Cơ quan thuế thu cả bảo hiểm xã hội: Tranh thu quá nhiều khoản?

Bộ Tài chính mới đây có đề xuất về phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho người nộp thuế và đóng bảo hiểm xã hội, cải thiện môi trường kinh doanh.

Cụ thể, giải pháp thứ 1 là giữ như hiện hành tức là quản lý thuế và thu bảo hiểm xã hội vẫn do hai cơ quan tiến hành. Tuy nhiên, với phương án này, đại diện Bộ Tài chính cho rằng, việc phối hợp giữa hai cơ quan thời gian qua vẫn chưa đạt như mong muốn do giữa thuế và bảo hiểm xã hội hiện nay còn có nhiều sự khác biệt như: thời gian khai, nộp căn cứ tính thuế thu nhập cá nhân và căn cứ tính bảo hiểm xã hội…

Phương án 2 được Bộ Tài chính đưa ra là đề xuất cơ quan thuế thực hiện thu các khoản bảo hiểm mang tính chất bắt buộc đối với đơn vị sử dụng lao động. Đây cũng là phương án được Bộ Tài chính đề xuất lựa chọn.

Tính tích cực của phương án trên theo lãnh đạo ngành tài chính là giảm số lượng tờ khai phai nộp cho cơ quan Nhà nước, giảm chi phí quản lý của cơ quan quản lý Nhà nước. Bên cạnh đó, theo Bộ Tài chính, việc thực hiện theo giải pháp này thì chỉ còn một đầu mối là cơ quan thuế thực hiện công tác thanh tra, kiểm tra đơn vị sử dụng lao động trong thực hiện chính sách pháp luật thuế và bảo hiểm xã hội.

Tuy nhiên, Bộ Tài chính cũng thừa nhận, trong thời gian đầu chuyển đổi sáp nhập chức năng thu bảo hiểm xã hội vào cơ quan thuế thì ngành thuế cần phải nắm vững về nghiệp vụ thu bảo hiểm.

Đóng góp ý kiến cho 2 phương án trên, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bảo hiểm xã hội Việt Nam đề nghị thực hiện theo phương án 1, tức là giữ nguyên quy định về thu thuế và thu bảo hiểm xã hội là 2 cơ quan độc lập. Các cơ quan này cũng đề nghị ngành tài chính bổ sung kinh nghiệm quốc tế với vấn đề trên.

Trong khi đó, Bộ Nội vụ, Bộ Thông tin và truyền Thông, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Phương Thương mại và Công nghiệp Việt nam (VCCI) cho rằng, cần cân nhắc phương án 2 là hợp nhất hai cơ quan bởi có thể phát sinh khối lượng công việc nhất định cho cơ quan thuế.

Ngoài ra, dữ liệu và nhân sự phục vụ cho ngành thuế còn nhiều bất cập, cần có lộ trình và phương án cụ thể để làm tốt việc quản lý thuế và bảo hiểm.

Bộ Tư pháp đánh giá, việc chuyển đổi, sáp nhập sẽ ảnh hưởng lớn đến việc sắp xếp bộ máy của hai cơ quan. Vì vậy, Bộ Tư pháp đề nghị Bộ Tài chính có đánh giá tác động một cách kỹ lưỡng đối với chính sách trên để đảm bảo tính khả thi trong quá trình tổ chức thực hiện. Mặt khác, bộ này cũng cho rằng, cần làm rõ thu các khoản bảo hiểm xã hội mang tính chất bắt buộc có phải thuộc phạm vi điều chỉnh của Luật quản lý thuế hay không?

Với các cục thuế, có tới 17 cục thuế đề nghị chọn giải pháp 1 là giữ nguyên 2 cơ quan độc lập như hiện tại. Các Cục thuế cho rằng, cơ quan thuế thực hiện chức năng quản lý thu thuế và các khoản thu khác ngân sách đã rất khó khăn, doanh nghiệp chây ỳ nợ thuế nhiều. Chưa kể, đối với một số khoản thu cơ quan thuế còn phải ủy nhiệm thu cho các tổ chức khác. Do đó nếu chọn giải pháp cơ quan thuế thu bảo hiểm xã hội thì các cục thuế cho rằng, việc thực hiện thêm nhiệm vụ thu là rất khó khăn.

Đại diện các cục thuế cũng tỏ ra lo lắng vì việc sáp nhập có thể dẫn đến việc người dân sẽ hiểu nhầm là cơ quan thuế tranh thu quá nhiều khoản.

Tiếp thu những ý kiến các bộ, ngành, đơn vị, lãnh đạo Bộ Tài chính nêu quan điểm, nội dung trên sẽ được sửa đổi theo hướng: Cơ quan thuế chỉ phối hợp ở mức độ trao đổi, cung cấp thông tin và phối hợp thành lập đoàn kiểm tra, thanh tra chuyên ngành việc chấp hành quy định của pháp luật về bảo hiểm xã hội và thuế đối với tổ chức trả thu nhập và cá nhân.

Phương Dung