Hơn 4,6 triệu người Mỹ vỡ nợ do... chi phí đại học?

Số liệu này được tờ The Wall Street Journal đưa ngày 13/12 dẫn từ thống kê do Bộ Giáo dục Mỹ công bố. Theo đó, số người vỡ nợ (được Chính phủ xác định là không thể thanh toán được bất kỳ khoản tiền nào trong ít nhất là 1 năm) đã tăng gần 274.000 người.

Tính đến ngày 30/9, tổng số người vỡ nợ chiếm 22% số người Mỹ đang phải thanh toán các khoản nợ thời sinh viên. Tính tới quý này, tổng số nợ sinh viên không thể thanh toán được là 84 tỷ USD. Hiện tổng số nợ sinh viên mà chính phủ cấp từ trước đến nay là 1,27 ngàn tỷ USD.

Có một nghịch lý khiến không ít chuyên gia, nhà phân tích quan ngại là số người vỡ nợ sinh viên gia tăng trong bối cảnh thị trường lao động nước Mỹ dồi dào, tỷ lệ tăng trưởng kinh tế đều đặn, tỷ lệ thất nghiệp hiện ở mức thấp nhất trong 17 năm qua.

Vì thế, Ủy ban giáo dục Hạ viện Mỹ đã bắt đầu tranh luận đề xuất của đảng Cộng hòa về việc cải tổ chương trình nợ sinh viên.

Theo đó, sẽ giảm số tiền mà sinh viên và phụ huynh những sinh viên chưa tốt nghiệp có thể mượn để trang trải học phí và sinh hoạt; đồng thời sẽ chấm dứt những đề xuất giãn nợ cho những người chọn phương án thanh toán trong thời gian nhất định. Bởi lẽ, vỡ nợ để lại những hậu quả lâu dài cho cả con nợ lẫn nền kinh tế.

Những người vỡ nợ sau này sẽ khó có thể vay tín dụng hay mượn tiền để mua nhà và ô tô. Đổi lại, điều này sẽ kìm hãm sự tăng trưởng của nền kinh tế đất nước. Mặt khác, những vụ vỡ nợ có thể gây phương hại tới ngân sách liên bang trong những năm tới do chính những người đóng thuế phải gánh những khoản cho vay không được thanh toán này.

Giới chức ngân sách chính phủ cũng thừa nhận, những năm gần đây chương trình cho sinh viên vay tiền đã không đạt được những mục tiêu thu nhập một phần vì người vay đã không thanh toán được nợ và sử dụng các phương án liên bang khác để giảm nợ.

Những phương án này gồm, cho phép người nợ được giảm hóa đơn hàng tháng nếu lựa chọn tự động trích một phần thu nhập để thanh toán, hay tạm ngừng thanh toán trong thời gian gặp khó khăn về tài chính như thất nghiệp.

Chính phủ Mỹ khẳng định cho vay sinh viên là đầu tư có lợi nhuận, song gần đây cho thấy mục tiêu ấy đã không đạt được khi việc hoàn trả nợ gặp khó khăn. Ngoài việc không thanh toán được, các con nợ còn sử dụng phương án nhằm được giảm nợ.

Về nguyên nhân của nghịch lý “vỡ nợ” này, nghiên cứu mới đây của Ngân hàng Dự trữ Liên bang New York cho thấy những người vỡ nợ chủ yếu là những người bỏ học trước khi nhận được bằng tốt nghiệp, và theo học tại các trường hoạt động vì lợi nhuận và cao đẳng cộng đồng.

Lệ Thu