Bách Hóa Xanh bao giờ mới có lãi?

Chủ đề được cổ đông chất vấn nhiều nhất trong họp đại hội cổ đông tập đoàn Thế giới Di động chiều 15/5 xoay quanh tình hình hoạt động của Bách Hóa Xanh.

Khi đã độc tôn vị trí dẫn đầu mảng bán lẻ điện thoại, điện máy với hơn 50% thị phần trong nước, chuỗi bách hóa này được xem là động lực tăng trưởng chính trong tương lai của tập đoàn này, theo lời Chủ tịch HĐQT Nguyễn Đức Tài. 

Lỗi hẹn

Tại họp đại hội thường niên cách đây một năm, ông Trần Kinh Doanh - CEO Tập đoàn Thế giới Di động và cũng là người trực tiếp dẫn dắt chuỗi Bách Hóa Xanh nói với cổ đông chuỗi bán lẻ thực phẩm, hàng tiêu dùng này "nhất định phải có lãi trong năm 2021". Ông Doanh cũng thừa nhận áp lực vì luôn nhận được câu hỏi Bách Hóa Xanh bao giờ có lợi nhuận mỗi khi gặp gỡ cổ đông, nhà đầu tư. 

Đến phiên họp hôm nay, câu hỏi này tiếp tục xuất hiện. Tuy nhiên, Bách Hóa Xanh nhiều khả năng sẽ lỗi hẹn so với mốc cam kết cũ. 

Ông Doanh cho biết năm ngoái, doanh thu của Bách Hóa Xanh đã đạt hơn 20.000 tỷ đồng và đã bù đắp toàn bộ chi phí tại cửa hàng, trung tâm phân phối trước khấu hao. Tuy nhiên, chuỗi bách hóa này chưa thể hòa vốn với hai khoản chi phí quản lý chung và khấu hao.

Năm nay, mục tiêu doanh thu của chuỗi là vượt 30.000 tỷ đồng và đủ khả năng trang trải thêm chi phí quản lý chung. Tuy nhiên, phần chi phí khấu hao sẽ cần thêm một năm để có thể xử lý. Như vậy, Bách Hóa Xanh sẽ chỉ có thể đạt lợi nhuận ròng sớm nhất vào năm 2022.  

Đây cũng là lý do mà chuỗi bán lẻ hàng tiêu dùng, thực phẩm của Thế giới Di động chưa mở rộng ra miền Trung và miền Bắc. Ông Doanh chia sẻ việc chuỗi này Bắc tiến là chắc chắn nhưng việc này sẽ chỉ được triển khai khi công ty hoàn thành mục tiêu củng cố hoạt động, tăng tính hiệu quả tại khu vực đang hiện diện trong 1-2 năm tới.

Ông Doanh nhấn mạnh nếu đạt doanh thu 30.000 tỷ trong năm nay, Bách Hóa Xanh sẽ nằm trong nhóm 3 nhà bán lẻ hàng tiêu dùng, thực phẩm lớn nhất Việt Nam cùng với Saigon Co.op, VinCommerce. Tuy nhiên, CEO này cho rằng đây chưa phải là điểm dừng vì chuỗi vẫn đặt kỳ vọng tăng trưởng 30-50% mỗi năm vì tiềm năng thị trường còn rất lớn.

Những khó khăn

2020 là năm Bách Hóa Xanh mở rộng nhanh nhất với hơn 700 cửa hàng mở mới. Đến cuối năm ngoái, chuỗi này có 1.719 điểm bán. Tuy nhiên, đến hết quý I, con số này là 1.767. Như vậy, trong 3 tháng đầu năm nay, chuỗi này chỉ có thêm 48 điểm bán. 

Từ cuối năm 2020, lãnh đạo Thế giới Di động cho biết bắt đầu giảm dần tốc độ mở mới các cửa hàng bách hóa với kỳ vọng tập trung cải thiện hiệu quả hoạt động trên mỗi điểm bán. Nhưng những con số thực tế chưa cho thấy điều này. 

Năm ngoái, doanh thu bình quân mỗi cửa hàng Bách Hóa Xanh là 1,25 tỷ đồng/tháng. Trong quý I, doanh số trung bình chỉ đạt 1,1-1,2 tỷ/cửa hàng/tháng. 

Tuy nhiên, chuỗi bán lẻ này lại đạt kết quả tích cực về việc cải thiện tỷ suất lợi nhuận. Biên lợi nhuận gộp sau hủy hàng, mất mát từ mức hơn 24% đã tăng lên 25-26% vào cuối tháng 3 vừa qua. 

Ông Trần Kinh Doanh thừa nhận Bách Hóa Xanh đang phải giải quyết một số khó khăn bên trong. Việc kiểm soát chuỗi cung ứng, mua hàng chưa được chặt chẽ và đang được tập trung xử lý. Ông Doanh thông tin doanh số trong tháng 5 đang ổn định trở lại và con số bình quân có thể tăng lên 1,3-1,4 tỷ đồng/cửa hàng/tháng vào cuối năm nay.

"Một cửa hàng bách hóa mở ra cần thời gian để khách hàng từ từ làm quen và thích nghi. Các cửa hàng ở TPHCM rất ổn, những tỉnh xung quanh Bình Dương, Đồng Nai, Long An cũng có doanh số tốt. Nhưng vùng cao nguyên, miền biển, nơi chúng tôi mở rộng muộn nhất đang có doanh số thấp nhất. Càng đi xa thì việc cung ứng hàng hóa, đặc biệt là hàng tươi sống càng khó", ông Doanh nói với cổ đông.

Không chia sẻ cụ thể triển vọng của Bách Hóa Xanh nhưng Chủ tịch Thế giới Di động Nguyễn Đức Tài nhắc lại câu chuyện về Điện Máy Xanh. Thời điểm tập đoàn này đang thành công với điện thoại và nhảy sang bán lẻ điện máy, mảng kinh doanh mới cũng lỗ. Khi đó, cũng rất nhiều câu hỏi, hoài nghi được đặt ra về tương lai của Điện Máy Xanh.  

"Đến một ngày Điện Máy Xanh chuyển từ lỗ sang lời, những câu hỏi đó biến mất, giá cổ phiếu Thế giới Di động thay đổi đột ngột. Tôi tin việc này sẽ diễn ra một lần nữa khi Bách Hóa Xanh có lời. Việc chuyển từ lỗ sang lãi, từ số 0 lên số 1 sẽ cần thời gian. Sau đó, nỗ lực tăng tốc, chiếm trọn thị phần, đi từ 1 lên 1.000 sẽ diễn ra. Ngày đó sẽ là bước ngoặt lớn của tập đoàn này", ông Tài tự tin khẳng định.