Sửa Thông tư 13 và kỳ vọng hạ lãi suất

Thông tư 13 sẽ khiến mặt bằng lãi suất hạ nhiệt (ảnh: QĐ)

Đó là những ý kiến xuất phát từ những trường hợp cá biệt. Giảm lãi suất quan trọng là phải giảm từ đầu vào. Đây mới là khâu quyết định. Tuy nhiên, tháng 9 vừa qua, lãi suất giảm rất ít, chỉ 0,01%.

Thông tư 13 không phải là nguyên nhân chính khiến khó giảm lãi suất. Xưa nay, các ngân hàng cũng chỉ sử dụng một phần vốn tương đương 80% huy động để cho vay nên không có gì khó khăn với quy định mới từ Thông tư 13. Tới đây, tôi sẽ bàn với Hiệp hội về hạ lãi suất đầu vào.

Bên cạnh đó, phần vốn mà ngân không cho vay để lại vẫn sinh lời. Trừ dự trữ an toàn và dự trữ thanh toán bằng tiền mặt, còn lại đều có thể mua các công cụ để sinh lãi. Ví dụ, mua trái phiếu chính phủ, ngân hàng có hai cách để kiểm lãi (qua lãi suất trái phiếu và cầm cố) để vay vốn từ NHNN nhằm cho vay.

Thông tư 19 được giới chuyên gia đánh giá là có độ mở hơn Thông tư 13. Và với những thay đổi đó, Thống đốc kỳ vọng gì về tác động của nó đến việc giảm lãi suất trên thị trường?

Lãi suất là do quan hệ cung cầu quyết định. Do khủng hoảng thế giới và kinh tế vĩ mô trong nước còn khó khăn nên lãi suất chưa ổn định. Năm nay, lãi suất cao cũng có nhiều nguyên nhân. Từ tháng 12/2009 rồi tháng 1- 2/2010, lạm phát đều ở mức cao và chỉ giảm dần vào những tháng tiếp theo. Trong khi đó, biến động tiền gửi từ ở ngân hàng khá lớn, chủ yếu là do rút tiền từ bảo hiểm xã hội và kho bạc, khiến NHNN phải bơm tiềm để ổn định.

Trong khi đó, nguồn vốn cũng bị chi phối nhiều. Năm nay, chưa bao giờ Chính phủ lại phát hành trái phiếu lớn và lãi suất cao đến vậy. Riêng trái phiếu đã huy động từ hệ thống ngân hàng 48.000 tỷ. Bên cạnh đó, các thị trường khác đều cần vốn và ra sức huy động như: bất động sản, chứng khoán, hàng hóa... Doanh nghiệp phát hành trái phiếu huy động vốn khiến nguồn tiền vốn trên thị trường bị cạnh tranh và đẩy lãi suất lên. Để hạ lãi suất, NHNN sẽ điều hành linh hoạt các công cụ tiền tệ để bơm đủ khối lượng tiền thỏa mãn các nhu cầu của thị trường.

Việc hạ lãi suất phải theo xu hướng giảm dần. Ngoài các công cụ của NHNN, sự đồng thuận của các hiệp hội thì Bộ Tài chính sẽ phối hợp tốt hơn với NHNN về chính sách tài chính và tiền tệ, cụ thể là quy mô và lãi suất phát hành trái phiếu. Bên cạnh đó, chúng tôi sẽ thúc đẩy cạnh tranh giữa các ngân hàng; bởi các ngân hàng có cạnh tranh thì mới có thể hạ lãi suất xuống.

An Hạ