Không xuất khẩu thêm gạo, dù chỉ... 1 kg!

Báo giới đã trao đổi với Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bùi Bá Bổng về quan điểm của Bộ trước những đề nghị trên.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã chỉ đạo ngưng ký các hợp đồng xuất khẩu gạo mới, nhưng nhiều ý kiến vẫn đề nghị tăng chỉ tiêu. Liệu Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có điều chỉnh?

Chắc chắn là không thể cho xuất khẩu thêm gạo được nữa trong năm 2005, dù chỉ là 1 kg.

Sau khi rà soát lại toàn bộ, đến thời điểm hiện tại các doanh nghiệp đã ký hợp đồng xuất khẩu 4,7 triệu tấn. Như vậy, lượng gạo xuất khẩu đã đạt tới mức an toàn, nếu tiếp tục xuất khẩu sẽ làm cạn kiệt nguồn dự phòng gối đầu cho năm sau.

Do đó, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn yêu cầu dừng ngay việc ký kết các hợp đồng xuất khẩu gạo mới để tập trung đàm phán cho các hợp đồng xuất khẩu năm 2006.

Nhưng hiện nay, gạo đang được giá, xuất khẩu sẽ có lợi hơn?

Đúng là hiện nay giá gạo lên cao, xuất khẩu sẽ có giá trị lớn hơn, nhưng không có nghĩa là giá gạo sẽ xuống trong thời gian tới. Theo dự báo của chúng tôi, do năm nay thiên tai nhiều, nên năm 2006 giá gạo vẫn có thể tăng nữa.

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, lượng gạo tồn kho của Tổng công ty Lương thực miền Nam là 350.000 tấn, Tổng công ty Lương thực miền Bắc 108.000 tấn. Tuy nhiên, Tổng công ty Lương thực miền Nam vừa thông báo còn 700.000 tấn, Tổng công ty Lương thực miền Bắc còn 200.000 tấn, nên vẫn có thể tăng xuất khẩu?

Hai tổng công ty trên không thể còn đến 900.000 tấn gạo. Thông thường các doanh nghiệp vẫn báo cáo số liệu theo hướng có lợi cho kinh doanh.

Giả sử, đúng là hai tổng công ty trên còn 900.000 tấn thì có cho xuất khẩu thêm không, thưa Thứ trưởng?

Đặt giả thiết là còn 900.000 tấn gạo nữa, thì chuyển sang năm 2006 vẫn chưa muộn. Hơn nữa, nếu bây giờ cho xuất khẩu thêm sẽ không bảo đảm an ninh lương thực, đến khi trong nước thiếu sẽ xảy ra khủng hoảng giá thì còn khó khăn hơn nhiều lần.

Mặt khác, theo thống kê mới nhất của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm 2005, tại miền Bắc, miền Trung và Tây Nguyên thiếu đến 1,1 triệu tấn gạo. Lượng gạo thiếu hụt này phải được cân đối bằng việc chuyển từ đồng bằng sông Cửu Long đến.

Do đó nếu ở khu vực ĐBSCL còn dư chút ít lúa vừa thu hoạch ở vụ hè thu, lúa vụ 3 thì phải điều chuyển ra miền Bắc chứ không thể gọi là thừa được.

Nhưng vừa qua, nhiều ý kiến vẫn kiến nghị nếu không cho xuất thêm gạo thường thì cho xuất thêm gạo tám thơm và gạo nếp. Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có đồng ý với đề xuất trên?

Theo thống kê của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, lượng gạo tám thơm và gạo nếp chỉ còn khoảng 50.000 – 70.000 tấn, chỉ đủ cho tiêu dùng trong nước, nên không thể xuất khẩu thêm hai loại gạo này được.

Theo ước tính trước đó của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, năm nay sản lượng vẫn vượt năm 2004 khoảng 100.000 tấn lúa?

Đúng là trước đó chúng tôi đã tính, sau đợt áp thấp nhiệt đới gây lụt lớn ở miền Trung và ảnh hưởng của bão số 7, sản lượng có thể hụt mất 500.000 tấn lúa.

Tuy nhiên, tính chung sản lượng năm 2005 vẫn có thể vượt năm 2004 khoảng 100.000 tấn lúa. Thế nhưng đến nay, thiệt hại cao hơn dự tính ban đầu, nên tổng sản lượng năm 2005 cũng chỉ xấp xỉ bằng năm 2004.

Ở các tỉnh bị bão, lũ, một số nơi lúa không bị đổ, nhưng cũng bị ảnh hưởng do rơi đúng vào kỳ lúa đang phơi màu, thụ phấn. Mưa gió làm rụng hết phấn, khiến lúa đang thu hoạch hiện nay rất lép, chỉ còn khoảng 40% năng suất.

Hiện nay, các địa phương bị ảnh hưởng của bão lũ đã có thể trồng cây vụ đông để bù đắp cho những sản lượng thiếu hụt… Ở khu vực Bắc bộ và Trung bộ bị ảnh hưởng của bão lũ nên việc triển khai trồng cây ngô, khoai vụ đông cũng chỉ còn bằng 70%-80% so với kế hoạch. Trong khi đó ở miền Nam, vẫn đang có lũ nên chưa thể cấy lúa ngắn ngày được.

Theo SGGP