Trung Quốc “thâu tóm” mỏ vàng ở Bắc Cực, Canada tăng cường cảnh giác

Shandong Gold Mining, một trong những công ty khai thác vàng lớn nhất của Trung Quốc, đã mua lại tập đoàn khai khoáng TMAC Resources. Tập đoàn khai khoáng này có trụ sở ở Toronto, Canada, sở hữu mỏ vàng Doris North ở Hope Bay, cách Vòng Bắc Cực gần 193 km về phía bắc.

Sau thời gian hoạt động không hiệu quả, TMAC Resources rất cần vốn để mở rộng sản xuất. Các cổ đông của TMAC sau đó nhất trí bán mỏ vàng Doris North cho Shandong Gold Mining, một tập đoàn nhà nước Trung Quốc, và được giới chức ở Bắc Kinh phê duyệt thỏa thuận.

Nhiều chính trị gia yêu cầu chính phủ Canada ngăn công ty Trung Quốc mua mỏ vàng ở Bắc Cực, lo ngại Bắc Kinh gia tăng hiện diện ở đây.

Theo WSJ, chính phủ và người dân Canada đang bày tỏ lo ngại về việc Trung Quốc không ngừng mở rộng các hoạt động kinh doanh tại khu vực nhạy cảm này có thể gây tổn hại cho lợi ích quốc gia của Canada, vì khu vực này mang ý nghĩa rất quan trọng đối với các tuyến vận chuyển và tài nguyên trong chiến lược của Canada.

Phe đối lập cho rằng, Canada nên ngăn chặn thỏa thuận để kiềm chế sự kiểm soát ngày càng tăng của Bắc Kinh đối với các nguồn khoáng sản chiến lược, cũng như ngăn Trung Quốc sở hữu thêm các tài sản ở Bắc Cực.

Ông Richard Fadden, Cố vấn An ninh Quốc gia của Thủ tướng đương nhiệm Trudeau và của cựu Thủ tướng Canada Stephen Harper, nói rằng: “Thương vụ này không nên được tiếp tục tiến hành. Họ (Trung Quốc) rõ ràng là đối thủ, tôi cho rằng chúng ta phải cân nhắc điều này mỗi khi họ tìm cách mua thứ gì đó”.

Chính phủ Canada có quyền xem xét bất kỳ hoạt động thâu tóm nào của doanh nghiệp nước ngoài và có thể ngăn chặn thương vụ nhằm bảo vệ an ninh quốc gia.

Còn theo Shandong Gold Mining, do chính quyền tỉnh Sơn Đông, Trung Quốc, kiểm soát, cho hay, họ chỉ quan tâm đến tiềm năng thương mại của TMAC. Jack Yue, giám đốc công ty này, tuyên bố họ “coi đó là một giao dịch khai thác vàng đơn giản”.

Eric Miller, Chủ tịch Tập đoàn Chiến lược Rideau Potomac, một công ty tư vấn ở Canada, nói rằng: Vị trí của mỏ vàng Doris North đặc biệt nhạy cảm, trong bối cảnh các nước đang tranh giành ảnh hưởng ở Bắc Cực.

“Có một lượng lớn tài nguyên ở đó và Trung Quốc là một quốc gia đói tài nguyên, đang tìm cách tiếp cận các nguồn khoáng sản”, Miller nói.

Các cường quốc như Mỹ, Nga và Trung Quốc hy vọng Bắc Băng Dương sẽ trở thành tuyến vận tải quan trọng khi băng tan do biến đổi khí hậu, rút ngắn hành trình giữa châu Á và châu Âu.

Nga đang sở hữu hạm đội tàu phá băng lớn nhất thế giới, đồng thời mở rộng hiện diện quân sự tại Bắc Cực. Mỹ cũng đã triển khai đội tàu ngầm tuần tra khu vực và Tổng thống Donald Trump tháng trước ra lệnh mua thêm một số tàu phá băng để tăng cường hoạt động trong lĩnh vực này.

Dù vùng lãnh thổ xa nhất về phía bắc nằm cách Vòng Bắc Cực hơn 1448 km, vào năm 2018, Trung Quốc đã ban hành Sách trắng về chiến lược Bắc Cực. Sách trắng đề xuất thành lập “Con đường tơ lụa địa cực” và chính thức đưa vào “Sáng kiến Vành đai và Con đường.”. Sách trắng chiến lược Bắc Cực đã chia sẻ chi tiết và mô tả nó là một trong những bộ phận quan trọng nhất trong sáng kiến.