10 doanh nghiệp lớn nhất thế giới năm 2012

(Dân trí) - Tạp chí Fortune vừa công bố danh sách 500 doanh nghiệp lớn nhất thế giới (Global 500) năm 2012. Năm nay không là ngoại lệ khi các công ty dầu lửa tiếp tục áp đảo tốp 10 của xếp hạng này.

Tuy nhiên, Global 500 năm nay chứng kiến một cuộc đổi ngôi khá ngoạn mục trong nhóm những doanh nghiệp đầu bảng. “Đế chế” bán lẻ Wal-Mart của Mỹ không còn giữ được vị trí số 1 trong xếp hạng của năm ngoái và rớt xuống vị trí số 3, trong khi “đại gia” dầu lửa Shell bất ngờ bật lên chiếm lấy "ngôi vương".

Trong tốp 10 của danh sách, có tới 8 công ty thuộc lĩnh vực năng lượng và có tới 3 công ty của Trung Quốc, Nhật Bản chỉ có 1 đại diện góp mặt.

Dưới đây là tốp 10 doanh nghiệp lớn nhất thế giới do Fortune công bố dựa trên doanh thu của các công ty:

Royal Dutch Shell
Xếp hạng năm 2012: 1

Xếp hạng năm 2012: 1
Xếp hạng năm 2011: 2
Doanh thu: 484,489 tỷ USD
Lợi nhuận: 30,918 tỷ USD
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu: 6,4%
Giá trị tài sản 345,257 tỷ USD
Số nhân viên: 90.000
Quốc gia: Hà Lan


Năm 2011, kế hoạch khoan tìm dầu ở Bắc Cực khiến giới truyền thông tốn nhiều giấy mực. Đây là một kế hoạch gây tranh cãi, vì nếu xảy ra tràn dầu ở khu vực này sẽ rất khó xử lý. Tuy nhiên, Shell vẫn theo đuổi kế hoạch đã vạch ra và hy vọng sẽ bắt đầu khai thác dầu ở Bắc Cực từ tháng 7 năm nay. Ước tính, trữ lượng dầu có thể khai thác ở Bắc Cực lên tới 90 tỷ thùng. Theo dự kiến của Shell, trong 10-20 năm tới, Bắc Cực sẽ trở thành nguồn dầu thô lớn nhất của hãng.

Trong ngắn hạn, tình hình Shell rất khả quan. Quý 1 năm nay, lợi nhuận của Shell tăng 11% so với cùng kỳ năm trước, lên 7,7 tỷ USD. Sự gia tăng lợi nhuận này một phần là kết quả của những dự án dài hạn vừa đi vào hoạt động như nhà máy khí hóa lỏng ở Qatar và các dự án dầu cát ở Canada.

Exxon Mobil

Xếp hạng năm 2012: 2

Xếp hạng năm 2012: 2
Xếp hạng năm 2011: 3
Doanh thu: 452,926 tỷ USD
Lợi nhuận: 41,060 tỷ USD
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu: 9,1%
Giá trị tài sản 331,052 tỷ USD
Số nhân viên: 99.100
Quốc gia: Mỹ


Exxon Mobil đã trải qua năm 2011 với thắng lợi lớn khi lợi nhuận của hãng này đạt 41,1 tỷ USD, tăng 35% so với năm 2010. Nhằm duy trì tốc độ tăng trưởng của hãng, CEO Rex Tillerson đã đẩy mạnh hoạt động trong lĩnh vực khai thác khí tự nhiên. Hiện sản lượng khí tự nhiên của Exxon ngang ngửa với sản lượng dầu lửa của hãng. CEO Tillerson tin tưởng, chiến lượng dài hạn này sẽ đem lại hiệu quả tích cực trong 25-30 năm tới.

Tuy nhiên, trong ngắn hạn, Exxon đang chịu ảnh hưởng bất lợi từ việc giá khí đốt ở mức thấp tại nhiều thị trường, trong đó có thị trường Mỹ. Trong quý 1 năm nay, lợi nhuận của Exxon giảm khoảng 11,3% so với cùng kỳ năm trước do sản lượng dầu và khí đốt cùng giảm. Giống như các hãng dầu lửa khổng lồ khác, Exxon Mobil đang tìm cách tăng sản lượng bằng cách khoan tìm dầu ở Bắc Cực.

Wal-Mart
Xếp hạng năm 2012: 3

Xếp hạng năm 2012: 3
Xếp hạng năm 2011: 1
Doanh thu: 446,950 tỷ USD
Lợi nhuận: 15,699 tỷ USD
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu: 3,5%
Giá trị tài sản 193,406 tỷ USD
Số nhân viên: 2,2 triệu
Quốc gia: Mỹ


“Đại gia” bán lẻ số 1 thế giới của Mỹ có một năm chứng kiến lợi nhuận ở các thị trường nước ngoài tăng mạnh. Trong năm tài khóa 2011, lợi nhuận của Wal-Mart tăng 6,4% lên hơn 15 tỷ USD. Tuy nhiên, sự tăng trưởng lợi nhuận này chủ yếu đến từ thị trường ngoài Mỹ. Tại Mỹ, Wal-Mart gặp nhiều khó khăn trong việc thu hút khác hàng, một phần do tỷ lệ thất nghiệp và giá nhiên liệu cao.

Ngoài những khó khăn về kinh doanh, Wal-Mart tiếp tục đối mặt với những rắc rối trong vấn đề quan hệ công chúng tại thị trường Mỹ. Trong đó, phải kể tới vụ hãng bị kiện vì phân biệt đối xử với lao động nam và nữ, nhưng sau đó Tòa án Tối cao Mỹ đã hủy vụ này vào tháng 6/2011. Tháng 4 vừa qua, nhà chức trách Mỹ lại tiến hành điều tra Wal-Mart sau những cáo buộc về việc các quan chức của hãng này đưa hối lộ ở Mexico.

BP
Xếp hạng năm 2012: 4

Xếp hạng năm 2012: 4
Xếp hạng năm 2011: 4
Doanh thu: 386,463 tỷ USD
Lợi nhuận: 25,7 tỷ USD
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu: 6,7%
Giá trị tài sản 293,068 tỷ USD
Số nhân viên: 83.400
Quốc gia: Anh


Sau vụ tràn dầu lịch sử trên Vịnh Mexico cách đây 2 năm, BP đã buộc phải bán 30 tỷ USD tài sản để có tiền khắc phụ hậu quả. Trong năm 2011, BP đã có cú lội ngược dòng ngoạn mục với mức lợi nhuận gần 26 tỷ USD, từ chỗ thua lỗ 3,3 tỷ USD trong năm 2010.

Trong năm 2011, BP tập trung vào 3 ưu tiên chính, bao gồm rà soát và tái cơ cấu các quy trình an toàn, hợp tác với những nỗ lực liên quan tới vụ tràn dầu, và thành lập một kế hoạch 10 điểm để tăng dòng tiền từ hoạt động kinh doanh. “Chúng tôi vẫn còn nhớ rất rõ thảm họa tràn dầu năm 2010 và cần đảm bảo rằng những tai nạn như thế sẽ không bao giờ xảy ra nữa”, Chủ tịch BP, ông Carl-Henric Svanberg, viết trong một lá thư gửi cổ đông.

Sinopec
Xếp hạng năm 2012: 5

Xếp hạng năm 2012: 5
Xếp hạng năm 2011: 5
Doanh thu: 375,214 tỷ USD
Lợi nhuận: 9,453 tỷ USD
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu: 2,5%
Giá trị tài sản 277,797 tỷ USD
Số nhân viên: 1.021.979
Quốc gia: Trung Quốc


Với tư cách là hãng khai thác và lọc hóa dầu lớn nhất của Trung Quốc, Sinopec tiếp tục phát triển mạnh nhờ sản lượng dầu thô và khí tự nhiên gia tăng. Tập đoàn quốc doanh này có quy mô ngang tầm với các hãng dầu lửa quốc tế hàng đầu, nhưng lại dễ chịu ảnh hưởng bất lợi từ biến động giá dầu do các biện pháp kiểm soát giá năng lượng trong nước của Chính phủ Trung Quốc. Để bù đắp thua lỗ từ lĩnh vực lọc hóa dầu, Sinopec dự kiến sẽ khai thác 50 triệu thùng dầu thô ở nước ngoài mỗi năm trong thời gian từ nay dến 2015.

Hãng này hiện đang đẩy mạnh thiết lập quan hệ đối tác và thâu tóm các công ty dầu khí nước ngoài. Vào tháng 10 năm ngoái, Sinopec đã mua hãng năng lượng Daylight Energy với giá 2,1 tỷ USD tiền mặt, nhằm giành quyền tiếp cận với nguồn dầu lửa và khí đá phiến ở Canada.

CNPC
Xếp hạng năm 2012: 6

Xếp hạng năm 2012: 6
Xếp hạng năm 2011: 6
Doanh thu: 352,338 tỷ USD
Lợi nhuận: 16,317 tỷ USD
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu: 4,6%
Giá trị tài sản 481,074 tỷ USD
Số nhân viên: 1.668.072
Quốc gia: Trung Quốc


CNPC đã vươn mình thành một doanh nghiệp cỡ bự trong ngành dầu lửa thế giới nhờ quan hệ đối tác với chính phủ các nước nhiều dầu lửa như Iraq và Qatar cũng như đẩy mạnh hoạt động khai thác dầu khí trong nước. Năm 2011, CNPC khai thác 107,54 triệu tấn dầu thô tại Trung Quốc, tăng 2% so với năm trước. Giống như nhiều công ty dầu khí khác, CNPC đang tăng cường khai thác khí tự nhiên.

State Grid
Xếp hạng năm 2012: 7

Xếp hạng năm 2012: 7
Xếp hạng năm 2011: 7
Doanh thu: 259,142 tỷ USD
Lợi nhuận: 5,678 tỷ USD
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu: 2,2%
Giá trị tài sản 351,381 tỷ USD
Số nhân viên: 1.583.000
Quốc gia: Trung Quốc


State Grid là công ty điện lực quốc doanh của Trung Quốc. Cuộc khủng hoảng nợ công ở châu Âu đã buộc nhiều doanh nghiệp của khu vực này phải tìm đến sự giúp đỡ của các công ty Trung Quốc. Đó là lý do vì sao, mới tháng trước, State Grid đã công bố kế hoạch mua lại các đường dây truyền tải điện áp cao từ một công ty Tây Ban Nha có tên Actividades de Construccion y Servicios với giá 938,2 triệu USD.

Chevron
Xếp hạng năm 2012: 8

Xếp hạng năm 2012: 8
Xếp hạng năm 2011: 10
Doanh thu: 245,621 tỷ USD
Lợi nhuận: 26,895 tỷ USD
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu: 10,9%
Giá trị tài sản 209,474 tỷ USD
Số nhân viên: 61.189
Quốc gia: Mỹ


Cho dù phải hoạt động trong môi trường kinh tế khó khăn, lợi nhuận ròng của Chevron vẫn tăng 41,4% trong năm 2011, lên mức gần 27 tỷ USD, từ mức chỉ 19 tỷ USD trong năm 2010. Chevron cũng được đánh giá cao nhờ kế hoạch xây dựng một nhà máy ethylene tại Mỹ. Ethylene là nguyên liệu để sản xuất nhựa nhẹ dùng cho xe chạy điện.

ConocoPhillips
Xếp hạng năm 2012: 9

Xếp hạng năm 2012: 9
Xếp hạng năm 2011: 12
Doanh thu: 237,272 tỷ USD
Lợi nhuận: 12,436 tỷ USD
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu: 5,2%
Giá trị tài sản 153,230 tỷ USD
Số nhân viên: 29.800
Quốc gia: Mỹ


ConocoPhillips có một chiến lược để gặt hái thành công: bớt là thêm. Hãng này tiếp tục cắt giảm phần tài sản còn lại trong hãng Luckoil của Nga và dịch chuyển trọng tâm về phía những tài sản có tỷ suất lợi nhuận cao hơn. Ngoài việc giảm nợ gần 1 tỷ USD, ConocoPhillips còn tăng được doanh thu thêm 26% trong năm 2011.

Toyota
Xếp hạng năm 2012: 10

Xếp hạng năm 2012: 10
Xếp hạng năm 2011: 8
Doanh thu: 235,264 tỷ USD
Lợi nhuận: 3,591 tỷ USD
Tỷ suất lợi nhuận/doanh thu: 1,5%
Giá trị tài sản 372,520 tỷ USD
Số nhân viên: 325.905
Quốc gia: Nhật Bản


Mấy năm gần đây, hãng xe lớn nhất của đất nước mặt trời mọc Toyota liên tục “gặp hạn”. Riêng trong năm 2011, hãng cùng lúc gặp thảm họa kép động đất-sóng thần ở Nhật và trận lụt lịch sử ở Thái Lan. Tính cả năm, doanh số của Toyota tại thị trường Mỹ giảm 7%, còn 1,6 triệu xe. Sau 3 năm dẫn đầu thế giới về doanh số, Toyota đã để tuột vị trí này vào tay hãng General Motors (GM) của Mỹ, và thậm chí còn đứng sau cả hãng Volkswagen của Đức.

Tuy nhiên, sóng gió đã qua và Toyota đã dự báo về một năm 2012 tươi sáng hơn, với doanh số của hãng trên toàn cầu dự kiến tăng 20% lên 8,48 triệu xe, cao chưa từng có từ trước đến nay.

Phương Anh
Theo Fortune