Nông dân vẫn khóc bên ruộng dưa bội thu

Khóc ròng vì dưa bán không ai mua

Năm nay, nhờ thời tiết thuận lợi nên các vựa dưa hấu tại địa bàn các huyện Tuy Phước, Vân Canh, Tây Sơn, Vĩnh Thạnh, Phù Mỹ… tỉnh Bình Định đều trúng mùa lớn. Năng suất đạt trung bình từ 20-25 tấn/ha. Thế nhưng, do đầu ra bị tắc khiến giá dưa hấu rẻ như bèo. Dưa không bán được khiến người trồng dưa khóc ròng vì thua lỗ nặng.

Dưa chất đống bán không ai thèm mua

Đọc những thông tin kinh tế - tài chính mới nhất trên FICA:   * 50% mẫu phân bón được kiểm tra có chất lượng kém * MobiFone sẽ được cổ phần hóa ngay trong năm 2014 * Bộ Công thương khẳng định "không bênh EVN" * Bộ mong 300.000 tỷ đồng “xã hội hóa” để làm hạ tầng

Anh Lâm Trường Hận (xã Vĩnh Hòa, huyện Vĩnh Thạnh, Bình Định), cho biết: “Vụ mùa dưa hấu Đông Xuân này gia đình đã mạnh dạn đầu tư 2 ha cho thu hoạch gần 60 tấn. Thế nhưng, do giá dưa từ đầu vụ đến cuối vụ chỉ dao động từ 1.500-2.000 đồng/kg nên tôi lỗ hơn 20 triệu đồng. Thậm chí, cả tuần nay giá dưa giảm hẳn xuống còn 1.000 đồng/kg. Để lâu thì sợ dưa hư mà bán cũng chẳng ai mua”.

Hay như hộ Anh Phan Văn Thạnh (42 tuổi) ở thôn 3, xã Bình Nghi (huyện Tây Sơn, Bình Định) vào tận tỉnh Phú Yên thuê hơn 1,2 ha trồng dưa hấu nhưng thua lỗ nặng. Anh Thạnh nói như khóc: “Đặc điểm của cây dưa là không thể trồng hoài trên 1 chân đất nên phải du canh, thay đổi đất liên tục thì trồng mới có hiệu quả. Năm nay, tui vào thôn Lạc Đạo, xã Sơn Thành Tây, huyện Tây Hòa (Phú Yên) thuê hơn 1 ha đất để trồng dưa. Lẽ ra ruộng dưa tôi thu hoạch cả 3 ngày nay rồi nhưng dưa rẻ quá, thương lái cũng không mua nên còn nằm ở ruộng. Tôi vào tỉnh Phú Yên thuê đất trồng dưa hàng chục năm nay, nhưng chưa bao giờ gặp thảm cảnh như vụ dưa này”.

Ông Lê Văn Đẩu, Phó chủ tịch UBND huyện Vĩnh Thạnh, cho biết: “Những năm trước, diện tích trồng dưa hấu có tăng cao lắm cũng chỉ đứng ở 120 ha, vậy mà năm nay tăng đến hơn 200 ha, gần gấp đôi. Hơn nữa, trước đây đồng bào dân tộc thiểu số có đất chỉ cho người kinh thuê trồng dưa hấu. Tuy nhiên, thấy nhiều vụ người trồng dưa được mùa, giá cao thu đến hàng trăm triệu đồng/ha. Vì vậy, năm nay họ không cho thuê đất nữa mà nhiều hộ hùn đất lại, kêu gọi những hộ người kinh có điều kiện bỏ tiền đầu tư trồng dưa, lãi ăn chia. Không ngờ đến khi thu hoạch giá rớt chỉ còn 1.000đ-2.000đ/kg, nên ai nấy đều khóc ròng”.

Theo ông Hồ Ngọc Hùng, Phó GĐ Sở NN-PTNT Bình Định, cho rằng: “Do người dân trồng không tuân thủ mùa vụ mà dưa ồ ạt, thu hoạch cùng lúc dẫn đến ứ hàng. Mà đã ứ hàng thì đương nhiên giá bị sập dẫn đến hệ lụy như hiện nay”.

Người trồng dưa liên tiếp gặp hạn

Người trồng dưa cả nước nói chung chứ không riêng gì tỉnh Bình Định, vừa thoát cảnh ách tắc tại cửa khẩu. Tuy nhiên, dưa hấu chưa kịp “tuồn” đi hết thì lại tiếp tục bị tắc vì quy định mới của ngành giao thông về tải trọng vận chuyển. Chính điều này làm cho người trồng dưa hấu thêm một lần nữa bị chết, còn thương lái thu mua dưa thì không dám mua vì sợ lỗ.

Theo ông Lê Đình Chiến (ở Diên Khánh, tỉnh Khánh Hòa), một thương lái chuyên thu mua dưa dấu từ miền Nam ra miền Trung - Tây Nguyên để cung ứng cho thị trường Trung Quốc, mỗi ngày đi hàng trăm tấn dưa nhưng hiện tại cũng đang bị tắc đường. “Nếu như trước đây 1 xe 3 chân chở được 30 tấn dưa thì hiện nay theo quy định mới của ngành giao thông chỉ còn được chở 11 tấn; xe 4 chân trước chở 32 tấn giờ chỉ được chở 17 tấn... Trước đây, 300 tấn dưa chỉ 10 xe 3 chân là đủ nay cần phải 30 xe, gấp 3 lần thì lấy đâu ra xe mà giải phóng hết dưa tồn ứ”, ông Chiến, lý giải.

Cũng theo ông Chiến cho biết: “Do bị hạ tải trọng nên trước đây giá cước xe chỉ có 2,5 triệu đồng/tấn dưa thì hiện tăng đến 6 triệu đồng/tấn. Trong quá trình vận chuyển dưa còn hao hụt, tiền mua rơm lót cho dưa khỏi dập mất cả triệu đồng. Do đó, dù bên Trung Quốc vẫn đang tiêu thụ dưa bình thường nhưng ở mình dưa vẫn đang đấp đống tại ruộng”.

Trước quy định trên, nhiều thương lái có xe vẫn “liều” chở quá tải để kiếm lãi. Thế nhưng, nếu bị lực lượng công an bắt phạt thì coi như thua lỗ toàn bộ. Bởi ngoài tiền phạt, còn phải bốc dưa xuống để hạ tải tốn thêm chí phí gọi xe, dưa bốc lên bốc xuống hao hụt.

Ông Từ Văn Hồng ở thôn 3, xã Bình Nghi (huyện Tây Sơn, Bình Định) trồng gần 1 ha dưa hấu vì quá rẻ nên ông thuê xe tải chở hẳn sang Trung Quốc để bán. “Tôi có người con rể chạy xe tải nói ở Trung Quốc họ vẫn mua với giá 2,5 đồng NDT/kg, tính ra tiền VNĐ là 9.000đ/kg, chứ đâu có chuyện ế ẩm như thực tế ở mình”.

Cuối cùng, người trồng dưa là người chịu thiệt thòi nhất. Được mùa nhưng mất giá khiến người trồng dưa không chỉ riêng tỉnh Bình Định mà của cả nước đứng trước thua lỗ, nợ nần.