Trắng đêm “đánh” tôm giống “lậu”: “Thi gan” với thanh tra!

Một đêm đầu tháng 12, chúng tôi theo chân Đoàn thanh tra của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) tỉnh Bạc Liêu, do ông Hà Văn Buôl (Chánh Thanh tra Sở) làm Trưởng đoàn, đi “đánh” tôm giống “lậu”. Chúng tôi khá bất ngờ khi số thành viên của Đoàn thanh tra chỉ “bàn tay 5 ngón”, ngoài Trưởng đoàn Buôl, thì còn 2 thanh tra viên và 2 công an là Thượng úy Ngoan (CSGT) và một Trung úy cảnh sát kinh tế. Trước khi đi, một thành viên trong đoàn đã “dằn mặt”: “Đi tới sáng nhé, không thức khuya được thì chịu không nỗi đâu đó”. Chúng tôi quả quyết: “Các anh tới đâu, em tới đó”.

Le lói ánh đèn pin trong đêm

21h đêm ngày 7/12, xe ôtô của đoàn bắt đầu rời Sở NN&PTNT hướng ra tuyến QL1A, rồi đậu lại trên địa bàn huyện Vĩnh Lợi chờ vào trận “đánh”. Nhưng có vẻ như hôm nay yên ắng hơn so với mấy ngày trước, khi đến hơn 22h mà chẳng thấy một xe tải nào khả nghi đi qua. “Phải nhìn thật kỹ vì có xe chạy rất nhanh, chủ yếu là nhìn biển số xe, biển hiệu từ các tỉnh miền Trung như Khánh Hòa, Ninh Thuận,… vào đây, hầu hết là những xe có chở tôm giống”, một thành viên trong đoàn dặn dò.

Đang căng mắt “chống lại” cơn buồn ngủ thì một chiếc xe tải mang biển số 79C-032.84 vụt qua, lúc này là gần 23h, đoàn nhanh chóng vào ôtô, tôi cũng bừng tĩnh lao lên, tài xế Sơn tăng tốc đuổi theo. Công nhận là những chiếc xe tải có dấu hiệu chở tôm giống “lậu” chạy khá nhanh, chỉ mới thấy đó mà đã mất hút. Khi gần đến ngã 5 vào trung tâm TP Bạc Liêu, cách điểm ban đầu đến mấy cây số, đoàn mới đuổi kịp, Thượng úy Ngoan liền tuýt còi cho chiếc xe tải dừng lại. Đoàn kiểm tra thấy trên xe có hàng trăm bao chứa tôm giống, nhưng chẳng có giấy tờ gì. Ngay tức thì, cả tài xế và xe được “di lý” về Trạm kiểm dịch cách đó gần hơn 1 km để xử lý theo quy định.

“Xử” xong xe tải 032.84, đoàn tiếp tục rảo quanh trên tuyến QL1A về hướng Sóc Trăng để “đánh” tiếp xe khác. Liên tục, trong khoảng thời gian từ hơn 23h đến 00h, nhiều chiếc xe tải mang biển số 85 như 85T-3103, 85C-022.17, 85C-027.79, 85C-014.72 từ hướng Sóc Trăng đổ về, đều bị đoàn chặn lại. Những chiếc xe này đều chở rất nhiều tôm giống, nhưng trưng ra giấy tờ đầy đủ, nên được cho đi.

Theo một thành viên đoàn thanh tra, thời gian qua, qua ghi nhận cho thấy, nhiều chiếc xe tải có biển số 85 đều có chở tôm giống đi vào giờ khuya như thế này, tất cả đều được kiểm tra kỹ. Nếu có giấy tờ đầy đủ, hợp lệ thì đoàn giải quyết rất nhanh chóng để tạo điều kiện cho họ lưu thông.

Trong quá trình kiểm tra các xe, tận mắt nhìn các anh thanh tra soi từng chữ, từng con số, từng con tôm giống nhỏ li ti dưới ánh đèn pin le lói mà chúng tôi không khỏi thán phục. Chúng tôi thấy có những giấy tờ của tài xế đưa ra chữ thì ngoằn ngoèo, số thì mờ,… mà chẳng thể đọc được gì. Có lẽ chỉ bằng “con mắt nghề” và là một công việc quen thuộc nên các thành viên đoàn thanh tra mới biết rõ đâu là “cội nguồn” của hàng tôm giống này.

“Cù cưa” với thanh tra

Khoảng thời gian 00h trở về sáng được xem là thời điểm “đi” hàng tôm giống rầm rộ của nhất của các xe tải. Theo một tài xế tiết lộ, các xe đi từ các tỉnh Khánh Hòa, Ninh Thuận,… vào đến Bạc Liêu khoảng 12 tiếng đồng hồ. Hầu hết các xe xuất phát phía tỉnh ngoài là lúc 13h chiều, khi đến Bạc Liêu là đã hơn 1h sáng hôm sau. Cánh tài xế chỉ có nhiệm vụ được thuê chở hàng, còn hàng thế nào, giấy tờ ra sao,… thì của chủ hàng lo.

Hơn 1h sáng, gần khu vực trạm thu phí Bạc Liêu trên địa bàn xã Châu Hưng A (huyện Vĩnh Lợi) đoàn thanh tra tiếp tục phát hiện chiếc xe mang biển số 79C-048.96 khả nghi. Ngay sau đó, xe này bị chặn lại theo yêu cầu, trên xe chở 110.000 con tôm giống (qua kiểm tra số lô) bị phát hiện chưa qua kiểm dịch.

Sau khi đưa xe trên về Trạm kiểm dịch, đoàn thanh tra lại hướng về khu vực giáp Bạc Liêu với Sóc Trăng để thăm dò tình hình. Khi đi qua địa phận tỉnh Sóc Trăng một đoạn, đoàn phát hiện xe tải biến số 79C-038.93 đang chạy rất nhanh theo hướng ngược lại. Ngay tức thì, tài xế Sơn cho xe quay đầu đuổi theo. Nhưng một tình huống “tréo ngoe” xảy ra là chiếc xe tải này bất ngờ đậu lại ngay trên địa phận Sóc Trăng, cách Bạc Liêu chỉ vài chục mét.

Khi chúng tôi chưa rõ nguồn cơn vì sao xe tải 038.93 bỗng dưng dừng lại, thì một thành viên trong đoàn kết luận: “Bó tay, xe này biết cách đối phó đấy”. Thì ra, đoàn thanh tra không làm gì được xe tải này, bởi không thể tiến hành kiểm tra xe trên địa bàn tỉnh khác, mà phải chờ lọt qua tỉnh nhà thì mới “đánh” được. Đây cũng là một khó khăn, bất cập trong công tác xử lý tôm “lậu”.

Chờ một lúc không thấy xe 038.93 có động tĩnh gì, Trưởng đoàn Buôl nhận định xe này chắc chắn đang chở tôm giống “lậu” với số lượng lớn, nên đang muốn “cù cưa” với đoàn chờ thời cơ “biến mất”, nên chúng tôi quyết định quay ngược trở lại Sóc Trăng để “điệu hổ ly sơn”. Khi chúng tôi đang tạm dừng ở một điểm trên địa bàn huyện Thạnh Trị (Sóc Trăng), thì chiếc xe tải 038.93 cũng bất ngờ chạy ngược lại, rồi bấm còi inh ỏi khi đi ngang qua xe của đoàn như muốn “thi gan” thách thức. Quyết định “đánh” cho bằng được chiếc xe “ngang tàng” này, chúng tôi quay trở về Bạc Liêu để tìm phương án khác.

Lúc này là hơn 2h sáng, chúng tôi quyết định ém quân gần trạm thu phí Bạc Liêu chờ thời, xem xe 038.93 kiên nhẫn đến đâu. Khi chuẩn bị yên vị gần đó thì bất ngờ xe 038.93 chẳng biết từ đâu “chui ra” chạy rất nhanh qua trạm thu phí. Ngay khi phát hiện, tài xế Sơn “nhanh như chớp” bám sát phía sau. Cả một đoạn tuyến QL1A vắng lặng, dù xe thanh tra đã mở đèn báo hiệu ưu tiên và Thượng úy Ngoan liên tục tuýt còi, nhưng xe tải này vẫn ngó lơ. Cuộc bám đuổi sau đó diễn ra quyết liệt suốt đoạn đường dài hơn 5 km, thì chiếc xe tải 038.93 mới chịu dừng lại, với lý rất vô tư của tài xế là: “Em không hay biết gì”. Kiểm tra nhanh, đoàn phát hiện hơn 1,6 triệu con tôm giống không giấy tờ. Ngay sau đó, xe tải này được “dìu” ngay về Trạm kiểm dịch làm việc.

Một thành viên trong đoàn thanh tra cho biết, việc các tài xế xe tải chở tôm giống “lậu” tìm cách đối phó với đoàn thanh tra thường xuyên xảy ra. Có những xe vào địa phận Bạc Liêu, khi thấy đoàn thanh tra, thì quay đầu chạy ngược lại để tìm hướng khác đi. Có xe lại chuyển tôm giống “lậu” qua xe khác (chủ yếu mang biển số một số tỉnh ĐBSCL) để “nhờ” đi hàng nhằm qua mắt lực lượng chức năng;… Do đó, việc kiểm tra và xử lý những xe vi phạm như thế này không phải là dễ dàng.

Còn tiếp

Huỳnh Hải