý về mặt hình sự tùy theo tính chất của hành vi”.

“Chậm đăng ký kinh doanh có 5 ngày mà xử lý hình sự thì chắc ở Việt Nam tội phạm nhiều đến mức bỏ tù không hết. Ở Việt nam hiện nay việc kinh doanh không có giấy phép diễn ra tràn lan bên lòng lề đường và không bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm sao chưa thấy ai bị xử lý hình sự? Do vậy việc xử lý hình sự người bán phở theo tôi dư luận có quyền đặt nhiều dấu hỏi nghi vấn”, ông Hùng nói.

Đồng quan điểm, chuyên gia kinh tế - TS Lê Đăng Doanh cũng cho rằng: “Chậm đăng ký kinh doanh thì cơ quan chức năng phải nhắc nhở, còn việc mở quán cà phê thì có gì nguy hại đến hoà bình thế giới đâu mà hành xử như thế. Rõ ràng đây là một vụ hình sự hoá vấn đề đăng ký kinh doanh, làm xấu đi môi trường kinh doanh của TPHCM và đi ngược lại những gì mà ông bí thư TPHCM đang nỗ lực thực hiện: cải thiện môi trường kinh doanh và cải thiện hình ảnh của TPHCM”.

Chuyên gia kinh tế Lê Đăng Doanh nhấn mạnh: “Tôi hết sức phản đối hành động như vậy và đề nghị các luật sư, tổ chức, hiệp hội doanh nghiệp lên tiếng và đề nghị chính quyền sớm có quyết định về hành động đưa anh này ra kết án và ra toà. Tôi cũng rất lấy làm buồn là việc như thế lại diễn ra tại TPHCM, nơi đầu tàu về môi trường kinh doanh tốt và có biện pháp cải cách để thúc đẩy năng lực cạnh tranh, tạo điều kiện tốt cho doanh nghiệp”.

“Hơn nữa, sắp tới đây, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc sẽ có buổi gặp doanh nghiệp bàn về các giải pháp xây dựng thể chế nhằm tạo môi trường kinh doanh thuận lợi nhất cho doanh nghiệp; giải quyết các khó khăn, vướng mắc, kiến nghị của doanh nghiệp. Việc xử lý một vụ việc như thế này thật không thích hợp để chuẩn bị cho cuộc gặp đó”, ông nói thêm.

Trao đổi với báo chí, ông Đậu Anh Tuấn, Trưởng ban Pháp chế Phòng Công nghiệp và Thương mại Việt Nam (VCCI) cho hay: "Vụ việc xử phạt cửa hàng bán phở của Công an huyện Bình Chánh thật đáng lo ngại và cần phải lên án. Ở vụ việc của cửa hàng bán phở tại Bình Chánh, tôi vẫn chưa nghĩ ra lý do gì, nguy cơ gì kinh khủng khiến cơ quan công quyền ở đây phải liên tiếp, kiên quyết vào cuộc, thậm chí tiến hành khởi tố hình sự".

Theo ông Tuấn: "Khuyến khích được hàng chục triệu công dân làm giàu, đấy là nghĩa vụ và lợi ích lớn nhất của quốc gia và không có gì triệt tiêu động lực kinh doanh của người dân ghê gớm bằng những rào cản hành chính và nguy cơ hình sự hóa. Suy cho cùng, đảmbảo quyền tự do kinh doanh không nên chỉ dừng lại ở bài phát biểu của những vị bộ trưởng, mà cần chuyển thành những hành động cụ thể của các quan chức. Nếu không thì quyền tự do kinh doanh cũng chỉ là hư quyền mà thôi!"

Phương Dung