Vì sao Trung Quốc ồ ạt mua cau Việt Nam rồi đột ngột giảm mua?

Từ đầu vụ cau (tháng 8 hàng năm), giá cau tươi liên tục tăng do nhu cầu thị trường Trung Quốc tăng, kỷ lục lên đến 120.000 đồng/kg. Nhiều người trồng cau cho biết bán hơn một tấn cau, có thể mua được một lượng vàng. 

Khi người nông dân vui mừng vì giá cau tăng cao đúng thời điểm thu hoạch rộ thì thương lái thông báo dừng thu mua khiến nhiều chủ vườn hoang mang. Ngày 27/10, giá cau tại nhiều địa phương rớt xuống chỉ còn 45.000-50.000 đồng/kg, thậm chí một số loại rớt còn 30.000-35.000 đồng/kg. 

Thực tế, Trung Quốc ồ ạt mua cau của Việt Nam chủ yếu do sản lượng cau sản xuất ở quốc gia này bị sụt giảm mạnh do hàng loạt vườn cau ở đảo Hải Nam - vùng trồng chính ở quốc gia này bị bệnh vàng lá. Ngoài ra, bão Yagi làm nhiều vườn cau bị thiệt hại nặng, ước tính sản lượng cau ở đảo năm nay giảm tới 40%. Điều này khiến giá thu mua cau trên thị trường tăng cao kỷ lục.

Tuy nhiên, giá cau lao dốc thời gian gần đây chủ yếu liên quan đến nhu cầu của các nhà máy chế biến. Nhiều công ty chế biến cau ở Trung Quốc gặp áp lực tài chính trước bối cảnh giá mặt hàng này tăng cao liên tục.

Ông Wang, một người thu mua cau ở Văn Xương, Hải Nam (Trung Quốc) nói với Jiupai News giá thu mua cau cao nhất vào ngày 21/10 ở mức gần 50 nhân dân tệ/catty (tương đương hơn 178.000 đồng/0,6kg), nhưng giá đã liên tục giảm trong vài ngày qua.

"Việc giá cau giảm chủ yếu liên quan đến nhu cầu của các nhà máy chế biến. Nếu giá vẫn ở mức cao, các công ty chế biến cau quy mô nhỏ sẽ gặp áp lực tài chính lớn", ông nói.

Trong bối cảnh giá cau liên tục lập đỉnh, một số nhà máy chế biến cau tại Trung Quốc đã áp dụng biện pháp "giới hạn giá". Chẳng hạn, một công ty chế biến cau ở tỉnh Hồ Nam đã phát thông báo giá thu mua cau không được quá 32 nhân dân tệ/catty (114.000 đồng/0,6kg). Việc giới hạn giá này đã buộc một số nông dân trồng cau tại Trung Quốc phải hạ giá bán.

Theo Trung tâm giám sát giá tỉnh Hải Nam, ngày 18/10, giá mua cau trung bình tại địa phương này tăng lên mức 44,27 nhân dân tệ/jin (tương đương hơn 155.000 đồng/0,5kg), tăng tới hơn 175% so với cùng kỳ năm ngoái. Nhưng đến ngày 25/10, giá mua cau tại địa phương này đã rớt xuống còn 33,75 nhân dân tệ/jin (tương đương hơn 120.000 đồng/0,5kg).

Theo "Báo cáo đánh giá và nghiên cứu rủi ro thiên tai tháng 6/2023" do Sở Nông nghiệp và Nông thôn tỉnh Hải Nam công bố, tính đến tháng 6/2023, diện tích trồng cau ở tỉnh Hải Nam đã đạt 2,5 triệu mẫu Anh, tương đương hơn 1,01 triệu ha. Hiện nay, cau đã trở thành cây trồng nhiệt đới có giá trị sản lượng lớn nhất ở đảo này.

Trước đây, tại Trung Quốc, cau được sử dụng như một loại dược liệu quan trọng, có tác dụng chống lão hóa, chống oxy hóa, hỗ trợ tiêu hóa, hạ đường huyết... Bên cạnh đó, tại quốc gia này, cau còn được sử dụng làm nguyên liệu trong các sản phẩm như kẹo cao su, nước tăng lực, đồ ăn vặt...