Hành trình chinh phục Sơn Đoòng kỳ vĩ (Phần 1)

Tôi vốn thích biển nên thường ít quan tâm tới các chuyến thám hiểm rừng núi. Rồi một ngày, tôi xem một phóng sự về Sơn Đoòng phát trên chương trình Good Morning America vào tháng 3 năm 2015, những hình ảnh thiên nhiên và hang động đầy ấn tượng và những thách thức chinh phục hang động tự nhiên lớn nhất thế giới ngay ở miền Trung nước ta đã thôi thúc tôi. Cùng năm đó, chuyến leo Fansipan thành công đã thay đổi quan niệm của tôi về các chuyến đi núi. Tôi quyết định đăng ký tour thám hiểm Sơn Đoòng.

Tôi đăng ký tour đi Sơn Đoòng vào tháng 8/2016 với Oxalis, công ty duy nhất được phép tổ chức tour thám hiểm Sơn Đoòng và được duyệt đơn cho chuyến tour xuyên hang Sơn Đoòng 4 ngày 3 đêm khởi hành ngày 6/6.

Tour này mới được tỉnh Quảng Bình cho phép thử nghiệm tổ chức và đến đoàn tôi tham gia mới là đoàn thám hiểm xuyên hang thứ 4. Mỗi năm chỉ được phép tổ chức cho không quá 500 khách đi tour Sơn Đoòng và mới được phép đưa thêm không quá 200 khách đi thử nghiệm xuyên hang.

Ngày 0 - Chuẩn bị cho chuyến thám hiểm

Tôi bay từ Hà Nội vào Đồng Hới sáng ngày 6/6. Đoàn chúng tôi gồm 10 người về thẳng Chày Lập Farm, khu nghỉ và cũng là điểm tập trung, để nghỉ ngơi chuẩn bị cho chuyến đi vào ngày hôm sau.

Trao đổi trên xe, mọi người rất phấn khích cho chuyến thám hiểm, cũng có hai thành viên nữ của đoàn tỏ ra khá lo lắng do chủ yếu chỉ tập yoga và chơi golf, hoàn toàn chưa có kinh nghiệm leo núi cũng như đi rừng. Được biết, trong quá trình đi tour Sơn Đoòng, nếu thấy bất cứ thành viên nào không đủ sức khỏe để tiếp tục chuyến đi, chuyên gia người nước ngoài dẫn đoàn có quyền từ chối và đưa thành viên đó quay ra ngoài hang để đảm an toàn cho cá nhân đó và cả đoàn.

Tối hôm đó, chúng tôi được các chuyên gia hướng dẫn về an toàn và các yêu cầu nghiêm ngặt bắt buộc phải tuân thủ trong suốt hành trình khám phá hang Sơn Đoòng.

Chuyến thám hiểm với lộ trình khoảng 25km tiềm ẩn nhiều rủi ro nên buổi hướng dẫn (briefing) khá dài. Trong suốt hành đó, chúng tôi sẽ không được tự đi một mình mà không có người hướng dẫn đi kèm - vì sự an toàn của chúng tôi. Không ai được xả rác hay lấy bất cứ thứ gì từ rừng hay hang và chỉ được đi một lối đi nhất định nhằm bảo tồn một Sơn Đoòng còn nguyên sơ. Thời tiết trong những ngày chúng tôi đi dự báo có mưa, có nghĩa sẽ khó khăn hơn trong việc di chuyển và có thể bị cảm đột ngột nếu đang đi nóng gặp mưa.

Theo quy định mỗi đoàn khám phá Sơn Đoòng không được quá 10 người khách. Hỗ trợ 10 người khách có 1 chuyên gia hang động người Anh, 1 hướng dẫn viên người Việt, 2 đầu bếp, 5 người hỗ trợ về an toàn và hướng dẫn đoàn cùng 20 porters (nhân viên khuân vác) và 1 nhân viên kiểm lâm của Vườn Quốc gia Phong Nha Kẻ Bàng đi cùng giám sát.

Ngày 1 - Những người khám phá và đưa hang Sơn Đoòng ra thế giới

Xe đón chúng tôi ở Chày Lập lúc 9h và sau một tiếng đã có mặt ở điểm tập kết ở km35 nhánh Tây đường Hồ Chí Minh. Trước năm 2008 khi chưa mở đường, để đến được điểm tập kết này phải mất tới 4 ngày đi rừng. Tại đây, chúng tôi đã gặp các hướng dẫn viên cùng một nhân viên kiểm lâm tên Tuệ đi theo đoàn. Đây cũng là chuyến đi Sơn Đoòng đầu tiên của anh nên anh cũng rất phấn khích.

May mắn cho chúng tôi là có anh Hồ Khanh, người đã phát hiện ra hang Sơn Đoòng và ông Howard Limbert, người có công khám phá và đưa hang Sơn Đoòng ra với thế giới, đi dẫn đoàn.

Tôi ấn tượng với dáng người cao lớn, gương mặt điển trai và nụ cười hiền lành của anh Hồ Khanh. Anh Hồ Khanh kể cho tôi anh đã phát hiện ra cửa hang Sơn Đoòng năm 1991 trong một lần vào rừng tìm trầm. Lần đó anh ấn tượng với cửa hang này bởi tiếng rít của gió thổi từ trong ra. Năm 2006, ông Howard Limbert đã tìm anh Hồ Khanh để hỏi và nhờ dẫn đến hang có tiếng rít gió đặc biệt này vì ông biết rằng đó là dấu hiệu của một hang động lớn. Tuy nhiên, sau 2 năm nỗ lực tìm kiếm, anh Hồ Khanh mới tìm lại được cửa hang Sơn Đoòng.

Năm 2009, anh đã đưa ông Howard cùng đoàn thám hiểm gồm 10 chuyên gia hang động của Hiệp hội Hang động Hoàng Gia Anh đến hang Sơn Đoòng khảo sát. Sơn Đoòng được thế giới biết đến và công nhận là hang động tự nhiên lớn nhất thế giới sau chuyến thám hiểm tháng tư năm 2009 này.

Hang Én

Từ điểm tập kết chúng tôi cắt rừng xuống phía dưới chân núi bắt đầu hành trình của mình.

Sau 1,5 tiếng chúng tôi vượt qua đoạn đường khoảng 3km có nhiều suối và ăn trưa ở bản Đoòng nơi có khoảng 10 hộ dân và 40 nhân khẩu người dân tộc Bru Vân Kiều sinh sống.

Trong lúc ăn trưa, ông Howard nói với tôi rằng đoàn của chúng tôi có thể thực hiện chuyến thám hiểm Sơn Đoòng. Ông nói vậy vì một số đoàn khác đã mất khoảng hơn 3 tiếng mới tới được bản Đoòng. Năm ngoái, đã có 10 khách phải bỏ cuộc vì không thể đi tiếp.

Trời bắt đầu mưa khi chúng tôi khởi hành đi về hang Én nơi chúng tôi sẽ nghỉ đêm đầu tiên. Đặc sản của trời mưa là vắt. Rất nhiều vắt và chẳng có ai trong đoàn là thoát khỏi bị vắt cắn. Trời mưa cũng làm nước ở các dòng suối dâng lên cao và chảy siết hơn, làm cho việc di chuyển qua suối khó khăn hơn. Chúng tôi đến cửa hang Én vào lúc 4h chiều sau khi vượt qua khoảng tổng 10km đường rừng núi. Lúc này các porters đã dựng xong lều, toilets và bắt đầu chuẩn bị đồ ăn.

Sau khi nhận lều và đồ đạc trước đó gửi porters, tôi cùng một số thành viên của đoàn đã tắm trên khúc sông chảy qua hang Én và đợi porters chuẩn bị ăn tối. Sau khi ăn tối xong lúc 8h30, mọi người về lều của mình ngủ để chuẩn bị cho ngày thứ 2 được đánh giá là khó khăn nhất trong cả hành trình 4 ngày. Tuy nhiên, tôi và nhiều thành viên trong đoàn không ngủ được do thay đổi môi trường và do tiếng kêu của chim én. Trên đầu của chúng tôi là 2 triệu con chim én.

Trời mưa cả đêm báo hiệu khó khăn cho ngày hôm sau do nước ở các dòng suối dâng lên.

Ngày 2 - Vào hang Sơn Đoòng

Chúng tôi rời hang Én lúc 9h sáng. Quần và giầy bị ướt ngay khi rời khỏi cửa hang Én do phải đi qua dòng sông chảy qua hang. Chúng tôi dành thời gian chụp ảnh ở cửa sau của hang nơi có cửa hang rộng và khung cảnh bên ngoài rất đẹp. Ngoài trời bắt đầu mưa to.

Trời mưa, nước ở dòng sông trước cửa hang dâng lên cao tầm 80cm nên ông Howard quyết định đưa đoàn đi trên lối trên cao trên núi thay vì đi dọc sông như bình thường. 11h30 chúng tôi đến trước cửa hang Sơn Đoòng để ăn trưa và đeo các thiết bị leo núi để chuẩn bị vào hàng. Lúc này mọi người đã ướt sũng vì mưa. Chúng tôi kiểm tra bắt vắt cho nhau và thay sang áo khô vì lộ trình phía trước sẽ ở hoàn toàn trong hang.

Cửa hang Sơn Đoòng khá nhỏ, đứng cách 15m nếu không được hướng dẫn bạn cũng sẽ không nhìn thấy nó. Sau khi tụt xuống dốc trơn dựng đứng, chúng tôi đến cửa hang Sơn Đoòng. Gió lạnh thổi mạnh từ lòng hang tối om và sâu thẳm phía dưới làm bất kỳ ai cũng phải rùng mình. Tôi hiểu vì sao trước đó anh Hồ Khanh và nhiều người Việt khác không muốn vào hang.

Từ miệng hang xuống dưới lòng hang sâu khoảng 80m và đoàn chúng tôi mất khoảng hơn 1 tiếng để từng người đu dây xuống.

Từ lòng hang chúng tôi di chuyển trong bóng tối tới dòng sông chảy rất xiết để đi tiếp tới hố sụt (khu vực trần hang bị sập từ hàng triệu năm trước và tạo ra khoảng trống) thứ nhất. Bình thường nếu không có cây cầu bắc qua dòng sông này thì chỉ có các nhà thám hiểm chuyên nghiệp mới qua được. Lộ trình lúc này rất nguy hiểm vì bên kia vách núi nơi chúng tôi đi là vực sâu hơn 100m nơi có dòng sông chảy siết chạy ngầm vào lòng núi.

Sau khi đi khoảng 1 tiếng, chúng tôi vào trong hang nơi có mái trần rất cao và rộng nơi chứa một cột nhũ đá cao khoảng 70m. Tất cả chúng tôi đều nằm ngửa xuống lòng hang vừa để nghỉ vừa để ngắm nhũ đá to được đánh giá là cao nhất thế giới này.

Đến 4h chiều chúng tôi đến điểm tập kết ở hố sụt 1 để nghỉ đêm thứ 2. Sau khi trút bỏ đồ đạc, cả đoàn rủ nhau đi tắm ở dòng sông trong hang.

Ở hố sụt đầu tiên không khí rất ẩm ướt nên mọi thứ đều như bị nhúng nước nếu không bỏ trong túi nilon bọc kín. Cả đoàn rất kỳ vọng vào ngày hôm sau để khám phá những nơi được coi là đẹp nhất trong cả hành trình...

Bài và ảnh: Đức Hùng
(Còn nữa)