Nhìn từ Sông Tranh 2

Bước đầu khảo sát, các chuyên gia của đoàn công tác đưa ra nhận định công trình này có lỗi từ thiết kế, thi công đến vận hành. Tưởng cũng không cần phải nói thêm về những lý do chống chế từ phía Ban quản lý Dự án thủy điện 3, bởi vì những dòng nước tuôn trào qua các khe nứt của chiếc đập đã nói thay tất cả.

Chuyện sai sót kỹ thuật hay sai phạm trong xây dựng công trình này rồi sẽ được làm rõ, nhưng trước mắt là phải bỏ tiền ra sửa chữa. Tiền đó lấy từ nguồn ngân sách hay những cá nhân, tập thể, doanh nghiệp liên quan chịu trách nhiệm?  

Đây chính là vấn đề cần phải được giải quyết sòng phẳng, dân không đóng thuế để cho người khác khắc phục lỗi hay sai phạm do họ gây ra. Đồng tiền của dân phải được minh bạch, sử dụng đúng mục đích và có hiệu quả.

Trong các dự án đầu tư, công trình xây dựng hạ tầng luôn tiềm ẩn những mối nguy hiểm như đã xảy ra ở đập thủy điện Sông Tranh 2. Công trình bị rút ruột, làm ăn gian dối không ít. Có những vụ bị phát hiện, xử lý theo pháp luật; nhưng cũng có những công trình được thiên tai xóa sạch dấu vết. Sau một cơn bão hay cơn lũ đi qua, cầu đường, đê điều hư hỏng, đó là cơ hội để phi tang chứng cứ và cũng là cơ hội để xây dựng cái mới với một quy trình rút ruột cũ. Tiền của thất thoát theo những công trình này quá lớn, còn đâu để nước mạnh dân giàu.

Để hạn chế được những thất thoát như đã phân tích, ngoài chấn chỉnh các hoạt động chuyên môn như thẩm định, kiểm tra, giám sát thực hiện các dự án, công trình, việc phải làm đó là xử lý sai phạm của các cá nhân, đơn vị liên quan. Như đối với Sông Tranh 2, không thể khắc phục sự cố là xong mà còn làm rõ trách nhiệm hành chính, bồi thường chi phí khắc phục hậu quả, thậm chí là trách nhiệm hình sự nếu có đủ căn cứ.

Cả nước có rất nhiều đập thủy điện và các dự án đang triển khai, xử lý thật nghiêm túc những sai phạm tại đây là thực thi phép nước, đồng thời lấy đó làm gương cho những đơn vị khác. Ai cũng biết, hậu quả của một con đập kém chất lượng gây ra khác xa với một con đường gian dối. Không thể phó thác sinh mạng và tài sản của hàng triệu dân ở  vùng hạ lưu cho các công trình  không đảm bảo an toàn như Sông Tranh 2.     

Theo Lê Thanh Phong  (Lao động)