Mục đích chuyến thăm Mỹ của Tổng thống Ukraine

Chuyến thăm Nhà Trắng của Tổng thống Zelensky vào ngày 21/12 là chuyến công du nước ngoài đầu tiên của ông kể từ khi Nga mở chiến dịch quân sự ở nước này từ cuối tháng 2.

Theo Straits Times, chuyến thăm của ông Zelensky diễn ra vào thời điểm phương Tây gặp những thách thức khi đối mặt với cuộc khủng hoảng năng lượng cũng như kho vũ khí cạn kiệt sau hơn 10 tháng hỗ trợ cho Kiev.

Trước đó, Ukraine nhiều lần bày tỏ lo ngại rằng các đối tác phương Tây của họ có thể có tâm lý "mệt mỏi" vì cuộc chiến kéo dài. Hồi tháng 7, Bộ trưởng Tài chính Ukraine Sergey Marchenko cho rằng: "Có một dấu hiệu rõ ràng là EU và phần còn lại của thế giới đang mệt mỏi vì cuộc chiến này. Điều đó là dễ hiểu, họ đang phải gánh chịu giá dầu và khí đốt (tăng mạnh trong thời gian qua)".

Trong một cuộc chiến tiêu hao như hiện tại với Nga, sự ủng hộ của phương Tây được xem có ý nghĩa sống còn với Ukraine. Vì vậy, chuyến thăm của ông Zelensky dường như sẽ củng cố và thúc đẩy sự hỗ trợ từ Mỹ, nước dẫn đầu liên minh phương Tây, trong bối cảnh chiến sự vẫn chưa có dấu hiệu sẽ khép lại.

Hạ nghị sĩ đảng Dân chủ Ruben Gallego, người đã đến thăm Ukraine vào đầu tháng này, nhận định, ông Zelensky sẽ đến Washington với một nhiệm vụ cụ thể. "Những gì ông ấy đang cố gắng làm là tạo ra mối tương quan trực tiếp giữa sự hỗ trợ của chúng tôi với sự tồn tại cũng như chiến thắng trong tương lai của Ukraine", chính trị gia Gallego, một thành viên của Ủy ban Quân vụ Hạ viện Mỹ, cho biết.

Thời điểm quan trọng

CNN dẫn nguồn tin chính phủ Mỹ cho biết, trong chuyến thăm của ông Zelensky, Tổng thống Joe Biden dự kiến sẽ công bố khoản hỗ trợ an ninh 1,8 tỷ USD cho Ukraine, với các hệ thống tên lửa phòng không Patriot.

Washington được cho cũng có kế hoạch gửi cho Ukraine các bộ dụng cụ chế tạo bom thông minh để chuyển các loại đạn không dẫn đường thành vũ khí uy lực hơn.

Chuyến thăm của ông Zelensky diễn ra khi Quốc hội Mỹ thảo luận về một khoản viện trợ trị giá 45 tỷ USD khác cho Ukraine và các đồng minh NATO.

Theo giới quan sát, nếu thông tin Mỹ cấp Patriot cho Ukraine là sự thật thì nó sẽ giúp Ukraine đối phó với chiến lược tập kích mới của Nga sử dụng hỏa lực để phá hủy cơ sở hạ tầng chủ chốt của phía Kiev trong vài tháng qua. Patriot sẽ giúp Kiev đối phó tốt hơn với tên lửa Nga và khiến các tiêm kích Nga hoạt động dè chừng hơn.

Ngoài ra, CNN nhận định, việc Mỹ cấp Patriot cho Ukraine sẽ đánh dấu sự thay đổi trong chiến thuật viện trợ của Washington. Trong thời gian qua, Mỹ đã thể hiện sự thận trọng chiến lược với việc hỗ trợ Ukraine khi đảm bảo cấp vũ khí cho Kiev tự vệ, nhưng không có các khí tài tầm xa nhằm tránh kịch bản căng thẳng với Nga leo thang không kiểm soát. Nếu hệ thống phòng không tầm xa Patriot được cấp cho Ukraine, nó sẽ được xem là động thái can thiệp sâu nhất của Mỹ vào cuộc xung đột từ tháng 2 tới nay.

Cựu quan chức NATO Wesley Clark nói rằng chuyến đi của ông Zelensky diễn ra vào một thời điểm quan trọng khi nó có thể định đoạn cục diện của chiến sự. Ukraine cần có thêm vũ khí để duy trì chiến đấu trước khi Nga tập hợp lại lực lượng vào mùa đông và có khả năng phản công mạnh khi thời tiết đã ấm lên.

"Đây là cơ hội cho Ukraine. Sức mạnh của Nga có thể ảnh hưởng bởi chiến sự kéo dài nhưng Nga rồi sẽ trở nên mạnh hơn. Đây là giai đoạn mà Mỹ cần gia tăng hỗ trợ. Đây là cơ hội và ông Zelensky hiểu điều đó. Nếu cứ chờ đợi tới mùa hè (năm 2023) thì chiến trường sẽ hoàn toàn khác", ông Clark nói.

Theo CNN, với việc thông tin của chuyến thăm đã được công khai và khả năng Mỹ cấp Patriot cho Ukraine, Nga có thể sẽ có phản ứng mạnh. Tổng thống Nga Vladimir Putin trước đó đã phát đi tín hiệu rằng Moscow sẵn sàng cho một cuộc chiến kéo dài và đánh cược rằng sự hỗ trợ của phương Tây cuối cùng có thể sẽ suy giảm.

Tính toán của ông Putin không phải là không có cơ sở. Đảng Cộng hòa sẽ lên nắm Hạ viện Mỹ vào đầu năm sau. Một số thành viên có ảnh hưởng của đảng này trước đó đã từng nhận định rằng, hàng tỷ USD Mỹ viện trợ cho Ukraine nên được dành cho việc giải quyết cuộc khủng hoảng ở biên giới phía nam khi dòng người nhập cư trái phép đổ vào Mỹ ngày càng đông.

Nghị sĩ Kevin McCarthy của đảng Cộng hòa, chính trị gia có thể trở thành Chủ tịch Hạ viện mới trong vài tuần tới, đã từng cảnh báo rằng Ukraine không nên kỳ vọng vào những "tấm séc trắng" thêm nữa khi đảng Cộng hòa lên nắm quyền. Dù Ukraine vẫn đang nhận được sự ủng hộ từ đảng Cộng hòa ở Thượng viện, nhưng Hạ viện là cơ quan lập pháp quan trọng và có thể tác động tới tương lai các gói viện trợ cho Ukraine.