Diêm dân "mếu" vì bán 40kg muối mới mua được tô bún

Điệp khúc được mùa rớt giá

Theo ghi nhận của PV Dân trí, năm nay tại các tỉnh Nam Trung Bộ như Quảng Ngãi, Bình Định, Khánh Hòa…. thời tiết nắng ráo liên tục nên nghề làm muối của diêm dân được mùa.

Tại Quảng Ngãi, giá muối rớt xuống còn từ 500 – 600 đồng/kg. Hiện lượng muối tồn từ vụ trước và vụ năm nay, ước khoảng 6.000 tấn. Diêm dân Trần Ngọc Thạch (ngụ thôn Tân Diêm, xã Phổ Thạnh, huyện Đức Phổ) nói như mếu: “Mấy năm gần đây, người làm muối ở Sa Huỳnh luôn chịu cảnh nuốt nước mắt vào lòng, vì giá muối liên tục rớt thê thảm. Bây giờ chúng tôi đã đầu tư xây ruộng muối bằng xi măng cho ra muối sạch, vậy mà giá vẫn thấp. Nghĩ đến cảnh bán 40 kg muối mà chỉ ăn được tô bún thì quá bạc bẽo”.

Ngay đầu vụ mùa muối năm nay (đầu tháng 4), giá muối còn ở mức khoảng 1.000 đồng/kg. Nhiều diêm dân bỏ nghề làm muối, lặn lội tìm kiếm các nghề khác để mưu sinh. Theo thống kê, vựa muối Sa Huỳnh có 115ha với gần 600 hộ làm muối. Nếu hoạt động hết công suất, sản lượng thành phẩm ước khoảng 55.000 tấn/vụ.

Ông Nguyễn Kỳ - Chủ tịch UBND xã Phổ Thạnh cho biết: “Tình trạng giá muối quá thấp, người làm muối đã cực khổ ngoài đồng, rồi lại gánh lỗ nữa. Cho nên mùa vụ này, nhiều hộ dân không làm muối nữa, họ bỏ trống cánh đồng và kiếm nghề khác làm ăn. Do đó, lượng muối tồn còn ít hơn nhiều so với vựa muối hoạt động hết khả năng. Trong thời gian tới, địa phương kiến nghị các cấp tìm cách tháo gỡ, giúp diêm dân đỡ gánh nặng đầu ra và giá thành ít nhất cũng đủ sống”.

Cũng trong vụ muối năm nay, vào tháng 6, giá muối chỉ còn 200 đồng/kg và không có thương lái nào mua. Mặc dù sản lượng giảm nhiều nhưng giá cũng giảm theo.

Tương tự, tại Khánh Hòa, muối cũng đang mất giá so với mọi năm khiến diêm dân điêu đứng. Hiện địa phương này có gần 1.000 ha muối, trong đó tập trung ở thị xã Ninh Nòa (khoảng 800 ha), TP Cam Ranh, huyện Vạn Ninh… Từ đầu năm đến nay, tổng sản lượng muối làm ra ở Khánh Hòa là hơn 102.000 tấn, tăng 207% so với năm ngoái. Chi cục Phát triển Nông thôn tỉnh Khánh Hòa, cho biết, hiện toàn tỉnh này còn tồn hơn 51.000 tấn muối, trong đó muối doanh nghiệp 34.000 tấn, muối diêm dân 13.000 tấn, còn lại là muối hợp tác xã.

Theo tìm hiểu, hiện giá muối tại Khánh Hòa dao động ở mức 550 đồng/kg muối đất và 650 đồng/kg muối trải bạt. Theo dự báo, mặc dù muối đang tồn đọng nhưng các doanh nghiệp, diêm dân chưa cần bán vì họ cho rằng giá muối sẽ tăng do đang vào mùa mưa.

Nhiều biện pháp hỗ trợ cho diêm dân

Trước thực trạng trên, tỉnh Khánh Hòa đang thực hiện đề án hỗ trợ lãi suất để Công ty CP Muối Cam Ranh thực hiện mua muối ổn định giá nhằm khắc phục khó khăn cho diêm dân.

Trao đổi với PV Dân trí, ông Trương Hữu Lan, Chi Cục trưởng Chi cục Phát triển Nông thôn tỉnh Khánh Hòa, cho rằng để tránh xảy ra hiện tượng muối tồn đọng hàng loạt, mất giá… thì cần phải có nguồn vốn để mua muối bình ổn giá nhằm giúp diêm dân bớt khó khăn.

Ngoài ra, ông Lan cũng cho rằng, hiện nay diêm dân đa phần là làm muối thủ công, hiệu quả thấp. Do đó, Nhà nước cần quan tâm, hỗ trợ áp dụng các tiến bộ kỹ thuật, cải tạo giao thông nội đồng, cơ giới hóa nghề làm muối để “giải phóng” sức lao động cơ bắp của diêm dân hiện nay.

“Mỗi ngày mỗi diêm dân gánh muối chỉ hơn 100.000 đồng/ngày mà trên nắng, dưới muối thì rất nặng nhọc. Nhưng nếu áp dụng cơ giới hóa đồng loạt thì người dân sẽ thất nghiệp. Do đó, cần tính toán làm từng bước, từng phần để nâng cao sản lượng muối”, ông Lan trăn trở.

Hồng Long - Viết Hảo