"Cõi nhân gian": Từ cuộc đời bước vào tác phẩm

Nhà văn Nguyễn Phúc Lộc Thành là tác giả của tập truyện ngắn Táo vàng tục lụy và tiểu thuyết Cõi nhân gian - tiểu thuyết này được phát triển từ truyện ngắn Vào đời được anh sáng tác từ những năm đầu 90 của thế kỷ trước.

Cõi nhân gian, ngay từ khi xuất hiện vào năm 1994 đã là tác phẩm gây chú ý với bạn đọc. Tác phẩm này vinh dự có mặt trong thư viện của trường Đại học Harvard và nhiều trường đại học  khác tại Mỹ. 

Cứ ngỡ, anh sẽ tiếp tục dấn thân cùng văn chương. Nhưng rồi anh biến mất khỏi văn đàn và trở thành một doanh nhân.

Tháng 9/2018, Nguyễn Phúc Lộc Thành trở lại với văn chương, không phải là văn xuôi mà là thơ. Anh ra mắt tập thơ Giấc mơ sông Thương bao gồm 108 bài thơ, kèm 18 bức tranh sơn dầu vẽ minh họa của nhà thơ Nguyễn Quang Thiều.

Khi đó, nhà thơ Trần Đăng Khoa chia sẻ, năng khiếu văn chương của Nguyễn Phúc Lộc Thành phát lộ từ sớm. Ngay những ngày phiêu bạt xa xứ, Nguyễn Phúc Lộc Thành đã tham gia cuộc thi viết truyện ngắn ở Liên Xô và đạt giải Nhất (truyện ngắn Vào đời). Anh đã bật mí việc phát triển tiểu thuyết Cõi nhân gian thành một trường thiên tiểu thuyết.

Và rồi, Nguyễn Phúc Lộc Thành thực hiện ấp ủ. Những ngày cả nước đối mặt với giai đoạn 4 dịch bệnh Covid -19, Nguyễn Phúc Lộc Thành "đóng cửa" viết. Trước Tết Nhâm Dần 2022, bộ trường thiên tiểu thuyết Cõi nhân gian 8 tập, bản in gồm 4 quyển ra mắt bạn đọc. Khổ sách 18x24cm, mỗi quyển (2 tập/quyển) dày gần 450 trang.

Nếu như tiểu thuyết Cõi nhân gian xuất bản năm 1995, có 20 chương, dày 360 trang được anh hoàn thành trong hơn một tháng thì trường thiên tiểu thuyết Cõi nhân gian cứ hơn 10 ngày anh hoàn thành một tập. 

"Trong hơn 5 tháng viết Cõi nhân gian từ tập 2 đến tập 8, nhà thơ Nguyễn Quang Thiều đã đọc bản thảo và luôn động viên tôi: "Ông tập trung cao độ, các tập trước đều hấp dẫn và đạt độ cao, đừng để tập nào chùng xuống".

"Điều đầu tiên chính là sự lôi cuốn, nhân vật rất cá tính, câu chuyện chặt chẽ và bao quát xã hội, gọi ra được bản chất thời đại, nể phục ông quá". Khi tôi báo anh, vừa viết xong dòng cuối cùng của bộ tiểu thuyết, anh nhắn lại: "Ông đã đi qua một đại dương. Chúc mừng và thán phục".

Hôm sách in ra, cầm bộ sách trên tay, anh nhắn ngay cho tôi: "Tôi vừa được cầm Cõi nhân gian, xúc động quá. Đồ sộ. Thấy sách mới cảm nhận rõ hơn về Nguyễn Phúc Lộc Thành một lần nữa. Tuyệt vời. Bộ sách sẽ có sức công phá trong bạn đọc", nhà văn Nguyễn Phúc Lộc Thành chia sẻ.

Xã hội trong Cõi nhân gian là xã hội có hoàn cảnh lịch sử kéo dài từ những năm đầu đất nước đối mặt với mưu sinh, bắt đầu nền kinh tế thị trường cho đến tận hôm nay. Hàng chục nhân vật xoay quanh tuyến nhân vật chính, những xung đột lợi ích, mất còn, tha hóa.

Nhà văn Tạ Duy Anh từng nhận xét khi Cõi nhân gian trình làng năm 1995: "Cái đáng nói trong Cõi nhân gian là khả năng "màu sắc hóa" các ý nghĩa. Thế giới hỗn tạp quay cuồng bởi các mảng màu. Bảng màu biến hóa, lúc hỗn loạn, lúc từ từ tương đồng với những mảnh đời nhập nhòa.

Cái ác không hẳn đen khi ánh sáng cứu rỗi, đôi khi hừng lên để người ta cảm giác về cái tôi kịp om đang vây bọc mình. Điều này được tác giả thể hiện rất rõ qua nhân vật Tám, y là ác quỷ nhưng trong y lại tiềm tàng cả phẩm chất của người độ thế".

Cõi nhân gian mang trong lòng nó triết lý cuộc sống nhân quả, chứa đựng thông điệp về cái đẹp, ý nghĩa căn cốt nhất của cuộc sống, đó là thấu cảm, sẻ chia giữa con người. Điều này có giá trị bất biến, chỉ nhận ra khi con người trải đủ va đập của cuộc đời, sau những vật vã của âm mưu, thủ đoạn.

Nhà thơ PGS.TS. Nguyễn Linh Khiếu đọc xong tập 1 của trường thiên tiểu thuyết Cõi nhân gian đã hạ bút: "Tôi vốn là người hâm mộ lục bát Nguyễn Phúc Lộc Thành. Với tôi, Thành là người tiên phong đổi mới thơ lục bát. Tôi chưa đọc văn xuôi của anh. Tôi dành buổi tối để đọc tập 1 Cõi nhân gian, và tôi hoàn toàn bị cuốn hút.

Tôi chỉ đọc văn xuôi thế giới, đọc văn xuôi trong nước không nhiều. Nhưng tôi đã bị Nguyễn Phúc Lộc Thành lôi cuốn đến nỗi suýt nữa mất trắng đêm. Tôi đã bị văn xuôi của anh hoàn toàn thuyết phục.".

Đến với văn chương hơn 30 năm nay, nhưng năm 2021 vừa qua, Nguyễn Phúc Lộc Thành mới gia nhập Hội Nhà văn Việt Nam, trở thành tân hội viên theo lời mời của Ban Chấp hành Hội Nhà văn Việt Nam. 

Nhà thơ Ngô Đức Hành