Tháng Bảy, xúc động những bữa cơm tri ân thân nhân liệt sĩ

Bữa cơm ấm lòng vợ liệt sĩ

"Mai mẹ cho chúng con mượn nhà một hôm nhé!", chị Nguyễn Thị Hiền - Chủ tịch Hội Liên hiệp phụ nữ xã Hưng Lợi (Hưng Nguyên, Nghệ An) tới nhà bà Ngô Thị Đỉu "đặt vấn đề". Chưa hiểu chuyện gì nhưng mẹ Ngô Thị Đỉu vẫn gật đầu, đôi mắt không giấu được sự ngạc nhiên.

Sáng nay mẹ dậy sớm, thơ thẩn đi ra, đi vào chờ khách tới. Nhà mẹ bé xíu thế này, các bạn trẻ định mượn làm gì nhỉ? Mẹ phân vân.

Bỗng một đoàn người ào vào, tay xách nách mang, nào thịt, nào tôm, rau vặt... Căn nhà nhỏ bỗng náo nhiệt cả lên.

"Bọn con bên Hội phụ nữ xã, đây là các cháu bên Đoàn thanh niên. Hôm nay bọn con nấu, mời mẹ bữa cơm nhé". Cũng chẳng đợi mẹ đồng ý, mọi người tỏa ra, đứa làm rau, đứa bóc tôm, đứa bằm thịt làm chả cuốn, toàn những món mẹ thích.

Mảnh vườn nhỏ trước nhà cũng được cuốc xới, đánh từng luống. Mẹ vui quá, lâu lắm rồi căn nhà mới đông vui, náo nhiệt thế này. Mẹ muốn xúm tay vào giúp mà  cứ đẩy vào nhà, bảo "Mẹ cứ nghỉ ngơi, để bọn con làm, một loáng là xong thôi". Nhìn các bạn trẻ ríu ra ríu rít, mẹ lại nhớ tuổi thanh niên sôi nổi của mình ngày trước.

Năm 18 tuổi mẹ lấy chồng. Ở với nhau được 5 ngày, ông Ngô Xuân Tấn - chồng của mẹ - lên đường nhập ngũ. Gạt nỗi buồn sang một bên, mẹ lấy hoạt động phong trào ở địa phương, của hợp tác xã làm niềm vui. Đằng đẵng 9 năm chờ đợi, chồng mẹ mới về thăm nhà. Lần đó, mẹ mang bầu chị Ngô Thị Hiền.

Năm 1974, khi chị Ngô Thị Hiền được một tuổi thì ông Ngô Xuân Tấn về phép. Gần 3 tháng sau, ông quay lại đơn vị với niềm vui sắp được làm bố lần thứ 2. "Đặt tên Ngoan nhé. Chị Hiền, em Ngoan", ông dặn vợ. 10 ngày sau, mẹ nhận được tin chồng hi sinh...

Mẹ cầm cái khăn, lau bàn thờ sạch bóng, rủ rỉ: "Ông ơi, hôm nay các cháu đến chơi, nấu cơm ăn với tôi đấy!".

Mâm cơm tươm tất dọn ra. Mọi người quây quần trên chiếc chiếu trải giữa nhà. Mấy cháu đoàn viên gắp thức ăn đầy bát, mời bà dùng. Mẹ Ngô Thị Đỉu bê bát cơm lên, nhìn hết người này đến người khác, miệng cười mà đôi mắt loang loáng nước.

"Từng này tuổi rồi, đắng cay ngọt bùi mẹ nếm đủ cả, bữa cơm cũng gắng lắm mới được lưng bát. Các con, các cháu đến với mẹ lúc này là vui lắm rồi", mẹ Ngô Thị Đỉu rưng rưng. Không khí như chùng xuống lại khi mẹ kể về người chồng liệt sĩ.

"Chúng con sẽ thường xuyên đến chơi, chỉ sợ mẹ không đủ cơm cho chúng con ăn thôi", chị Trần Thị Huyền - Phó Bí thư Đoàn thanh niên xã Hưng Lợi nói. Mẹ cười, giục các con, các cháu ăn cơm dù bát của mình vẫn còn nguyên.

Nối dài những hoạt động tri ân

Những ngày tháng Bảy này, trên toàn tỉnh Nghệ An, các hoạt động tưởng nhớ, tri ân anh hùng liệt sĩ, thương bệnh binh, gia đình người có công được triển khai đồng loạt.

Anh Phạm Văn Toàn - Phó Bí thư Tỉnh đoàn Nghệ An cho biết: "Vào dịp tháng Bảy, Ban Thường vụ Tỉnh đoàn triển khai cho tất cả cơ sở đoàn tổ chức các hoạt động hướng tới ngày Thương binh liệt sĩ 27/7. Trong đó đặc biệt phải kể đến tổ chức các "Bữa cơm tri ân" tại các gia đình chính sách, gia đình thân nhân liệt sĩ.

Các tổ chức đoàn cơ sở phối hợp Hội phụ nữ, Hội cựu chiến binh và các tổ chức chính trị xã hội khác thực hiện "Bữa cơm tri ân" để ôn lại truyền thống, thể hiện đạo lý uống nước nhớ nguồn, tri ân công ơn to lớn của các thế hệ anh hùng, liệt sĩ, người có công với đất nước".

Hưởng ứng chuỗi hoạt động tháng Bảy tri ân, Đoàn thanh niên xã Xuân Hòa (Nam Đàn, Nghệ An) tổ chức nấu cơm tại nhà mẹ Lưu Thị Em (SN 1940), vợ liệt sĩ Nguyễn Văn Quyền (SN 1939). Năm 1963, ông Nguyễn Văn Quyền hi sinh, mẹ thờ chồng, nuôi con từ năm 23 tuổi...

Nay mẹ tuổi già, sức yếu, căn bệnh xương khớp hành hạ. Cô con gái lấy chồng về xã Nam Thanh, thỉnh thoảng chạy qua chăm nom, dọn dẹp nhà cửa. Mẹ sống một mình, nấu một bữa ăn cả ngày. Nhiều hôm dọn mâm bát ra đấy rồi để cho nguội ngắt. Cái bóng đèn mấy hôm nay dở chứng lúc sáng, lúc không, mẹ cũng không nỡ nhờ ai thay giúp.

Các cháu đoàn viên đến dọn dẹp nhà cửa sân vườn tinh tươm, thay bóng đèn, nấu cơm cho mẹ, không quên chuẩn bị hoa, quả, mâm cơm cúng liệt sĩ Nguyễn Văn Quyền.

"Mẹ già rồi, răng yếu lắm. Mẹ thích nhất là món thịt hộp, phải nấu thật kỹ, thật mềm cho mẹ", chị Nguyễn Thị Thùy Dung - Bí thư Đoàn xã Xuân Hòa nói.

"Mẹ vui lắm, xúc động lắm!", mẹ Lưu Thị Em cứ lặp đi lặp lại. Đôi mắt mờ đục loang loáng nước. Đám trẻ ngồi quanh mâm cơm, mắt đỏ hoe khi nghe mẹ kể về những tháng ngày đằng đẵng thờ chồng, nuôi con trong muôn vàn gian khó.

"Chồng mẹ đi xa nhưng Đảng, Nhà nước, chính quyền các cấp luôn quan tâm, động viên, mỗi dịp lễ tết đều có quà. Nay các con đến chơi, nấu cơm, tặng quà cho mẹ, mẹ cảm ơn nhiều lắm", mẹ Lưu Thị Em tâm sự.

Đây là năm thứ 4, các tổ chức đoàn cơ sở tại Nghệ An triển khai chương trình "Bữa cơm tri ân" vào tháng Bảy. Tùy điều kiện thực tế, mỗi đơn vị tổ chức ít nhất một bữa cơm tại gia đình Bà mẹ Việt Nam anh hùng hoặc thân nhân liệt sĩ, người có công trên địa bàn.

"Bữa cơm là món quà nhỏ của đoàn viên thanh niên xã tri ân công lao của các thế hệ đã chiến đấu, hi sinh xương máu vì độc lập tự do của Tổ Quốc. Đây cũng là dịp để giáo dục thế hệ trẻ về truyền thống yêu nước, kiên cường, bất khuất của lớp lớp cha anh đi trước, bồi đắp tình yêu quê hương, sống đẹp hơn, xứng đáng hơn", chị Nguyễn Thị Thùy Dung chia sẻ.