Dân sinh
Fica
DTiNewsMùa Hè khác lạ ở vùng đất của những đêm trắng
(Dân trí) - Châu Âu những ngày này đang là mùa Hè, thời tiết đẹp với ngày dài ấm áp. Tuy nhiên, thuật ngữ “ngày dài” có một ý nghĩa hoàn toàn mới ở vùng phía Bắc Âu xa xôi, tại vòng Bắc cực, nơi Mặt Trời không chịu lặn trong hàng tuần liền.
Điều đó khiến cho mùa Hè quen thuộc ở nơi này có đôi chút khác lạ.
Ánh Mặt Trời vẫn tỏa sáng vào ban đêm ở Tromso, phía Bắc Na Uy, nằm ở 70 độ Bắc
Thử bắt đầu với Tromso, thành phố thuộc phía Bắc Na Uy, nằm ở 70 độ Bắc. Khi hầu hết mọi người ở Tromso đã trở về nhà vào ban đêm, các hoạt động buổi tối vẫn tiếp tục diễn ra. 12 giờ kém 15 phút, buổi hòa nhạc ‘Mặt Trời lúc Nửa đêm’ bắt đầu ở một nhà thờ ẩn mình trong hang đá, nơi những nhạc công đang chơi một điệu nhạc Sami joik truyền thống.
Lúc đó đã là gần nửa đêm nhưng thành phố Tromso vẫn tràn ngập ánh sáng Mặt Trời. Những chú chim đang cất tiếng hót líu lo và nhiều người vẫn đang tản bộ, xe buýt vẫn chạy trên đường phố và những hàng dài taxi nối đuôi nhau gần quảng trường chính. Tuy nhiên, mọi người ở đây chẳng buồn để tâm đến việc nên gọi thời điểm này là ngày hay đêm.
Con người thường không đi ngủ khi Mặt Trời chưa lặn. Như vậy, Mặt Trời là dấu hiệu để con người sắp đặt thời gian trong đời sống hàng ngày ở nhiều nơi trên thế giới. Tuy nhiên, ở Tromso, người dân không thể phụ thuộc vào tín hiệu từ Mặt Trời. Họ phải tự rèn luyện thói quen hoặc ít để tâm hơn tới dấu hiệu này. Trong thành phố này, người ta hiếm khi thấy mọi người chạy bộ, sửa nhà hay thậm chí là bay dù lượn vào buổi sáng sớm. Người ở xa mới đến không rõ dân ở đây thực sự đi ngủ lúc nào.
Những điều khác lạ này không chỉ có ở vùng đất Tromso của Na Uy.
Những điều khác lạ này không chỉ có ở vùng đất Tromso của Na Uy.
Mặt trời lúc nửa đêm tại cảng Hanseatic thuộc vùng Bryggen của Na Uy – một di sản thế giới được UNESCO công nhận
Ban ngày vùng cực hay Mặt Trời lúc nửa đêm là một hiện tượng tự nhiên diễn ra tại các địa điểm có vĩ độ nằm ở phía bắc của vòng Bắc cực cũng như ở các địa điểm có có vĩ độ ở phía Nam của vòng Nam cực khi Mặt Trời vẫn còn được nhìn thấy vào thời gian ban đêm tại các địa điểm đó. Khi có thời tiết tốt, Mặt Trời được nhìn thấy liên tục 24 giờ mỗi ngày. Số lượng ngày với Mặt Trời lúc nửa đêm trong mỗi năm tăng dần lên khi người ta tiến sát lại gần hơn về phía cực của Trái Đất.
Do hiện tại không có điểm định cư nào của con người ở phía Nam của vòng Nam cực, nên vùng lãnh thổ của các quốc gia với dân cư quan sát được hiện tượng tự nhiên này chỉ là những vùng lãnh thổ nào nằm phía trên vòng Bắc cực, nghĩa là thuộc các vùng đất thuộc Mỹ, Canada, Đan Mạch, Thụy Điển, Phần Lan, Nga, rìa phía Bắc của Iceland.
Khoảng một phần tư lãnh thổ của Phần Lan nằm ở phía Bắc của vòng Bắc cực và ở điểm xa nhất về phía Bắc của đất nước này thì Mặt Trời không lặn trong 73 ngày liên tục trong mùa Hè. Tại Svalbard, khu vực xa nhất về phía Bắc có cư dân sinh sống thuộc Na Uy, Mặt Trời không lặn từ khoảng ngày 19/4 tới ngày 23/8 hàng năm. Tại các điểm gần sát với hai cực thì Mặt Trời có thể được nhìn thấy liên tục trong vòng khoảng nửa năm. Hiện tượng này được ghi nhận ở cả hai vùng cực (Bắc và Nam), nhưng tại các khoảng thời gian chênh lệch nhau ở hai vùng này khoảng 6 tháng.
Mặt Trời lúc nửa đêm tại Kiruna, Thụy Điển
Đã có chương trình nghiên cứu về ảnh hưởng của hiện tượng Mặt Trời chiếu sáng 24 giờ đối với đời sống con người. Nghiên cứu phát hiện thấy Mặt Trời có những tác động tới cơ thể con người về mặt hóa học và sinh học. Con người hành động trong mùa Hè khác biệt với mùa Đông. Có những bằng chứng cho thấy vào các mùa khác, khi Mặt Trời chiếu sáng lâu hơn mùa Đông, mọi người hành động có vẻ điên rồ hơn. Đây là tác động tiêu cực với những người dân cư trú ở vùng vĩ độ nơi có hai tháng mùa Hè Mặt Trời chiếu sáng liên tục còn hai tháng mùa Đông thì ánh sáng thậm chí không le lói ở phía chân trời.
Nhiều người cảm thấy khó ngủ trong đêm khi Mặt Trời còn chiếu sáng. Nói chung, các du khách và những người mới đến chịu ảnh hưởng nhiều nhất. Một số cư dân bản xứ cũng chịu ảnh hưởng, nhưng nói chung ở mức độ nhẹ hơn.
Cho dù vậy, họ không bỏ phí thời điểm khi Mặt Trời chiếu sáng suốt ngày đêm. Tromso là nơi xa tận cực Bắc thế giới có sân golf 18 lỗ mở cửa suốt 24 giờ một ngày vào mùa Hè.
Hà Khoa
Sưu tầm
