Công ty bán bảo hiểm xe máy, ô tô thu hàng nghìn tỷ đồng

Mới đây, cử tri tỉnh An Giang kiến nghị Bộ Tài chính nghiên cứu chuyển hình thức bắt buộc mua bảo hiểm của chủ xe mô tô, xe máy sang hình thức tự nguyện và không ép buộc. Theo cử tri, người mua bảo hiểm gặp nhiều khó khăn trong việc thực hiện các thủ tục bảo hiểm nếu có sự kiện phát sinh.

Thực tế, đây không phải lần đầu tiên cử tri các địa phương kiến nghị bỏ quy định bắt buộc người dân mua bảo hiểm đối với xe máy. Trước đó, cử tri TPHCM, Quảng Trị, Lạng Sơn... hay Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng đã có kiến nghị tương tự.

Hiện nay, trên thị trường có nhiều công ty bảo hiểm cung cấp bảo hiểm xe cơ giới như Tổng Công ty cổ phần Bảo hiểm Petrolimex (PJICO), Tổng Công ty cổ phần Bảo hiểm Bưu Điện (PTI), Tổng Công ty cổ phần Bảo Minh (BMI), Tổng Công ty Bảo hiểm BIDV (BIC), Tổng Công ty Bảo hiểm PVI (PVI)...

Báo cáo tài chính 9 tháng năm 2024 của các doanh nghiệp trên đều cho thấy bảo hiểm xe cơ giới đang đóng góp một phần lớn trong tổng doanh thu của doanh nghiệp. 

Cụ thể, loại hình bảo hiểm xe cơ giới đưa về cho Bảo hiểm Petrolimex hơn 1.165 tỷ đồng trong 9 tháng năm 2024, đóng góp 36% tổng doanh thu phí bảo hiểm gốc. Công ty bảo hiểm này đã chi hơn 618 tỷ đồng bồi thường cho bảo hiểm xe cơ giới.

Tương tự, Bảo hiểm Hàng không cũng thu về 1.297 tỷ đồng phí bảo hiểm xe cơ giới, chiếm đến hơn 63% tổng doanh thu phí bảo hiểm gốc của doanh nghiệp. Trong khi đó, công ty này cũng đã chi 566 tỷ đồng bồi thường cho bảo hiểm xe cơ giới.

Đối với Bảo hiểm Quân đội, 9 tháng năm 2024, doanh thu phí bảo hiểm xe cơ giới đạt 1.307 tỷ đồng và góp hơn 35% vào tổng doanh thu phí bảo hiểm gốc trong 3 quý. Phía doanh nghiệp cũng đã chi hơn 676 tỷ đồng chi bồi thường bảo hiểm xe cơ giới.

Tại Việt Nam, loại hình bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, bao gồm cả ô tô, xe máy, được thực hiện từ năm 1988.

Về đề xuất bỏ quy định bắt buộc mua bảo hiểm xe máy, Bộ Tài chính dẫn chứng trên thế giới hiện nay, hầu hết quốc gia đều áp dụng bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe ô tô, mô tô, xe máy như Mỹ, EU, Nhật Bản, Hàn Quốc, Ấn Độ, Trung Quốc...

Tại Việt Nam, mô tô, xe gắn máy vẫn là nguồn phương tiện vận tải cơ giới chủ yếu và là nguồn gây tai nạn lớn nhất Việt Nam, chiếm 63,48% nguyên nhân gây ra tai nạn.

Với mức phí bảo hiểm đối với xe máy là 55.000 đồng hoặc 60.000 đồng/năm, khi không may gây tai nạn đối với người thứ 3 về sức khỏe, tính mạng, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả cho người thứ 3 tối đa 150 triệu đồng/người/vụ tai nạn. Còn khi bồi thường về tài sản, doanh nghiệp bảo hiểm sẽ chi trả tối đa 50 triệu đồng/vụ tai nạn.

Theo ghi nhận, hiện nay, bảo hiểm bắt buộc đối với xe máy có giá niêm yết là 55.000 đồng cho xe dưới 50cc và 60.000 đồng với xe trên 50cc. Ngoài ra, người dân có thể mua kèm thêm bảo hiểm tự nguyện để bảo đảm cho người trên xe với mức giá 10.000-56.000 đồng cho một trường hợp (không bán rời), tùy lựa chọn. 

Tuy nhiên, nói với phóng viên Dân trí, không ít người dân cho biết họ mua bảo hiểm xe máy chỉ vì có quy định thay vì quan tâm tới quyền lợi. 

Mua xe máy từ năm 2020, chị Đỗ Quyên (quận Cầu Giấy, Hà Nội) nói chị chỉ mua bảo hiểm xe máy đúng năm đầu tiên theo gói mua xe. "Gần 4 năm nay, tôi không mua bảo hiểm xe máy vì cảm thấy dường như không mang lại lợi ích gì cho người mua mà chỉ tăng doanh thu cho công ty bảo hiểm", chị nói.

Anh Nguyễn Khôi (quận Nam Từ Liêm, Hà Nội) chia sẻ, anh vẫn mua bảo hiểm xe máy hàng năm vì quy định chứ không mấy quan tâm đến quyền lợi khi mua bảo hiểm. Khi xảy ra va chạm, đa số chủ xe đều tự giải quyết mà ít nghĩ tới việc gọi cho đơn vị bảo hiểm. "Người thân của tôi từng bị tai nạn năm 2019, khi làm hồ sơ thanh toán rất phức tạp, phải chụp ảnh hiện trường, liên hệ ngay cho công ty bảo hiểm, giám định tổn thất, hóa đơn chứng từ...", anh Khôi kể.

Thực tế, tỷ lệ bồi thường bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới luôn ở mức rất thấp trong nhiều năm qua. Theo thống kê mới nhất, trong nửa đầu năm 2024, tỷ lệ bồi thường này chiếm chưa đến 10% trong doanh thu hơn 430 tỷ đồng. Số lượng xe máy tham gia bảo hiểm bắt buộc chỉ khoảng 6,5 triệu xe, chiếm khoảng 9% số lượng xe lưu hành là 72 triệu chiếc.