Tổng giám đốc WTO đột ngột từ chức

Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO) vừa thông báo, Tổng giám đốc Roberto Azevedo sẽ rời vị trí này từ 31/8. Đây là một động thái rất bất ngờ trong bối cảnh WTO đang đấu tranh để kiềm chế căng thẳng thương mại toàn cầu và phối hợp ứng phó với Covid-19.

Roberto Azevêdo, Tổng giám đốc Tổ chức Thương mại Thế giới, nắm vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy quan hệ hợp tác thương mại quốc tế. Giới chuyên gia cho rằng trong thời gian tại chức ông đã có nhiều bất hòa với chính quyền của Tổng thống Donald Trump.

Theo WTO, ông Azevêdo, 62 tuổi, trước đây là một nhà đàm phán thương mại hàng đầu của Brazil và đã làm việc tại Geneva từ năm 1997. Ông sẽ chính thức rời khỏi cương vị tổng giám đốc WTO vào ngày 31-8 sau khi nhậm chức từ năm 2013. Nếu theo đúng lộ trình, ông Azevedo sẽ kết thúc nhiệm kỳ 4 năm lần thứ 2 vào cuối tháng 8 năm 2021.

Các hoạt động của WTO đã gặp phải nhiều khó khăn từ cuối năm ngoái so sức ép từ phía chính quyền Trump. Washington từ chối phê chuẩn việc bổ nhiệm đề lấp chỗ trống các thẩm phán trong cơ quan giải quyết các tranh chấp giữa các nước thành viên hồi cuối năm 2019.

Sự ra đi của ông Azevedo khiến các quan chức thuộc các tổ chức quốc tế có trụ sở tại Geneva và Brussels ngỡ ngàng khi WTO mất đi một người ủng hộ thương mại tự do và và hợp tác quốc tế. Tuy nhiên, quan điểm này xung đột với Tổng thống Trump – người ưu tiên về quyền lực song phương trong chính trị.

Tuy nhiên, ông Roberto Azevedo cho biết từ chức là “quyết định cá nhân” sau khi trao đổi cùng gia đình, không phải vì vấn đề sức khoẻ hay tham vọng chính trị, đặc biệt là căng thẳng với Washington. Thay vì thế, ông muốn cho các nước thời gian để kế nhiệm ông vì đây vốn là một quá trình khó khăn.

Trong thông báo WTO gửi đến các nước thành viên, Azevedo cho rằng quyết định này cũng là lợi ích tốt nhất cho tổ chức.

Chia sẻ trong cuộc họp trực tuyến chiều hôm 14/5, ông Azevedo nói:“Khi các nước bắt đầu xây dựng chương trình nghị sự của WTO cho một trạng thái mới hậu Covid-19, họ nên bắt đầu với một tổng giám đốc mới”.

“Quá trình tuyển chọn có thể làm chúng ta lạc hướng khỏi, thậm chí tệ hơn là chặn đứng, việc theo đuổi các kết quả mong muốn. Chúng ta có thể dành thời gian quý báu cho một quá trình mang tính chính trị dễ gây chia rẽ trong quá khứ”, ông tuyên bố.

Azevedo từ chức để lại một khoảng trống tại thời điểm nguy hiểm với kinh tế toàn cầu.

Còn theo Đại diện thương mại Mỹ Robert Lighthizer, dù WTO còn nhiều thiếu sót, Azevedo đã điều hành tổ chức này khéo léo và vững vàng. “Rất khó để có thể tìm được người thay thế”, Lighthizer nhấn mạnh.

Hương Vũ

Theo NYT