Nhớ Trịnh Công Sơn - một người thầy giáo

Người đời nhắc đến Trịnh Công Sơn con người nhạc sỹ, nhưng cả cuộc đời ông vẫn tự hỏi “Tôi là ai, là ai…?”. Và trong phần đời “là ai” ấy, Trịnh Công Sơn có bóng dáng của nghề giáo.

 

Nhớ Trịnh Công Sơn - một người thầy giáo



Trịnh Công Sơn năm 25 tuổi vừa tốt nghiệp trường Sư phạm Quy Nhơn. Mang theo mối tình với người con gái xứ Huế đẹp mà “nắng hờn ghen môi, mây hờn ghen tóc” đến ẩn dật ở nơi chênh vênh “chỉ có người với trời” - thị trấn B’Lao và làm nghề thầy giáo. Theo thầy giáo Tạ Quang Sum - Hiệu trưởng Trường THPT Trần Hưng Đạo (Cam Ranh, Khánh Hòa) thì thầy Trịnh Công Sơn đã trở về làm giảng viên của trường Đại học Khoa học Huế.

Đã hơn 1 thập kỷ người thầy giáo - Nhạc sĩ tài hoa Trịnh Công Sơn khuất núi, những ấn tượng về ông từ thuở thầy Sum còn là sinh viên vẫn nguyên vẹn như thuở nào. "Từ niên khoá 1973 - 1974, trường Đại học Khoa học Huế tổ chức dạy nhiều tín chỉ cho sinh viên các năm cuối. Trong đó, tín chỉ “Nhạc Trịnh Công Sơn” được sinh viên ghi danh học đông nhất. Với Huế, Trịnh Công Sơn như là một công dân danh dự. Còn với với Đại học Huế, Trịnh Công Sơn là người anh rất thân thương của mọi thế hệ”.

Trong tâm trí của thầy Sum vẫn còn nhớ như in: “Ngày mở đầu tín chỉ, thầy Sơn đến trường trên chiếc xe đạp màu trắng, áo xanh da trời nhạt, quần jean trắng, mũ phớt trắng và cặp kính cận gọng đồi mồi… Bao nhiêu năm rồi, trong kí ức những con người của một thời Đại học Huế, vẫn hiển hiện bóng hình người thầy – người nhạc sĩ tài hoa nổi bật trên sân trường Đại học Khoa học buổi sáng ngày hôm ấy.

Thầy khoan thai bước lên bục giảng trong sự đợi chờ háo hức của hàng trăm sinh viên trẻ ngồi kín giảng đường C. Ai cũng mong sẽ được nghe thầy Sơn giảng về từng bài hát, giai điệu và ca từ rất riêng mà thầy đã viết.

Thầy Sum đã được làm quen với những nguyên lý cơ bản khi đến với âm nhạc, thầy hoài niệm: Những đôi mắt lấp lánh - cổ ngẩng cao để được nhận cho bằng hết lời nói nhỏ nhẹ của thầy. Nhưng suốt buổi sáng hôm ấy, thầy dạy chúng tôi cách kẻ dòng - cách ký hiệu nốt nhạc và các loại khoá. Những buổi học sau là xướng âm - thẩm âm, và nhiều chi tiết khác về nhạc lý mà mỗi người học nhạc sơ cấp cần phải học.

Thầy làm việc rất nghiêm túc, đến đúng giờ. Đặc biệt thầy Sơn không hút thuốc trong suốt buổi dạy, có lẽ đó là sự chịu đựng lớn nhất của người nghiện thuốc như thầy trong một ngày. Chữ viết trên bảng đẹp, trình bày trang nhã mẫu mực, phản ánh phong cách sư phạm của một thầy giáo đã từng học và tốt nghiệp từ trường Sư phạm Quy Nhơn vang tiếng một thời của miền Trung. Thỉnh thoảng thầy dừng lời giảng, mời một ai đó đứng lên xướng âm một đoạn ngắn trong bài hát tự chọn. Thầy tỏ ra lơ đãng khi người hát chọn nhạc phẩm của thầy.

Cuối cùng cũng đến phút chia tay thật cảm động, khi hai sinh viên thay mặt lớp lên tặng hoa thầy. Cây đàn ghi-ta gỗ được mang ra trao vào tay thầy với lời mời thật thiết tha. Thầy tần ngần một lát rồi hát tặng lớp bài Để gió cuốn đi. Giảng đường im ắng, những người trẻ lặng nghe:“Sống trong đời sống cần có một tấm lòng…”

Mười một năm rồi thầy lìa cõi tạm, thầy thôi ở đậu cành tre - ở trọ trong khe nước nguồn. Thầy đã có Một cõi đi về riêng cho mình, miên viễn không còn chiêm bao! Thầy đi Bỏ lại con đường. Ngàn dâu cố quận muôn trùng nhớ thêm.

Nhớ Trịnh Công Sơn - một người thầy giáo


Với 600 ca khúc được phổ biến rộng rãi, nhạc sỹ Trịnh Công Sơn được ví như một tài năng lớn của nền âm nhạc Việt Nam. Những ca khúc của Ông mãi mãi có sức ảnh hưởng to lớn đối với bao thế hệ người nghe nhạc. Khó có lời nào diễn tả hết về Trịnh Công Sơn, nhạc sĩ Văn Cao từng nhận xét: "Trong âm nhạc của Sơn, ta không thấy dấu vết của âm nhạc cổ điển theo cấu trúc bác học phương Tây. Ông viết hồn nhiên như thể cảm xúc nhạc thơ tự nó trào ra”.

Trịnh Công Sơn có tên trong tự điển Bách Khoa Pháp “Encyclopédie de tous les pays du monde” (Coll. Les Millions) và từng được trao tặng nhiều giải thưởng trong nước và quốc tế. Nhưng có lẽ giải thưởng lớn nhất dành tặng người nhạc sĩ tài hoa này chính là hàng triệu “tín đồ” đã yêu ông và thuộc nằm lòng những tác phẩm của Trịnh như một lẽ thật tự nhiên, dung dị. Và tên ông đã được những “tín đồ” đặt cho một dòng nhạc mang nét riêng - nhạc Trịnh.

Hầu như ai cũng biết câu hát nổi tiếng "Sống trên đời sống cần có một tấm lòng". Vì lẽ đó, rất tự nhiên tất cả các ca sĩ hàng đầu của Việt Nam đều hát nhạc Trịnh như một niềm đam mê không thể thiếu trong sự nghiệp của họ. Và chính ông đã có một ảnh hưởng lớn đến không ít những thế hệ nhạc sỹ, ca sỹ sau này. Những gì Trịnh để lại cho nền âm nhạc Việt như “bóng núi” in dấu vĩnh cửu trên bầu trời.

Tới đây, trong “Đêm nhạc xưa và những tình khúc Trịnh Công Sơn” diễn ra vào 20h ngày 19-20/11 tại Nhà hát Lớn, với sự tham gia của diva Hồng Nhung, Đàm Vĩnh Hưng và các ca sỹ Thu Minh, Tấn Minh… khán giả Thủ đô có dịp nghe nhạc Trịnh để nhớ về bóng dáng của một thầy giáo, một nhạc sỹ tài hoa. Đây là món quà mà đạo diễn NSND Trần Bình dành tặng nhân ngày Nhà giáo Việt Nam 20/11.

Pi Uy